Czarodziejska góra

O 'Czarodziejskiej górze' trudno jest powiedzieć coś w kilku słowach.
Książkę słuchałam długo, zresztą inaczej się nie da, bo nie jest to dzieło, które czyta się z wypiekami na twarzy. Dzieje się mało, raczej w umysłach bohaterów. Bardzo ważną rolę odgrywają wstawki narracyjne. Jeśli ktoś - tak jak ja - lubi Joyce'a - to i 'Czarodziejska góra' mu się spodoba.
Książka jest wybitna, skłania do refleksji nad czasem, nad filozofią, religią i nad kulturą europejską i śródziemnomorską. Również nad budową powieści, nad dziełem sztuki jako takim i nad literaturą w szczególności.
Mnie konkretnie interesowało jak Mann interpretuje fakt, że w kraju tak kulturalnym jak Niemcy narodził się faszyzm. Książka mnie nie zawiodła, choć odpowiedź jest bardzo pogłębiona. Jak wiadomo, dwaj oponenci Setembrini i Naphta stoją po dwóch stronach stanowisk. Setembrini reprezentuje pokój, kulturę, humanizm, a Naphta - ogień, ducha, podporządkowanie człowieka idei. O ile dobrze zrozumiałam, to Mann traktuje europejskie dwudziestowieczne 'izmy' jako kontynuację średniowiecznej religijności. Zdaje się, że Setembrini poniósł klęskę, zwyciężyła przemoc, wojna i nienawiść. Mamy tutaj zarówno antysemityzm, jak i polski idealizm, jak i wyobrażenie rewolucji.
Przez cały czas książki zastanawiałam się nad
czasem powieści. Niby mamy rok, w którym dzieje się narracja - łatwo można obliczyć sobie, bo Hans przebywał w sanatorium 7 lat, ale mamy też wiele szczegółów z późniejszego świata, prze...

Dzisiaj obejrzałam film inspirowany tą powieścią. Może kogoś to zainteresuje
"Lekarstwo na życie" 

Znowu przyszedł dla mnie czas na klasykę, na wielkiego pisarza niemieckiego Thomasza Manna i jego wręcz monumentalne dzieło ''Czarodziejska góra''. Wiele już napisano na jego temat. Gdzieś przeczytałam że sanatorium w Davos, to symbol wizerunku Europy w przededniu pierwszej wojny światowej. Pewnie tak jest, wszak twierdzą tak wielcy znawcy literatury. Dla mnie książka jest tak wielowarstwowa, ma tyle wspaniale ukazanych postaci i tyle się w niej dzieje że skupienie się na samej stricte treści, bez szukania symboli jest już nie lada gratką.
A trzeba jeszcze wspomnieć o długich dyskusjach i wywodach różnych nauczycieli i uczonych mędrców, którzy prostowali poglądy głównego bohatera czyli młodziutkiego Hansa Castorpa . Ale zacznijmy od początku.

Otóż wspomniany już wyżej Hans Castorp to dwudziestotrzyletni młodzieniec , świeżo po studiach i na początku swojej inżynierskiej kariery. Zanim zacznie pierwszą swoją pracę postanawia wypocząć po męczącej nauce i przy okazji odwiedzić kuzyna, Joachima Ziemssena przebywającego właśnie w sanatorium w Davos w Szwajcarii, lecząc się z gruźlicy.

Na górze jego, chłopaka z nizin , nie społecznych wszystko dziwi, zaskakuje i czasem nawet wydaje się niesmaczne, jak na przykład historia o tym jak z gór transportuje się zwłoki, bo przecież jakoś trzeba to robić. Rozrzedzone powietrze na wysokości ponad 1600 metrów nad poziomem morza też robi swoje i Castorp zaczyna odczuwać pewne dolegliwości. Bardzo stara się nie identy...

Niepotrzebnie po męczarniach z "Doktorem Faustusem" dałem Mannowi drugą szansę. Wyszła z tego "książka" będąca zbitką monologów, bardzo mętnego filozofowania i niezdrowego podniecenia na temat choćby leżaka, koca, czy codziennego mierzenia temperatury.
Główny protagonista w mojej ocenie nieco bardziej zjadliwy, niż Adrian Leverkühn, ale trudno żeby było inaczej, skoro bohater "Doktora..." najlepiej by zrobił strzelając sobie w łeb na trzeciej stronie tamtego kloca.
Fabuły jako takiej nie ma, co dla niektórych może być zaskoczeniem (dla mnie nie było), ale trzeba się przygotować na uber beznadziejne zakończenie, swoją bezczelnością i "odczapizmem" będące w ścisłej czołówce literackiej "klasyki".

Chciałbym żeby mi ktoś wyjaśnił po ludzku, najlepiej prostymi słowami po polsku, jaki jest powód zachwycania się tą kobyłą, ale mam wrażenie, że się nie doczekam. Coś jak ostatnie wydarzenie którego byłem świadkiem: facet twierdził, że medytacją potrafi oddzielić się od ciała- a kto nie wierzy, albo uzna to za bełkotliwe bzdury, ten kretyn i plebs.
Tu, myślę, jest podobnie: koniunkturalnie ludzie jarają się Mannem, bo "nie wypada" inaczej. Ten sam przypadek co z "Ulissesem"- nie dam sobie wmówić, że 90% czytelników tych książek, to uduchowione istotki które z rozkoszą spijają każde bełkotliwe zdanie autorów.

Może, MOŻE "Czarodziejska góra" byłaby bardziej przyswajalna jako audiobook, ale nie ma się co nad tym dłużej zastanawiać, bo jej lektura jest ja...

"Czarodziejska góra" (1924) Tomasza Manna to powieść, którą trudno jest zaszufladkować. Niektórzy dostrzegają w niej powieść rozwojową, inni powieść o czasie, jeszcze inni powieść autotematyczną czy antypowieść, gdyż dzieło Manna aż w osiemdziesięciu procentach składa się z dialogów. Dlatego brak tu wartkiej akcji, co nie zachęca czytelników do lektury. Dodatkową trudność stanowi też skomplikowany styl niemieckiego autora, który lubuje się w konstruowaniu monstrualnych zdań wielokrotnie złożonych. Odstręczać od powieści może także specyficzna mannowska ironia i osobliwy (czarny) humor, który nie każdemu miłośnikowi literatury pięknej przypadnie do gustu. Oprócz dyskusji światopoglądowych, które prowadzą liberalny literat Settembrini (mason) oraz ascetyczny jezuita Naphta (zwolennik terroru) na kartach powieści zetkniemy się także z rozważaniami na temat muzyki, miłości, medycyny, popularnych nałogów, pojęcia czasu i wielu innych zagadnień z zakresu ówczesnej nauki i kultury. Miłośnicy Hiszpanii doszukają się tutaj nawet informacji na temat hiszpańskiego tańca sardony. Natomiast miłośnicy cygar, do których zaliczał się autor "Czarodziejskiej góry", peanu na temat przyjemności płynącej z tego elitarnego nałogu. Powieść Tomasza Manna stanowi bowiem barwny collage, na który składają się osobiste obserwacje i przeżycia samego autora oraz nawiązania bądź nawet kryptocytaty z literatury (pięknej) i wszelkich innych pism, które pisarz uznał za godne uwagi. Wymieńmy choćby kilka ...