Gad. Spowiedź klawisza recenzja

Książka opowiada o trudnej pracy polskich więzienników, autor spotkał się z wieloma wciąż pracującymi oraz emerytowanymi klawiszami i zarejestrował ich opowieści. Są tam rozdziały porażające, o zbrodniach z piekła rodem i zachowaniach osadzonych, które przekraczają ludzkie wyobrażenie. Samo czytanie o tym jest trudne, a co dopiero obcowanie z tymi ludźmi. A klawisze muszą to robić codziennie, nic więc dziwnego, że się psychicznie wypalają, uciekają w alkohol i inne używki itd. itp. Łatwo ich za to winić, ale co byśmy zrobili na ich miejscu?

Szczególnie poruszające są opowieści funkcjonariusza pracującego na oddziale S, dla skazanych z zaburzeniami psychicznymi, ale będącymi w stanie odbywać karę. Tam to już jest ostra jazda, i nie można się dziwić, że klawisz po paru latach pracy na takim oddziale jest kompletnie wypalony i musi korzystać ze stałej opieki psychiatrycznej.

Niestety, od pewnego momentu książka staje się nudna. Powtarzają się opowieści starych klawiszy albo tych, co odeszli ze służby; mamy ciągłe narzekanie: na więźniów, że roszczeniowi, że pozwala im się na wszystko; na władze więzienne, że mnożą biurokrację i się czepiają, zamiast pomagać; na młodych klawiszy, że mają wszystko gdzieś; na społeczeństwo, że nie rozumie specyfiki i trudności pracy w więzieniu. Czasami tylko wspomni Kapusta, że w niektórych więzieniach klawisze piją na potęgę w czasie służby i leją osadzonych, ale to ma być wyjątek. Czasami dowiemy się o kompletnym olewaniu więźniów, wielu z nich siedzi niewinnie, ale nikt im nie pomaga, system jest bezwzględny.

Jakoś poddał się Kapusta tej narracji starych klawiszy, nie skonfrontował jej z innymi opiniami, choćby osadzonych, choćby władz więziennych. Pojawia się w książce nazwisko Tomasza Komendy, mówi jeden z byłych klawiszy, że gdyby Komenda trafił na dobrego wychowawcę i dyrektora więzienia, dużo wcześniej wyszedłby z kryminału. Pada nazwisko Pawła Moczydłowskiego, który w swoim czasie gruntownie zreformował nasze więziennictwo. Niestety autor nie idzie tymi tropami, bezkrytycznie wierząc opowieściom starych więzienników.

Niepotrzebny jest w książce duży rozdział o karze śmierci, o katach, o szczegółach wieszania osadzonych. To są sprawy przebrzmiałe, tej kary dzięki Bogu nie wykonuje się w naszym kraju od kilkudziesięciu lat. Nie ma też ani słowa o systemie kary opartej na dozorze elektronicznym, w ogóle cały system więzienny tkwi głęboko w XIX wieku, obecnie można to inaczej zorganizować.

W sumie podczas lektury miałem wrażenia mieszane.

Słuchałem audiobooka w rewelacyjnym wykonaniu Janusza Chabiora, jego szorstki głos bardzo uwiarygodnia trudne opowieści klawiszy.