Szczurze harce recenzja

Czarny Szczur patrzy. Jego opalowe ślepia zaglądają w głąb duszy, niszcząc opór, ale i napełniając nadzieją. Przyjmij błogosławieństwo wojennego totemu i walcz. Szturmuj. Nie daj wrogom wytchnienia. On pragnie krwi.

Powieść Bartosza Matkowskiego z początku wydała mi się bardziej zbliżona do dłuższego opowiadania, niż powieści. Jednak w miarę czytania wrażenie mijało, ciężka atmosfera wprost wyrwana z opisywanych okopów wdzierała się w mój umysł, by spowić go - bardzo efektywnie - mgłą w kształcie groteskowego szczura. Styl autora jest niemalże poetycki, opisujący wrażenia i doznania wielu dni spędzonych na beznadziejnej walce, w którą się już nawet nie wierzy. Walce, która odbiera sny, marzenia, nawet człowieczeństwo. Wojna pozycyjna to koszmar na jawie, w którym błoto wdziera się do ust, odpoczynek to kilka chwil w otoczeniu krwi, szkieletów i śmierci, a wszystko to z myślą, gdzieś z tyłu głowy, że tej bitwy już nie przeżyjemy. To będzie nasz grób i nasze epitafium.

Wojna opisana przez Matkowskiego jest właśnie tym. Bólem ran i strzaskaną psychiką, kiedy zostajesz na froncie nie z przekonań czy wiary w wielkość misji. Zostajesz, ponieważ twoi kompani umierają, a dla ciebie nie ma już miejsca w zwyczajnym świecie.

Dodajmy do tego wątek grozy, który sprawia, że nie tylko bohaterom powieści włos się jeży na głowie, a dostaniemy zatrważający obraz, który wraz ze szczurami wgryza się naszą świadomość. Autor rozwija ten wątek z wyczuciem i z prawdziwym mistrzostwem prowadzi nas w otchłań szaleństwa.

Machina wojenna cesarstwa niemieckiego, rozpędzona, musi kiedyś wyhamować. Gdy hamuje, ofiary są liczone w tysiącach. Coraz to nowe kontyngenty żółtodziobów zasilają stracony front. Młodych, niedoświadczonych, posłanych tam, gdzie stare wiarusy nie dały rady. To zawsze wstrząsa czytelnikiem. Zwłaszcza, że tak niedaleko nas także toczy się okrutna i wyniszczająca wojna.

Zaimponował mi debiut Matkowskiego. Mimo kilku błędów w korekcie (czasami brak polskich znaków, czy dziwny szyk zdania), czyta sie "Szczurze harce" niczym kronikę szaleństwa i śmierci.

I chyba o to chodziło autorowi. Nie jest to książka epatująca niepotrzebnym okrucieństwem. To gaz grozy uformowany w podniebną bestię jest tutaj kluczem do strachu. Czy to sylwetka szczura na niebie, czy też cień przedzierający się po ciemku w twoją stronę, kiedy stoisz na warcie - strach powoli kiełkuje w twoim sercu, by zasiać ziarno zwątpienia.

"Szczurze harce" to solidna dawka niepokoju, który pozostaje długo z czytelnikiem, a widok szczura nabiera zupełnie nowego znaczenia.

Książka została otrzymana z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl.