„Sen Azrila” Juliana Stryjkowskiego to jedna z części tzw. „trylogii galicyjskiej”, w skład której wchodzą jeszcze dwie jego powieści – „Głosy w ciemności” i „Austeria”. Stryjkowski prezentuje szczelną, zamkniętą w małomiasteczkowej ciasnocie historię. Pośrodku niej przybysz z zewnątrz, Żyd Azril. Nie jest wiadomo, dlaczego tu wrócił i czego do... Recenzja książki Sen Azrila ; Austeria
Pamiętam skecz kabaretu Grupy Rafała Kmity. Udręczony Hiob cierpi (O, Panie, czemu doświadczasz mnie tak okrutnie? Za co tak straszliwymi nieszczęściami karzesz…), modli się żarliwie i oczekuje odpowiedzi od Najwyższego. Jedyne, co uzyskuje, to słowa: „Tu automatyczna sekretarka. Szef jest chwilowo nieobecny. Po usłyszeniu sygnału zostaw wiadomość... Recenzja książki Pleban z Wakefieldu
„To całe lato, smutne, smutne, nic na to nie poradzę, ładna pogoda zawsze napełniała mnie melancholią” – powiada Winterberg narratorowi książeczki-broszury, będącej kontynuacją „Ostatniej podróży Winterberga” Jaroslava Rudiša. Zacznę nietypowo bo nieco z lekką przyganą – jak do czorta napisać recenzję, która nie byłaby dłuższa od recenzowanej k... Recenzja książki Trieste Centrale
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego oddaje w ręce czytelników pierwszy tom monografii dziejów Łodzi. Nie jest to przypadek – w 2023 roku Łódź obchodziła sześćsetletnią rocznicę uzyskania praw miejskich. I mimo, że wielu włókiennicze miasto kojarzy się co najwyżej z filmową „Ziemią Obiecaną”, kinem „Wolność” i zbuntowanymi aktorami albo z biegającym... Recenzja książki Łódź poprzez wieki. Tom 1
Jakże fascynujące musi być pisanie biografii tych, którzy zostawili po sobie książki, wspomnienia i pamiętniki, swą płodną twórczością zalewając świat. Jak wiele analiz autorka lub autor takowej może wówczas przeprowadzić, jak dalece zagłębić się w wewnętrzny świat twórcy, poznać jego przyzwyczajenia i sekrety. Taka biografia wręcz wnika do umysłu... Recenzja książki Marian Eile. Poczciwy cynik z "Przekroju"
„Słowo było (i jest) integralną częścią architektury, która sprawia, że budynki żyją”. Jeden z moich przyjaciół, na wieść o tym, jaką książkę czytam, napisał „Nie wierz architektom”. O, pomyślałem, będzie się działo… I w książce Błażeja Ciarkowskiego dzieje się wiele. Bo w rzeczywistości jest to jakiś zaczątek, zaczyn (zupełnie przypadkowe n... Recenzja książki Słowo architekta
W tej na poły biograficznej książce Józef Hen zabiera swoje czytelniczki i czytelników daleko na wschód, do Uzbekistanu, Samarkandy i Taszkientu. Trwa II Wojna Światowa, a jej losy jeszcze nie zostały ostatecznie przesądzone. Ci, którzy uciekli z okupowanej Polski, żyją jak nędzarze. Zdani na łaskę i niełaskę radzieckich urzędników, harują w batal... Recenzja książki Nikt nie woła
Napisana z perspektywy młodego budapesztańskiego Żyda, opowieść o piekle obozów koncentracyjnych. Jest wyjątkowa i czyta się ją z pewnym niedowierzaniem, gdyż wysłuchujemy relacji naiwnej, dziecięcej, przypominającej nieco szkolne wypracowanie, jakiegoś suchego sprawozdania z ostatniej klasowej wycieczki z panią od polskiego. To co dziwi, to zaska... Recenzja książki Los utracony
