@Carmel-by-the-Sea

Coś musiało pójść nie tak w nowożytnej filozofii, że od dłuższego czasu (od dekad?, od kilku stuleci?) jest w kryzysie. Jej ‘umiłowanie myślenia’ zostało przejęte przez tzw. nauki szczegółowe, które odniosły sukces w opisie świata, a ona sama pozostała w sferze spekulacji okopując się w hermetycznym języku. To nie Bacon, choć nowatorski teoretyk p... Recenzja książki Co się zdarzyło w XX wieku?

Tytuł książki sugerujący fundamentalne treści sporo wymaga od autora. Edward O. Wilson niestety pomieszał narrację ważną i zasadną z detalem wynikającym z doraźnego sporu i zawodowymi preferencjami. Ponieważ jednak książka "Znaczenie ludzkiego istnienia" nie jest długa, to całość nie oceniam, jako straty czasu. Szczególnie, że pojawiło się kilka b... Recenzja książki Znaczenie ludzkiego istnienia

Zdecydowanie dobrym pomysłem było ponowne wydanie w Polsce po latach bardzo ważnej książki. Richard Rhodes doczekał się, za przelanie na papier kilkuletniej żmudnej pracy, zasłużonych nagród. Opowiedział w sposób kompleksowy o zderzeniu intelektualnego postępu typowego w laboratoriach z polityką i wojskowością, a ostatecznie z potwornie realną kon... Recenzja książki Jak powstała bomba atomowa

Diamond od lat z niepokojem obserwuje, analizuje i opisuje świat tzw. ‘antropocenu’. Czerpiąc z osiągnięć paleobiologii, antropologii, historii i socjologii, opowiada o cywilizacyjnych osiągnięciach i porażkach człowieka. W najnowszej książce „Kryzysy. Punkty zwrotne dla krajów w okresie przemian”, przybliża kilka współczesnych państwowych transfo... Recenzja książki Kryzysy. Punkty zwrotne dla krajów w okresie przemian

To moja zaległa lektura z końca poprzedniego wieku. Roger G. Newton napisał "Zrozumieć przyrodę", by pokazać niespecjalistom jak formuje się myślenie fizyków o świecie. Ten ambitny cel postanowił osiągnąć poprzez przywołanie kluczowych koncepcji jakościowych, które zmieniły postrzeganie rzeczywistości przez przyrodników, ale i w równej mierze popr... Recenzja książki Zrozumieć przyrodę

Świat nawiązań, reminiscencji, prefiguracji, plastycznych odniesień i alegoryczności, to dla mnie labirynt raczej nieznany o tyle, że semiotyka wymaga stałego uzupełniania informacji by kontakt z dziełem sztuki stał się dialogiem. Nicią Ariadny, do pewnego stopnia, okazał się dla mnie zbiór luźnych myśli artysty Lecha Majewskiego. „Ukryty język sy... Recenzja książki Ukryty język symboli

Według Hugona Steinhausa ‘problem z matematyką’ polega na nieporozumieniu. We wstępie do opiniowanego zbioru tekstów, redaktor przywołał wypowiedź profesora, która bezbłędnie definiuje nieszablonowe i dalekowzroczne myślenie Steinhausa (str. 18): „W kraju, gdzie telefony funkcjonują, można żyć. Jeszcze lepiej żyje się w kraju bez telefonów. Tru... Recenzja książki Między duchem a materią pośredniczy matematyka

Jared Diamond w swoich książkach pokazuje człowieka jako ewolucyjny fenomen, któremu przytrafiło się na Ziemi zwycięstwo i globalne panowanie. Prowokując czytelnika do autorefleksji, prowadzi go przez biologiczną historię, zdumiewający skok w rozwoju intelektualnym jakieś 40000 lat temu, wynalazki cywilizacyjne i mordercze zapędy do destrukcji. „T... Recenzja książki Trzeci szympans. Ewolucja i przyszłość zwierzęcia zwanego człowiekiem

