Dzieciństwo spędził w Handsworth Wood, peryferyjnej dzielnicy Birmingham, gdzie jego rodzice oraz trzej bracia przeprowadzili się, gdy Jim miał 4 lata. Jego ojciec był urzędnikiem państwowym.
W 1974, mając 20 lat, podjął studia prawnicze na University of Sheffield, nigdy jednak nie zamierzał wykonywać zawodu prawnika. Podczas studiów i po ich zakończeniu pracował w teatrze. W latach 1977-1995 był m.in. asystentem reżysera, reżyserem i dyrektorem programowym w Granada Television (filii ITV) w Manchesterze. Przez kolejne dwa lata był przedstawicielem zarządu firmy do rozmów ze związkami zawodowymi. W wyniku restrukturyzacji Granady został zwolniony i postanowił zająć się pisarstwem jako „najczystszą formą rozrywki”. Pierwszą powieść, Killing Floor (Poziom śmierci), której bohaterem jest Jack Reacher, opublikował jesienią 1997. W lecie następnego roku wraz z żoną i córką przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Na jego wczesną twórczość mieli wpływ znani autorzy literatury przygodowej i sensacyjnej: Enid Blyton, W. E. Johns i Alistair MacLean.
Na przełomie 2008/2009 był pisarzem-rezydentem na Uniwersytecie Sheffiled. Dla 52. studentów uczelni ufundował stypendia Jacka Reachera. Obecnie mieszka na Manhattanie. Oprócz apartamentu nowojorskiego ma też dom na południu Francji.
W 2009 został prezesem organizacji Mystery Writers of America.