Madame recenzja

Jest to z całą pewnością książka, obok której nie można przejść obojętnie. Może książka nie arcydzieło, ale bardzo dobra. Książka, która szanuje czytelnika, docenia jego intelekt.

Ale zacznijmy od początku. Agens-narrator zakochuje się w swojej nauczycielce francuskiego – tytułowej Madame, jak nazywają ją uczniowie liceum – jednocześnie próbując znaleźć swoje miejsce w peerelowskiej rzeczywistości. Bohater stara się uzbierać jak najwięcej wiadomości o kobiecie, poznać ją jak najlepiej, co powoduje, że odkrywa wiele tajemniczych informacji zarówno o niej samej, jak i o jej rodzinie. Mniej więcej tyle, jeśli chodzi o fabułę.

Sama w sobie nie jest może aż tak zachwycająca, całość zdaje się być raczej może nie tyle parodią miłosnych historii, co momentami pisaną z przymrużeniem oka ironią takich sytuacji i zachowań, jakie mogą prowokować. Przez to niektóre działania bohatera wydają się niezrozumiałe i nienaturalne, jednakże wpisują się w schemat wybrany przez pisarza.

I właśnie: co książce odejmuje fabuła, z pewnością dodaje sama postawa autora – erudyta, znawca literatury, który wie, co pisze, wie, o czym pisze i wie, jak pisze. Język, jakim powieść została napisana, jest jednym z najpiękniejszych, jakie dane mi było spotkać w literaturze. Bogactwo słownictwa, nawiązania językowe oraz intertekstualność sprawiają, że forma tej powieści jest cudowna.

Nie jest to literatura, którą czyta się dla akcji – bądźmy szczerzy: nie ma jej tu dużo, a fanom książek, które głównie na niej się opierają, raczej się nie spodoba. Nie jest to literatura, której główną zaletą jest to, że jest „wciągająca”. Nie. Jest to literatura, której celem jest bardziej delektowanie się niż czytanie per se. Powieść górnolotna, ufająca czytelnikowi, że będzie w stanie zrozumieć, co chce przekazać, że wyłapie wszystkie smaczki, których nie podaje mu „na tacy”, które sam musi odszukać.

Zdaje się to być jedna z tych książek, która albo sprawi, że odbiorca się zachwyci i rozpłynie nad lekturą, albo odbije od niej zupełnie. Jedna z tych, którą się albo kocha, albo nienawidzi. Ja zdecydowanie zaliczam się do grupy pierwszej.