Z punktu widzenia psychologii i socjologii, media społecznościowe są niemal niewyczerpanym źródłem potencjalnych eksperymentów, za których przeprowadzenie właściwie nie trzeba płacić. Psycholog Dan Ariely po ‘zderzeniu się’ z machiną hejtu (*) postanowił napisać książkę o psychologii błędnych przekonań skutkujących zanikiem zaufania społecznego. W... Recenzja książki Nie do wiary!
Latanie jest piękne, ale niezbyt oczywiste. Wymaga czasu, sprytu, odwagi, spostrzegawczości, niezależnie czy szuka sposobu na oderwanie się od ziemi przyroda czy ludzka technika. Popularnie, z pasją i ciekawie o sposobach w jakich organizmy ziemskie radzą sobie w grawitacją napisał Richard Dawkins. „Na skrzydłach wyobraźni. Walka człowieka i ewolu... Recenzja książki Na skrzydłach wyobraźni
Sztuczna inteligencja (AI) jest jak wszędobylski mem. Ktoś ją widział, inny się jej boi, wielu na niej zarabia. W zasadzie nie ma przed tym odwrotu. Można to oswoić, wręcz wypada zrozumieć procesy społeczne z AI związane. Jednak jej pełne ujarzmienie techniczne, to już dla wybranych i to we fragmentach, bo ‘czarna skrzynka’ zasad jej działania to ... Recenzja książki Moralna AI
Daniel Dennett, zmarły niedawno filozof, prezentował w sposobie widzenia świata coś, co mnie zmuszało do wysiłku umysłowego i ciekawiło. Jednocześnie potrafił być dosadny, taktowny, przenikliwy, zdystansowany i zaangażowany. W sposób bardzo nieszablonowy, jak na filozofa, łączył nauki przyrodnicze z poszukiwaniem mądrości, tak jak definiuje się fo... Recenzja książki Autobiografia. Daniel C. Dennett
Jeżeli grzyb kojarzy się komuś tylko z tym, co jest zaledwie owocnikiem niewielkiej grupy organizmów w ramach królestwa Fungi, to powinien tę książkę przeczytać. Jej autor, młody mykolog Merlin Sheldrake, ma ‘fioła’ na punkcie mikoryzy. I to nie tylko w konsekwencji testowana właściwości halucynogennych grzybów. „Strzępki życia” to dość nieskładna... Recenzja książki Strzępki życia
Być może niepotrzebnie zacząłem poznawanie twórczości Simon Sebaga Montefiore od tej książki. Pierwszy tom dwuelementowego(*) dzieła „Świat. Historia rodzinna” męczył mnie przez miesiąc. Jego syntetyczność nie jest wyjątkiem w pisarstwie historycznym. Montefiore wykonał z jednej stron tytaniczną pracę, z drugie tak dobrana forma może sugerować ‘pó... Recenzja książki Świat. Historia rodzinna. Tom 1
Tej książce niewiele brakuje do ideału popularyzacji nauki. Jest dbałość o prezentację ogólnego poziomu problematyki, jest dopracowany detal. Do tego odbiorca treści traktowany jest z odpowiednią atencją rozumianą jako skupienie się autora na procesie jasnego przekazywania wiedzy. Astronom David Helfand podjął się trudnego zadania opowiedzenia o w... Recenzja książki Zegary Wszechświata. Atom
Potrzebujemy pomocy – wszyscy i każdy z osobna – by zrozumieć sytuację klimatyczno-energetyczną świata. Problem jest na każdym poziomie trudny, choć w kilku obszarach istnieje dość oczywista diagnoza i profil kierunku potrzebnych zmian. Marcin Popkiewicz od lat prowadzi zakrojoną na szeroką skalę kampanię społeczną, której celem jest uświadamianie... Recenzja książki Zrozumieć transformację energetyczną
