W Turniej Górze, majątku dziwaka koniuszego, zjawia się młody, elegancki wnuk Jerzy, który właśnie w stolicy stracił cały majątek. Dzieje jego aklimatyzacji na Polesiu oraz przemian wewnętrznych, jakie przechodzi pod wpływem otoczenia, wreszcie wielka miłość do pięknej kobiety - to treść "Dziwadeł", powieści obyczajowej J.I. Kraszewskiego, napisanej w połowie ubiegłego stulecia. Powieść ta wzbudziła wtedy żywą dyskusję ze względu na utopijne poglądy jednego z bohaterów i jak pisze autor w przedmowie: "...lepiej przyjętą została, niżeliśmy się spodziewali".
Dzięki właściwej autorowi zdolności obserwacji i charakteryzacji typów ludzkich oraz doskonałego odmalowania życia na prowincji książka ta jest świetnym obrazkiem stosunków panujących na wsi i w małym powiatowym miasteczku w połowie XIX wieku.