Stalin. Nowa biografia recenzja

Biografia Stalina napisana na podstawie olbrzymiej ilości źródeł archiwalnych robi duże wrażenie. Książka nie przynosi żadnych nowych rewelacji o życiu sowieckiego dyktatora, niemniej przedstawia pełny stan współczesnej wiedzy o życiu Stalina. Poza tym Khlevniuk autorytatywnie obala wiele mitów na temat sowieckiego dyktatora. Rzecz jest znakomicie napisana, czyta się nieledwie jak powieść sensacyjną.

Nowa biografia Stalina jest świetnie napisana i skomponowana, ale nazywanie tej biografii przełomową jest przesadą, nie przynosi ona bowiem żadnych rewelacji czy niespodzianek o życiu wożda (tak go nazywa autor). Porządkuje natomiast fakty i daje pełny obraz wiedzy o życiu tyrana na dzień dzisiejszy.

Stalin rozwiązywał konflikty przede wszystkim za pomocą terroru i przemocy. Jego światopogląd opierał się na absolutnej wrogości do kapitalizmu i na dominującej roli państwa sowieckiego, któremu wszystko w kraju było bezwzględnie przyporządkowane. Podstawowym narzędziem polityki była walka klasowa skierowana przeciwko wrogom krajowym i zagranicznym. Rządy tyrana charakteryzowały się niewyobrażalnym okrucieństwem w stosunku do własnego narodu.Wystarczy przypomnieć kolektywizację, głód 1930-32r. czy Wielki Terror 1937-38r. : „W ciągu ponad 20 lat rządów Stalina co roku średnio 1 milion osób rozstrzeliwano, więziono lub zsyłano do prawie niezaludnionych rejonów Związku Sowieckiego.”

Książkę też można czytać jako zwięzłą historię ZSRR do 1953r. Mamy tu świetnie przedstawioną rolę Lenina, jako głównego protagonisty prącego do rewolucji, mamy historię wyniszczającej kraj wojny domowej 1918-1920r. czy opis walk o władzę między przywódcami bolszewickimi po śmierci Lenina. Ciekawie też pisze Khlevniuk o roli Stalina w II wojnie światowej.

Największa wartość książki to zdecydowane rozprawienie się Khlevniuka z całym szeregiem mitów narosłych wokół życia Stalina, a wciąż powtarzanych przez pseudohistoryków (Wiktor Suworow!) . I tak:
1. Nie ma dowodów na to, że okrucieństwo Stalina wzięło się z maltretowania go w dzieciństwie przez ojca, poziom okrucieństwa w jego rodzinie był raczej typowy dla tamtejszych czasów.
2. Nie ma dowodów na to, że przed rewolucją Stalin był agentem carskiej Ochrany. „Kluczowy dokument, wspierający te oskarżenia wobec Stalina, został ostatecznie zdemaskowany jako fałszerstwo, stworzone w kręgach emigracyjnych po rewolucji.”
3. Co do zabójstwa Kirowa, to Stalin nie maczał w tym palców, Kirowa zabił zazdrosny mąż, a sowiecki tyran, jako rasowy polityk wykorzystał ten mord do rozpętania kampanii wielkiego terroru.
4. Nie ma dowodów na to, że Stalin zamierzał pierwszy zaatakować Niemcy w 1941r.
5. Stalin nie zmarł w wyniku spisku czy zatrucia, lecz śmiercią naturalną, przyczyną był udar wywołany miażdżycą.

Książka jest bardzo dobrze napisana i przetłumaczona, czyta się wartko. Polecam!