Wolność rozumiem jako deklaratywny stan rzeczywisty lub cel w procesie. Warto chyba rozróżniać wolność wewnętrzną i zewnętrzną, jako emocjonalne struktury z częściowo wspólnymi wskaźnikami je charakteryzującymi. Trochę zabrakło mi takiej perspektywy w pracy dwóch libertarian Davida Schmidtza i Jasona Brennana. „Krótka historia wolności” pozostawił... Recenzja książki Krótka historia wolności
Chociaż modele językowe coraz lepiej generują kompilacje czegokolwiek, to wciąż tacy ludzie jak Łukasz Lamża są potrzebni. Śledzą nowości ukazujące się w periodykach naukowych i po przyswojeniu istoty za pomocą organicznego umysłu, piszą o nich książki. „Połącz kropki. Nanoboty medyczne, drony zabójcy, odczytanie myśli i inne technologie przyszłoś... Recenzja książki Połącz kropki
W dorobku popularyzatorskim Carla Sagana ta akurat książka jest chyba najpełniejszą próbą prezentacji przemyśleń natury ogólnej. Metoda naukowa, jako przygoda ludzi ze sceptycyzmem, racjonalizmem czy z fascynacją światem przyrody motywowała astronoma całe życie. "Świat opanowany przez demony. Nauka jako światło w mroku" jest jednocześnie solidną d... Recenzja książki Świat opanowany przez demony
Chyba największym sukcesem fizyki współczesnej jest sformułowanie modelu rzeczywistości, który bardzo dobrze tłumaczy procesy fundamentalne, czyli mechanizmy leżące u podstaw wszystkiego co jest nam dostępne. Choć z kłopotami, to udało się ludziom wyjść poza proste racjonalizowanie otoczenia, bo coraz subtelniejsze przyglądanie się światu doprowad... Recenzja książki O siłach rządzących światem
Fikcja w nauce to zupełne zaprzeczenie idei, że w życiu chodzi o coś więcej. O coś więcej niż o człowieka. Tak uważam. Ponieważ w poznaniu jesteśmy skazani na ludzi z bagażem pełnym ułomności, to wypada im robić okresowo chociaż rachunek sumienia z deklaracją poprawy. Dotyczy to wszystkiego co ludzkie. Nie jest więc niczym paradoksalnym, że uprawi... Recenzja książki Science Fiction
Kosmolog kwantowa i Albanka z pochodzenia być może zasługuje na szczególne zainteresowanie, choć chyba dopiero osiągnięcia naukowe przenoszą ciekawość człowiekiem w odpowiednie rejony. Laura Mersini-Houghton zasłynęła w środowisku kilkanaście lat temu, budując teoretyczny model, który odpowiada na kilka zagadek wczesnego Wszechświata. Książka „Prz... Recenzja książki Przed wielkim wybuchem
Chyba odzwyczaiłem się od powieści i patrzę na literaturę fikcji dość ‘staromodnie’. (*) Świat nie zawsze jest piękny, a już na pewno nie skrojony na potrzeby dowolnego człowieka, który w nim zawita. Barbara Kingsolver tworząc antybohatera dotknęła istotnej klasy zagadnień trapiących współcześnie amerykańską prowincję. „Demon Copperhead” jest chyb... Recenzja książki Demon Copperhead
Władza uderza do głowy, a czasem jej brak, połączony z pożądaniem tejże, jeszcze bardziej psuje etyczny kręgosłup. O Watykanie napisano dużo, o Kościele jeszcze więcej. Ponieważ jednak ‘ludzkie potknięcia’ z dekadami i stuleciami blakną, również w wyniku zmieniających się norm, a konkretne zachowania nabierają czysto historycznego statusu, warto i... Recenzja książki Kryminalna historia Watykanu
Gdy sypał się moskiewski system zimnowojenny, rosło marzenie, które Timothy Garton Ash trafnie, choć dosadnie ubranymi w słowa, emocjami opisał tak (str. 278): „Zachód wyglądał zaś w tym czasie szczególnie atrakcyjnie. Niczym w filmie z 1989 roku ‘Kiedy Harry poznał Sally’, gdy starsza pani w amerykańskiej knajpie przyglądała się, jak Meg Ryan s... Recenzja książki Homelands. Historia osobista Europy