Na polskim rynku jest coraz więcej książek popularnych, które rozważają m.in. problemy kosmologiczne, czyli opowiadają o losach Wszechświata globalnie. Nie było jednak właściwie żadnej, która zajmowałaby się wyłącznie zreferowaniem najpopularniejszych i najważniejszych modeli, podanych w sposób historyczny i systematyczny. Fizyk teoretyczny John D... Recenzja książki Księga wszechświatów

Dobra synteza historyczna ważnej organizacji społeczno-politycznej to chyba cenna publikacja, szczególnie jeśli chodzi o Prusy odczytane przez Polaka. Solidna praca Grzegorza Kucharczyka "Prusy. Pięć wieków", współfinansowana przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, to ciekawy głos w intelektualnych zmaganiach z wspólną przeszłością. Książka ... Recenzja książki Prusy. Pięć wieków

Świat jest nieuchronny w samoodniesieniu, choć potrzebuje nas, by zapachniał i nabrał koloru. Trudno zgrabnie połączyć ludzkie tęsknoty i niepokoje z precyzyjnym językiem nauk ścisłych, by stworzyć ciekawą opowieść dla szerokiego grona odbiorców. Czasem to się udaje. Wtedy ci ostatni muszą jedynie zbudować w sobie chęć odbycia podróży do granic na... Recenzja książki Kosmologiczne koany

Jako początkujący adept ustaleń psychologii, poszukuję w niej ‘skondensowanych’ opowieści o człowieku wobec siebie, innych i świata. Ileż do nauk społecznych wniosłyby ewentualne konfrontacje Homo sapiens z pozaziemską cywilizacją! Moglibyśmy szybko wzmocnić albo obalić ważne twierdzenia o istotach rozumnych, które czasem, i do tego chyba przedwcz... Recenzja książki Wielkie i te nieco mniejsze pytania psychologii

Poszukiwanie odpowiedzi na dobrze postawione pytanie otwiera drzwi do nauki. Początki astronomii, jako namysłu nad wyglądem 'kopuły' nad naszymi głowami, giną w mrokach zamierzchłej przeszłości. Ostatecznie to ciekawość człowieka umożliwiła przekształcenie pierwotnych spekulacji motywowanych religijnymi czy praktycznymi (kalendarz, orientacja podc... Recenzja książki Historia astronomii

Poprzeczka była zawieszona wysoko. Umberto Eco zasłynął średniowiecznym kryminałem, którego największą tajemnicą był ludzki śmiech; dał czytelnikom tekst idealny. Z drugiej strony, po lekturze zawiłej opowieści z "Wahadła Foucaulta", mogłem się spodziewać wszystkiego ze spotkania z przedostatnią powieścią profesora. Niestety "Cmentarz w Pradze" to... Recenzja książki Cmentarz w Pradze

Lubimy opowieści – o walce dobra ze złem, o przezwyciężaniu słabości, o nadziei. Wszystko to rezyduje w naszym mózgu jako wytworze dwóch sił natury – entropii i ewolucji. Jeśli tylko dostaną dość czasu do ‘rozwinięcia skrzydeł’, to oba fenomeny doprowadzą bezład do doświadczanej wokół organizacji materii, czyli ludzkim językiem – dokonają cudu pię... Recenzja książki Do końca czasu. Umysł, materia i nasze poszukiwanie sensu w zmieniającym się Wszechświecie

Bez wątpienia jedna z najważniejszych książek filozofii społeczno-politycznej XX wieku. Wstrząsająco trzeźwe spojrzenie na ludzi i tworzone przez nich struktury organizacyjne, dzięki którym mogli oni, krocząc marszowo za ideologią, przemieniać w pył piękną stronę natury człowieka. Hannah Arendt uznała, że potrzebuje przepracować intelektualnie mec... Recenzja książki Korzenie totalitaryzmu

Tym razem, w opinii po lekturze, nie będę brał pod uwagę mojego rozumienia potrzeb dowolnego czytelnika, który być może z matematyką i fizyką, przedmiotami referowanymi formalnie w cyklu edukacji, miał ostatnio styczność wiele lat temu w szkole. W przypadku tej książki nie ma to sensu, bo autor nie stawiając właściwie wymagań wstępnych czytelnikow... Recenzja książki Moda, wiara i fantazja we współczesnej fizyce Wszechświata

