Wydany po raz pierwszy w roku 1977 obszerny esej Czesława Miłosza, w którym autor po raz kolejny stawia diagnozę współczesnej literaturze, kulturze, tym razem z perspektywy roku 1975.
Stosunek autora do twórczości XX wieku jest krytyczny, czego dowód stanowi choćby takie stwierdzenie: "mój wewnętrzny rozwój mierzę stopniowym wzrostem nieufności do literatury, sztuki mego stulecia".
Władza rozumu przekształca dla człowieka świat w piekło za życia, czyli Blake'owskie Ulro. "Mieszkałem w Ulro na długo przed tym, nim dowiedziałem się od Blake'a, jak się ta kraina nazywa, ale nie godziłem się na takie miejsce pobytu", pisze Miłosz
Stosunek autora do twórczości XX wieku jest krytyczny, czego dowód stanowi choćby takie stwierdzenie: "mój wewnętrzny rozwój mierzę stopniowym wzrostem nieufności do literatury, sztuki mego stulecia".
Władza rozumu przekształca dla człowieka świat w piekło za życia, czyli Blake'owskie Ulro. "Mieszkałem w Ulro na długo przed tym, nim dowiedziałem się od Blake'a, jak się ta kraina nazywa, ale nie godziłem się na takie miejsce pobytu", pisze Miłosz