Eksperyment wykonany na przyrodzie to ostateczna instancja decydująca o poprawności myślenia ludzi o świecie. Ponieważ ustalenie nawet prostych, ale głębokich faktów wymaga pomysłowości, w przypadku skomplikowanych problemów procedura staje się jeszcze bardziej zawiła i pełna pułapek dla umysłów naukowców. Młoda fizyczka doświadczalna Suzie Sheehy... Recenzja książki Kwintesencja wszystkiego
Przypadłością książek o ateizmie jest fakt, że zawsze musi się pojawić w nich religia, wiara jako wyznanie, transcendencja, itd. Formalnie jednak ateizm jest pełną irrelewancją wobec tego, co miałoby przekraczać świat fizykalny. Jednak kulturowe uwarunkowania, zmienne historycznie semantyki pojęć, atrakcyjność odwołania się do większościowego społ... Recenzja książki Siedem typów ateizmu
Konstrukcja człowieka utrudnia ocenę wagi zdarzeń, które go przekraczają. Tak nas wyposażyła biologia. Wiele wytworów cywilizacyjnych nas przewyższa intencjonalnie, bo do tego zostały stworzone. Technicznie jednak dopiero AI zdobywa możliwość ‘samorozwoju’ bez naszej kontroli . Dotychczas ‘na upartego’ można było ignorować proces, który w wyniku m... Recenzja książki Nadchodząca fala
Ojciec miał trzech synów i córkę. Łobuziaki nie doczekały się męskich potomków.(*) Córka wyszła za mąż za wroga rodziny. Kłopot byłby mały gdyby nie fakt, że ojcem był król Francji, a teściem córki stał się król Anglii. Ponadto praprapraprababcia tej królewskiej córki była jednocześnie praprababcią poślubionego męża. Skoro do tego miała ta ‘pra-an... Recenzja książki Wojna stuletnia 1337-1453
Sensoryczne zanieczyszczenie spowodowane przez człowieka, to nie tylko brak możliwości obserwacji nieba nocą czy stres zwierząt domowych w wyniku huku sylwestrowego. To wieloczynnikowe zaburzenie świata subtelności zwierzęcych, do którego zrozumienia dorastamy od niedawna. Przy okazji zdajemy sobie sprawę coraz pełniej z wyścigu zbrojeń organizmów... Recenzja książki Niezwykłe zmysły
W zasadzie nie mamy wyboru interesując się czarnymi dziurami, szczególnie jeśli szukamy najgłębszych fundamentów realności. Einstein rozumiał, że jego teoria dopuszcza rozwiązania prowadzące do powstania pułapek czasu. Odrzucał jednak możliwość uformowania takich struktur, podobnie jak generowanie fal grawitacyjnych. Po stuleciu nie tylko teoretyc... Recenzja książki Czarne dziury. Klucz do zrozumienia Wszechświata
Kultowa w kręgach popularnonaukowych książka, która doczekała się świetnych ocen mnóstwa czytelników, to ciekawe wyzwanie do zbudowania własnej oceny. Nie chodzi silenie się na odróżnianie od innych. Cel mam zupełnie inny. „Krótka historia prawie wszystkiego” jest świetnie napisana, dynamicznie łączy różne opowieści, dostarcza formy i treści takie... Recenzja książki Krótka historia prawie wszystkiego
Nie do końca jestem przekonany do formuły zbudowanej w tekst stanowiący zbiór cytatów wydobytych z większych form literackich. Aforyści, którzy taką wersję komunikacji uprawiają zawodowo, a ich krótkie sentencje są zamkniętymi myślami, to zupełnie co innego. Na szczęście do pewnego stopnia antologia „W strachu przed antymaterią. 1381 cytatów” bron... Recenzja książki W strachu przed antymaterią. 1381 cytatów