Święto nieważkości. Morawy recenzja

Mam niemały kłopot z książką Tabaczyńskiego, bo z jednej strony nadzieje były spore (wyobrażałem sobie, że spaceruję z „Nieważkością” po Brnie, uprawiając z autorem wirtualny flaneryzm), a z drugiej napotkałem coś w rodzaju ściany, przez którą niełatwo było mi się przebić.

Wydawnictwo Czarne przyzwyczaiło mnie do książek o naszych południowych sąsiadach – od kapitalnej „Gry w życie” i „Praskiego elementarza” A.Kaczorowskiego, przez „Czeskie ścieżki” M.Surosza, nie wspominając o „Gottlandzie” M.Szczygła (i „Zrób sobie raj”), które dla wielu stały się kultowymi przewodnikami i wyznacznikami prawd o czeskiej kulturze, sztuce i architekturze. Wszędzie w nich autorzy zabierali nas nie tylko „w teren”, ale wydobywali z zapomnienia (lub nieco odkurzali) postaci, które dla Czechów byli tym, kim dla nas Rodowicz czy Miłosz (chyba Opatrzność nie obdarowała nas jeszcze rodzimą wersją Kundery i Hrabala, a może się mylę?).

Michał Tabaczyński podążył tą samą, słuszną skądinąd drogą, bo taka właśnie zapewnia czytelnikom przyjemność w poznawaniu, nasyca smakami i zaspokaja najzwyklejszą ciekawość. I o ile wątki willi Tugendhatów, street artu Timiego czy batowskiego imperium były rzeczywiście porywające, zaś wywołani do tablicy Skácel, Deml czy Blatný dostali wystarczająco dużo czasu, by opowiedzieć o własnych losach, całość rozmyła się tekstem, z którym, niestety, było mi nie po drodze. Sytuacji nie ratowały odniesienia do życia i twórczości Kundery i Hrabala (choć o nich nigdy za wiele). Brno i Morawy wydały się mdłe, nieciekawe i praktycznie niewarte odwiedzenia, co zupełnie przeczy moim doświadczeniom i tytułowi książki, który dawał nadzieję na uniesienia. Lotna nieważkość stała się czymś nieważkim, a stąd niedaleko do czegoś zupełnie nieistotnego.

Na koniec powołam się na słowa M.Szczygła, który tak opisał swoje doświadczenia z książką Tabaczyńskiego (w pełni się z tą opinią zgadzam): „zachwyca, ale też irytuje, bo uważam ją za małe oszustwo. Oszustewko powiedzmy”. Oraz: „ma sporo powtórzeń i miejsc do wykreślenia. A jednocześnie ma tyle pięknych zdań do pozazdroszczenia…”.

Na marginesie: ulubionym słowem autora jest „tautologia”.