Inne ochoty. Jerzy Pilch w rozmowach z Eweliną Pietrowiak. Część 2 recenzja

Zawsze z przyjemnością czytam z Pilchem długie rozmowy, jego dzienniki czy felietony, bo z pewnością był to człowiek niebanalny i z dużą wiedzą a sądy miał oryginalne. Jakoś mniejszą estymą darzę jego prozę.

W tym drugim tomie rozmów z Eweliną Pietrowiak dostajemy Pilcha spokojnego, pogodzonego ze swoją chorobą, z przemijaniem, mówiącego o rzeczach ważnych i ostatecznych. Pyta pani Pietrowiak: „Od dziecka byłeś taki skory do łez?
Nie. Na starość dopiero. Opłakuję świat.”

Mamy tam rozmowę o śmierci, z którą Pilch był od dzieciństwa oswojony: „Babka była zresztą wirtuozką konserwowania zwłok, myła je spirytusem i chyba czymś jeszcze.
Widziałeś to kiedyś?
No pewnie.”

Mamy zwierzenia o jego chorobie, o samobójstwach, o samotności: „Nie wydaje mi się też, żebym był w stanie konsekwentnie się trzymać samotności, to jest jednak dosyć trudne i być może będzie coraz trudniejsze.”

Szalenie jest ciekawa rozmowa o luterańskiej wierze Pilcha, w której bardzo prosto i przystępnie wykłada różnice między protestantyzmem i katolicyzmem.

Najciekawsze dla mnie były zwierzenia o pilchowych fascynacjach muzycznych, malarskich i literackich, okazały się zbliżone do moich! I tak, bardzo lubi muzykę barokową (ja też!). Dalej, z malarzy Pieter Breugel (i ja!), Hieronim Bosch, i wreszcie mój ulubiony Edward Hopper: „On jest straszliwie mocny. Samotność na jego obrazach jest zimna i przenikliwa. A im więcej na nich ludzi, tym samotność przenikliwsza.”

A w literaturze? Znów, bardzo mi są bliskie jego sądy. Oto, nie lubi Sartre'a: „nudziarz potworny”, kocha literaturę rosyjską: Czechow, Babel, Płatonow. Nie czyta literatury SF za wyjątkiem Lema. Nie rozumie popularności literatury fantasy (Tolkien, Sapkowski itd.): „Co to jest, nie wiem, jakaś kombinatoryka fabularna? Literatura to nie jest w każdym razie.” Uważa Ryszarda Krynickiego za poetę mocno niedocenionego.

Wielce oryginalne są rady Pilcha dla przyszłych pisarzy, otóż uważa on, że żadna szkoła tu nie pomoże, trzeba po prostu mieć dar boży. W szczególności nie zaleca studiowania polonistyki przyszłym pisarzom: „Zalecam każde studia oprócz polonistyki.”.

Sporo tam jeszcze innych smaczków, czytało mi rzecz całą z wielką przyjemnością, jakbym rozmawiał z tym, tak interesującym człowiekiem. Wielka szkoda, że nie przeczytam już żadnej z nim rozmowy...