„Taki jest Berlin” Justyny Burzynski to nietypowy przewodnik-nieprzewodnik po stolicy Niemiec. Nietypowy dlatego, że próżno w nim szukać informacji o mniej znanych i tych najsłynniejszych zabytkach miasta, jego historii, sztuki czy architekturze. Jeśli zatem autorka zrezygnowała z absolutnego have-to-see, to jaki przyświecał jej cel? Berlin to ... Recenzja książki Taki jest Berlin
Elizabeth Cleghorn Gaskell znana jest w świecie literatury z dwóch powodów: po pierwsze napisała pierwszą biografię Charlotte Brontë (siostry tej drugiej, też znanej), a po drugie, przy wsparciu niejakiego Charlesa Dickensa, pisała powieści, z których najsłynniejszą jest „Północ i Południe” oraz sfilmowana na potrzeby serialu z Judie Dench, Imeldą... Recenzja książki Szara dama
„Nawiedziło mnie poczucie rozpoznania… oto było coś, co znałem przez całe życie, tylko że o tym nie wiedziałem…” Sięgnąłem po „Las ożywionego mitu” nie dlatego, że urzekła mnie postać skulonej za powalonym pniem dziewczyny, zerkającej z trwogą na wychylającą się zza sosen monstrualną postać człowieka-dzika. Słyszałem trzask łamanych gałęzi ... Recenzja książki Las ożywionego mitu
Michal Hvorecký przedstawia alternatywną wersję rzeczywistości – kończy się I Wojna Światowa, przywódcy świata zbierają się w Paryżu, aby ustalić granice nowych państw. Ale w świecie słowackiego autora nie dochodzi do powstania Czechosłowacji. Czesi, zajęci kłótnią z Polską o Cieszyn, nie interesują się mniejszością, jaką stanowili Słowacy. Wykorz... Recenzja książki Tahiti. Utopia
Z twórczością Pana Schulza spotkałem się – jak chyba większość – w tzw. ławie szkolnej, gdzieś pomiędzy jedną lekturą a drugą, z przymusu. Jakieś eksperymentalne formy literackie, sklepy pachnące cynamonem, coś o ojcu, matce i przedziwne, zapyziałe miasto, którego położenie na mapie przedwojennej Polski absolutnie nie mi nie mówiło. Przeczytałem, ... Recenzja książki Bruno. Epoka genialna
Tytułem wstępu – to powieść Słowaka, Vladimira Bartola, która została opublikowana – uwaga – w 1938 roku. Zaczyna się jak jedna z opowieści z Księgi tysiąca i jednej nocy – do mitycznej twierdzy Alamut przybywa sprzedana nowemu panu dziewczynka oraz chłopiec, którego dziadek został zamordowany przez innowierców. Halima trafia do miejsca przypom... Recenzja książki Alamut
Tłem historii, która dzieje się w końcówce drugiej połowy XIX wieku, jest porwanie i uwięzienie papieża Leona XIII w lochach rzymskiego Zamku Świętego Anioła. Tajemnica to straszliwa, a każdy kto ją zdobywa, ginie w dziwnych okolicznościach przyrody, zapada się pod ziemię, był i nie ma, koniec. Czemu się dziwić, pytacie, skoro we wszystko zamiesza... Recenzja książki Lochy Watykanu
Książka Eduardo Halfona kojarzyła mi się z biograficznymi-niebiografiami Annie Ernaux. W książce, jaką zaprezentowało czytelnikom Wydawnictwo Czarne, autor umieścił dwa biograficzne właśnie opowiadania, które swym zasięgiem dotykają Holocaustu aż po współczesne losy zamerykanizowanych Żydów. W pierwszym, które przemówiło do mnie głębiej, opisana z... Recenzja książki Klasztor. Żałoba
Maciej Hen zabiera swych czytelników (a nimi, proszę państwa, nie mogą być żadni dyletanci i malkontenci) w niesamowitą wyprawę do Krakowa XV wieku, miasta przesłoniętego cieniem Wawelu i panującego wówczas króla Jana I Olbrachta. Przybywa tu, w zacnym celu pobierania nauk medycznych, jakbyśmy dzisiaj powiedzieli – Niemka, Gredechin Specht. Jako ż... Recenzja książki Segretario
