Madame recenzja

Historia miłości nastolatka do nauczycielki francuskiego dziejąca się w gomułkowskiej Polsce. Główny bohater i narrator to wyszczekany, bezczelny licealista manipulujący ludźmi, a ci mu się poddają biernie, zwłaszcza kobiety, które zauroczone wydają mu dokumenty w dziekanacie, lub akta w ambasadzie (już to widzę!). Poza tym to erudyta recytujący Szekspira czy ``Fausta' Goethego, znający Schopenhauera, analizujący wystawę Picassa, mieszający z błotem film Leloucha 'Kobieta i mężczyzna', no takich licealistów wówczas nie było, nawet z tak zwanych bardzo dobrych domów. W sumie intelekt i zachowanie bohatera nie odpowiadają wiekowi; zdaje się, że szanowny autor projektuje siebie, nadając licealiście emocjonalne i intelektualne przymioty dojrzałego człowieka.

A osią fabuły jest młodzieńcza fascynacja bohatera nauczycielką języka francuskiego, tytułową Madame. Wszelkie jego działania prowadzą do zbliżenia się do niej i głębszego poznania. Przy okazji odbywa się jego inicjacja polityczna, ale nie erotyczna...

A w tle mamy siermiężną Polskę gomułkowską z lat sześćdziesiątych, w paru scenkach autor pokazuje talent obserwatora i poczucie humoru: gdy na przykład w liceum jeden z uczniów, niejaki Fąfel, broni dostępu profesorce do toalety pełnej uczniów-palaczy: „Zorientowawszy się, kto wchodzi, w mgnieniu oka wydobył swój monstrualny organ i pewnym krokiem doświadczonego ekshibicjonisty ruszył naprzeciw wrogiej sile, udając, że kieruje się w stronę pisuaru. Spoza kłębów dymu dał się słyszeć krótki stłumiony okrzyk przerażenia, a w ślad za nim donośny, głęboki bas Fąfla: „Och, najmocniej panią profesor przepraszam, ale tu męska ubikacja.” ” Świetna jest też scenka z kontrolerami w autobusie, czy opis podróży naszych naukowców na Zachód, prawdę mówiąc trochę za mało tych soczystych obrazków obyczajowych. Niemniej to niezły obraz Polski z czasów 'małej stabilizacji'.

Audiobook jest znakomicie interpretowany przez Janusza Gajosa, ale ten aktor wszystko świetnie czyta, szkoda tylko, że tak rzadko. Niestety, wersja audio nagrana dla Polskiego Radia kończy się przedwcześnie, brakuje ważnego ostatniego rozdziału, który musiałem doczytać. Szkoda.