Pokora

Kiedy zmuszasz się do dalszego czytania, jest to ewidentny znak, że coś tutaj nie gra. Wcześniej z Twardochem miałem okazję się spotkać, słuchając "Króla" w fatalnym wykonaniu Macieja Stuhra. Teraz wziąłem do ręki "Pokorę" w wersji e-bookowej i nie jest wcale lepiej. Otóż sam tekst ma swoje plusy i minusy, ale chyba nigdy dotąd nie miałem do czynienia z książką, z której aż tak bardzo biłoby osobistymi kompleksami autora. Sam Twardoch, zda się, próbuje je maskować na wiele sposobów, jednak wciąż, mimo wszystko (a może właśnie dlatego) są one oczywiste. Nie podoba mi się to, koledzy/koleżanki. Przerywam "Pokorę", a do samego Twardocha już chyba nigdy nie wrócę.

„Wtedy, latem 1901 roku, byłem tylko przerażonym dziesięcioletnim chłopcem, czującym, że ziemia umyka mu spod nóg, jakby miał nagle zostać wyrwany z korzeniami ze świata, który rozumie i zna. (…) Wtedy już uciekłem z tamtego świata, albo raczej zostałem zeń wbrew swej woli wyrzucony.”

Główny bohater, Alois Pokora, pochodzący z wielodzietnej śląskiej rodziny, w której mówiono po wasserpolsku, zostaje, za sprawą swoich zdolności i długu do spłacenia życiu przez tamtejszego farorza, wyrwany z bezpiecznej egzystencji wielopokoleniowej biedy, tradycyjnych relacji międzyludzkich i znanego, bo takiego samego dla wszystkich mężczyzn, scenariusza na życie. Staje przed wielką szansą. I wykorzystuje ją. I zostaje sam. Zmaga się, jak każdy, który wychyli się ponad stare, z odrzuceniem, upokorzeniem, samotnością. Miota się w wyborach, bo chce gdzieś należeć. Coraz mądrzejszy i świadomy. I przychodzi kolejny, teraz już historyczny koniec starego i bóle rodzenia się nowego świata. I kolejnego zagubienia tożsamości.

Absurdy życia na styku światów. I człowiek w centrum odchodzenia starego i narodzin nowego. Co ze starego bagażu weźmie dla siebie na nowy czas?

Miejsce w świecie, w którym w miejsce pewności i stałości wkracza zmiana nadając wszystkiemu wokół cechy płynności, niepewności, chwilowości. Tego miejsca nie określa już przynależność klasowa, narodowa, płciowa, ideowa. To chaos. I miejsce na nowe wybory. Traumy, szanse, impulsy. Jak silne jest to, co okr...

Pokora to trudna powieść - o uczuciach, podziale klasowym, autorytetach, męskości i walce dla idei. To smutna, nostalgiczna historia o człowieku z biednej, śląskiej rodziny, który dostał możliwość zmiany swojego życia, wykształcenia się i w nowym świecie nie umie znaleźć dla siebie miejsca. To również obraz Śląska, ukazanie z jakimi dylematami borykali się ludzie mieszkający na tych terenach w czasie wojny. O tożsamości narodowej, klasowej ale i również płciowej.

Nadanie głównemu bohaterowi symbolicznego nazwiska Pokora to świetny zabieg. Z góry wskazuje na jego cechy. Nigdy się nie wywyższał, raczej czuł się gorszy. Otaczał się jednostkami narcystycznymi i stawał się im uległy. Niekoniecznie dobre decyzje bohatera dążą do nieuchronnego końca. Nie potrafi wziąć życia w swoje ręce.

Usytuowanie pewnej części akcji w Gliwicach dodało dla mnie smaczku, gdyż jestem mocno związana z tym miastem. Miejsca opisane w książce są jak najbardziej prawdziwe.

Wiele zachwytów to chyba tylko wierni fani, bo ta książka naprawdę nie jest jakoś szczególnie porywająca. Główny bohater na przykład to miałki grunt. Książka jest też fatalnie zredagowana. Bardzo niekomfortowa w czytaniu. Pięćset stron, a czuję się, jakbym przeczytał dwa tysiące. Od Pokory już wolę Morfinę.

Na pewno będę wracać do tej powieści. Mam swój egzemplarz i raczej się z nim nie rozstanę.

Bezkompromisowa. Doskonała.
Nie umieszczę Szczepana Twardocha w zakładce z ulubionymi autorami. Nie. Jest jednak w moim osobistym gronie najlepszych pisarzy współczesnych. Za każdym razem muszę uznać jego geniusz i warsztat i wiedzę i talent.
Uderza i wali.