„Sztejer. Wino, kobiety i śmierć” było moim pierwszym spotkaniem z twórczością Roberta Forysia. Mimo, iż opisywany tom stanowi ciąg dalszy historii Vincenta, wojownika-najemnika, który „zabija dla srebra i po to, by przeżyć”, nie miałem żadnych problemów, by dać się ponieść przedstawionym wydarzeniom i zaprzyjaźnić się z tytułową postacią. Nie trz... Recenzja książki Wino, kobiety i śmierć
Są takie książki i przedstawione w nich wymyślone przez autorów fantastyczne światy, dzięki którym czytelniczki i czytelnicy bez trudu przenoszą się w wyimaginowane miejsca i towarzyszą bohaterom, czując ich oddech, strach, gorycz porażki i radość zwycięstwa tak blisko, jakby rzeczywiście stali obok. Takie właśnie książki można nazwać idealnymi, b... Recenzja książki Pieśń pustyni
Napiszę najkrócej jak się da – wszystko to, co pani Śliwińska napisze, biorę w ciemno i czytam po nocach (ale nie po ciemku). Po rewelacyjnej biografii Wyspiańskiego, autorka przenosi swą opowieść do świata za krakowską miedzę, do pewnej wsi, gdzie któregoś dnia pewien pan z pewną panią zakochali się w sobie, zaręczyli i urządzili wesele. Inny pan... Recenzja książki Panny z "Wesela"
Książka wygrzebana w antykwariacie (nie tym ulubionym, takim mikroskopijnym, tak ciasnym, że ledwo można się obrócić wokół własnej osi) zaskoczyła mnie zupełnie, co po raz kolejny potwierdza moją obserwację, że nowości – nowościami, ale zakurzone i zapomniane książki potrafią dać czytelnikom więcej światła, niż wypiękniona i błyszcząca okładka z T... Recenzja książki Dzieje Tewji Mleczarza
Jakaż to była fascynująca wyprawa! I nie mówią tu wyłącznie o fabule, choć ta wciągnęła mnie i wypluwała co kilka stron tak niepodziewanie, że nie wiedziałem, co się wokół dzieje. Bo Pan Vasquez nie traktuje czytelników ulgowo – w swej szkatułkowej opowieści mnoży wątki z pogranicza teorii spiskowych i tworzy mgliste miraże. Ustami bohatera wyśmie... Recenzja książki Kształt ruin
„Wyspa Ø” słowackiego pisarza, Petera Balko, to chyba moje największe zaskoczenie, jeśli nie odkrycie, literackiego 2022 roku. Historia Jakuba Bazy, alkoholika i dziwaka, zamieszkującego opustoszały, rozlatujący się niebieski dom, gdzieś na krańcu świata, w ostępach słowackiego Czerhatu. Towarzyszy mu syn, Cichomir. Ojciec, „postać wyjątkowa i fas... Recenzja książki Wyspa Ø
Ewa Anna Michalska zabiera czytelników w podróż do Brzezin, niewielkiego – nawet dzisiaj – miasteczka, położonego nieopodal Łodzi. Będzie to wyprawa w przeszłość, sięgająca czasów przedwojennych, a zatem i świata, który już na zawsze przeminął. Sam zatem pomysł na debiutancką powieść był intrygujący, bo o ile można znaleźć kilka książek, których a... Recenzja książki Całe złoto Löwenstadt
Nic mądrego napisać się tu nie da – Jarosława Kurskiego wyprawa w rodzinną przeszłość stała się jedną z moich ulubionych książek non-fiction ostatnich lat. Myślałem, że będzie to suche sprawozdanie z drzewa genealogicznego rodziny autora i mimo że poniekąd takim jest, „Dziady i dybuki” okazały się porywającą podróżą przez ostatnie stulecie, która ... Recenzja książki Dziady i dybuki