Solaris recenzja

Nie dlatego takiż tytuł, że tytuł niniejszy mógłbym włożyć między Lipińskie i Mrozy, choć przykuciem mojej uwagi uplasowałby się właśnie w tym miejscu. Nie znalazłem w tej książce wysławianego przez niektórych czytelników romansu ni ciut, oddając jednak uczciwie ogromną ilość fikcji naukowej, w której Autor się najwyraźniej odnajduje.

Nie lubię Science-Fiction.

Nigdy się z tym nie kryłem, a książkę ująłem w czytelnictwo swoje z uwagi na rzekome romantyczne wątki, więc ciekawością targany chciałem poznać taki, brzydko mówiąc po angielsku „setting” relacji romantycznej właśnie w przyszłości, w innej od zwykle przyjmowanej, współczesnej rzeczywistości. Oczywiście uwielbiam fantastykę, ale raczej w ujęciu k*rwy, miecze, średniowiecze, niż gwiezdne wojny i tego typu literaturę czy kinematografię. Do brzegu zatem.

Książka choć krótka jest niesamowicie napakowana treścią. Nie można czytać jej po łebkach, chyba że z jakiegoś niezrozumiałego powodu, po prostu chcemy przelecieć przez strony. Autor tworzy świat naukowy w cytowanych przez bohaterów książkach, publikacjach i wzajemnych notatkach czy rozmowach w sposób tak wiarygodny i logiczny, że nie sposób nie uwierzyć, że to fikcja literacka, a nie przepisane fragmenty uniwersyteckich podręczników do fizyki. Pod tym względem, jak i samego języka książki przyczepić się nie mogę i jest to literatura jakościowo dobra. Naukowa fikcja literacka, choć na mój gust nieco zbyt naukowa.

Co mnie jednak rozczarowało, to właśnie relacja głównego bohatera, która dość powierzchowna ucieka w filozofię i wspomnianą wcześniej naukowość, gdzieś po drodze gubiąc człowieczą naturę. Kalvin czy Kevin, który z misją przybywszy na stację Solaris, spotyka obecnych tam już naukowców, którzy zdają się być pogrążeni w obłędzie. Ale czy na pewno? Akcja rozwija się dość ślamazarnie, żeby nie powiedzieć okrutnie nudno. Dialogi częściowo sprytnie ułożone, zbyt wiele pozostawiają domysłom i niedopowiedzeniom. Zakładam, że to dobra wola Autora i wiara w inteligencję czytelnika, choć fabularnie wypada blado. Zwroty akcji też jakieś takie bez buta, co w przypadku takiego niemalże „horroru” typu „nawiedzony dom” raczej by się przydało. Relacja głównego bohatera z fikcyjną miłością to wymiana kilku dialogów, bez większego polotu i sensu. Nie rozpoznałem tam żadnej, ale to żadnej nuty uczucia, romantyzmu, miłości, czegokolwiek, i nie wiedziałbym o tym, gdyby w tym jednym przypadku Autor nie zdecydował się napisać o tym wprost.

Sama koncepcja inteligentnej, acz nie żyjącej planety jest świetna, i przywodzi na myśl jakoby naukowcy założyli planetę na jakimś wielkim egzemplarzu gargantuicznego wirusa. I być może moja niechęć do literatury S-F i rozczarowanie słabym ujęciem oczekiwanego wątku wpływają mocno subiektywnie na ocenę nie tak przecież złej książki, to nie będę jej polecał. Dla mnie „Solaris” to wydłużone ponad miarę zwykłe opowiadanie.

Z wieloma słowami, ale bez większej ekscytacji i treści.

12.10.2024 r.