Czasem do satysfakcji z lektury wystarczy mi pozyskana w jej wyniku garść nowych informacji. Bywa, że nie zgadzam się z autorem, wtedy również jest spełnienie, jeśli tylko argumenty zmusiły mnie do 'wysiłku podczaszkowego'. Najnowsza książka neurobiologa Josepha LeDoux przyniosła zaspokojenie na obu polach. Dodatkowo, jego "Historia naszej świadom... Recenzja książki Historia naszej świadomości

Najpopularniejsze medialnie obiekty astronomiczne, czyli czarne dziury, są przy całej swojej osobliwości najbardziej jednorodną opisowo grupą, o zaledwie dwóch parametrach określających ich zmienność populacyjną. Są nimi masa i tempo rotacji, które wspólnie da się sprowadzić do jednej wielkości - momentu pędu. Niczym więcej te pułapki czasoprzestr... Recenzja książki Ta siła fatalna. Czarne dziury we Wszechświecie

Czemu to, co widzimy niekoniecznie musi być tym, co jest naprawdę? Mechanika kwantowa odkrywa głęboką prawdę o istocie realności, która wyłania się, jako tak niemożliwy obraz, że należałoby go natychmiast odrzucić, gdyby nie fakt, że doświadczalnie przewidywania tej teorii sprawdzają się znakomicie. Fizycy z reguły przyjmują pewien poziom zadanej ... Recenzja książki Coś głęboko ukrytego. Światy kwantowe i emergencja czasoprzestrzeni

Ostatnie zdanie (pomijając umieszczony po nim dodatek metodologiczny) ważnej pracy Adama Leszczyńskiego, brzmi (str. 532): „Polska zaś zmienia się przez stulecia w znacznie mniejszym stopniu, niż się Polakom wydaje”. Co się nam wydaje o nas samych i gdzie tkwimy z konflikcie wynikającym z samooszukiwania się? O tym w sumie opowiada bardzo ci... Recenzja książki Ludowa historia Polski

Kosmologia, jako nauka pytająca o przeszłość i przyszłość wszystkiego co jest, może człowieka onieśmielać ogromem przedmiotu zainteresowania, wprawiać w dumę z wyrwania przyrodzie kolejnego kawałka tajemnicy, ale przede wszystkim ustala ostateczny kontekst. Większość rozpatrywanych w jej ramach scenariuszy nie jest dla Ziemian optymistyczna. Na sz... Recenzja książki Koniec wszystkiego

Warto chyba na początek przywołać fakty o autorce książki, podane przez redaktorów publikacji: „Przed śmiercią zniszczyła swoje fotografie i przygotowała nekrolog do publikacji po pogrzebie: ‘Nie było mnie, byłam, nie ma mnie, nie dbam o to’”. Czy to wynik skromności, buty, rezygnacji, odwagi, mądrości, nihilizmu, …? Według mnie konsekwencja... Recenzja książki Biblia w ręku ateisty

Wszystko wskazuje na to, że nieuchronnie zbliżamy się do poznania tajemnicy życia, choć ostateczny sukces wydaje się być wciąż pieśnią przyszłości – jakbyśmy zmierzali do asymptoty, której nigdy nie uda się przeciąć. Dopiero przywołanie stanu badań atakujących problem z różnych stron na przestrzeni dekad, pozwala realnie ocenić postęp, a ten jest ... Recenzja książki Czym jest życie. Biologia w pięciu krokach

Ostatni tom specyficznej biograficznej trylogii (*) o Tomaszu Cromwellu, sekretarzu króla Henryka VIII, trzyma świetny poziom wcześniejszych części, a momentami szybuje jeszcze wyżej. Znów dostajemy bardzo wnikliwe analizy mechanizmów rządzenia w świecie, w którym suzeren miał władzę nad życiem i śmiercią swoich poddanych. „Lustro i światło” obejm... Recenzja książki Lustro i światło