Harlanowi Cobenowi bardzo zależało na tym, by maksymalnie zagmatwać tę historię. By było w niej dużo może nie tyle nawet wydarzeń, ile, hmmm, szczegółów. Popatrzcie choćby na to, jak sztucznie włączono w nią motyw sfingowania przez jedną z postaci własnej śmierci, który to motyw wydawał się tak ważny dla akcji, po tym, jak przeczytaliśmy opis z tyłu okładki. To pewnie najbardziej rażący przykład, ale takich rzeczy jest tu mnóstwo, no, taki Bo pojawia się i znika, niczym bohater piosenki Beaty Kozidrak. Właśnie, by zagmatwywać.
I teraz pojawia się pytanie – co też nowoangielski mistrz chciał przez to osiągnąć? Przykryć fakt, że fabuła powieści to w gruncie rzeczy kryminał z finałem na zasadzie „a mordercą jest lokaj” (niezależnie od tego, jak oryginalny „lokaj” by to był)? Pewnie po części tak, w końcu fani Cobena oczekują od niego zazwyczaj czegoś więcej, bardziej oryginalnej historii. Ale problem jest głębszy: znaczna część „Przemyśl dwa razy” po prostu stylistycznie muli i to chyba to jest sprawa, o ukrycie której chodziło.
Serio, otworzyłem tę książkę i zwyczajnie nie miałem frajdy z czytania. Zwyczajnie męczyłem się przewracając kolejne strony. Fakt, potem autor coraz wyraźniej przełamywał ten problem, ale tak naprawdę udało mu się to dopiero w drugiej połowie tekstu. Wtedy też, cóż za niespodzianka, liczba szczegółów podawanych nam znacznie zmalała, wielu pewnie powie, że wytłumaczyć tak, że wtedy już pisarz bazował na szczegółach ujawnionych wcześniej, co jest dość normalne w powieściach, ale popatrzcie: nie tylko nie dostawaliśmy nowych, ale też te stare przestały być przerabiane.
Zresztą ta druga połówka tekstu też była poniżej standardowych Cobenowych możliwości, ratował ją głównie fajnie robiony suspens. A raczej – sprawnie warsztatowo robiony przez doświadczonego pisarza suspens. Bo niektóre przemyślenia narratora – ah, ten stan ogrodów, oh, ah, eh, uh, ah, ah – były zwyczajnie w niezamierzony sposób zabawne. Logika tekstu również zresztą nie powalała, przecież, a to sprawa dość kluczowa, tak naprawdę nie poznaliśmy w żadnym stopniu odpowiedzi na pytanie w jaki sposób FBI pokojarzyła te sprawy. Parę razy zdawało się, że zaraz zostanie nam to powiedziane – i nic.
Dla jasności: to wciąż jest mój ulubiony jankeski pisarz i to wciąż jak najbardziej mogłoby uchodzić za ponadprzeciętnie dobrą literaturę popularną z gatunku kryminał/thriller. Ale nie jest to żadna „gratka dla fanów Cobena” ani nic w tym stylu.
Swoją drogą jakby zrobić – a w sumie aż prosi o jego zrobienie – ranking Cobenowych powieści ułożonych według tego, jak bardzo na siłę zrobiono w nich obowiązkowe od jakiegoś czasu cameo Hester Crimstein, to ta serio miałaby wszelkie szanse zając w nim pierwsze miejsce :)))