Rozrzucone recenzja

Ukraina, Polska, Francja, różne kraje, różne języki, a w tle kilka dziesięcioleci bardzo trudnej historii Polski, od drugiej wojny światowej przez PRL po teraźniejszość oczami kobiet, bo to im Autorka oddała głos.

Liliana Hermetz napisała książkę, którą czytałam z uwagą i niespiesznie, bo Autorka bawi się czasem, miejscami, zmienia imiona bohaterom, rozrzuca przed czytelnikiem historie, które trzeba ze sobą dobrze dopasować. Lubię takie książki, które nie są na raz, czy na na dwa posiedzenia, a towarzyszą mi przez wiele wieczorów. Tak właśnie było z tą.

Gdzieś na Kresach Rzeczpospolitej, na styku Polski i Ukrainy, na początku XX wieku, w małej wiosce Praznik, w mieszanej polsko-ukraińskiej rodzinie żyły cztery siostry, Anastazja, Katarzyna, Ksenia i Anna.
To od nich zaczyna się ta historia, historia losu kobiet z jednej rodziny, jednego rodu, rozrzuconych po świecie z powodu przymusowej emigracji, przetykana osobistymi tragediami, do których w dużej mierze przyczynili się pospołu hitlerowcy, banderowcy i akowcy.
Autorka przeplata przeszłość z przyszłością, a my odkrywamy krok po kroku, jak dramatyczne wojenne przeżycia mają wpływ na losy nie tylko kobiet, które ich doświadczyły, ale także ich córek, jakby ich spadkiem i powinnością było wleczenie za sobą "swoich umarłych" i mierzenie się ze swoim pochodzeniem.

Autentyczności tej powieści dodaje nie tylko zawierucha historii, ale też mieszanka językowa, która jest charakterystyczna dla regionów, z których pochodzą, czy tych, do których rzucił je los.

Smutna jest bariera, która między rozrzuconymi powstała w wyniku życia w innych warunkach społecznych i ekonomicznych. Widzimy jak jedni nie rozumieją tęsknoty tych drugich za krajem, z którego chcieliby się wyrwać, gdy tym czasem tym drugim wcale na tej emigracji nie jest tak dobrze, jak się wydaje tym pierwszym.

Autorka zbudowała bardzo prawdziwe i intymne portrety bohaterek, kobiet, które dzieli wszystko i łączy wszystko. Mistrzowsko oddała również codzienne życie bohaterek, którym owszem towarzyszyli w życiu i mężczyźni, ale to one są tutaj trzonem opowieści.

Moją ulubioną jest Iren, wcześniej Marysia, wywieziona na roboty do Niemiec, bo była bękartem. Na obczyźnie poznaje młodego Francuza i z nim wyjeżdża do Alzacji by harować w rodzinnej restauracji. Najduch, przymusowa robotnica, Iren w końcu Madame - restauratorka.

Świetna, wciągająca powieść! Gorąco polecam!