Malarz świata ułudy recenzja

Książka japońsko-angielskiego noblisty dziejąca się pod koniec lat czterdziestych XX wieku opowiada o starym Japończyku, który dokonuje bilansu swego życia. Rzecz toczy się w bardzo niespiesznym rytmie, ważne są w niej japońskie symbole i rytuały, mało mi prawdę mówiąc znane. Wydaje mi się, że książka traktuje o odpowiedzialności za postępowanie w czasie wojny, ale temat jest ledwie zarysowany.

Zaś fabuła jest taka, że główny bohater, Masuji Ono, znany niegdyś malarz, obecnie na emeryturze, ma kłopoty z wydaniem córki za mąż. Chodzi o to, że sprawdzanie jego rodziny przez rodzinę pana młodego (typowa praktyka w Japonii w tamtych latach) kończy się zerwaniem zaręczyn, tak naprawdę nie wiadomo z jakiego powodu. Prawdopodobnie nasz bohater prowadził mało ciekawą działalność w czasie II Wojny Światowej. Poza tym krążą głuche plotki jakoś powiązane z naszym malarzem: oto szef jakiejś potężnej korporacji popełnił samobójstwo, bo oskarżano go o haniebne postępowanie w czasie wojny. Oto jakiś kolega naszego bohatera, także malarz, siedział w czasie wojny we więzieniu i był torturowany, dlaczego siedział, za co siedział, autor nie wyjaśnia.

A na powierzchni mamy sielskie życie rodzinne, Masuji Ono bawi się z wnukiem i rozmawia z córkami, ale przeszłość czai gdzieś się za rogiem niewypowiedziana i ukryta. Dopiero pod koniec książki dowiadujemy się o niechlubnej roli bohatera książki w czasie wojny, ale nie ma żadnego rozliczenia, wyrzutów sumienia, Masuji Ono nie ma sobie nic do zarzucenia: uważa, że czynił dobrze.

To dosyć smakowita, piękna ale też chłodna, nieco niedostępna proza, muszę powiedzieć, że mnie znużyła. Myślę, że przyczyną jest to, iż ważne rozważania moralne przygniecione są konwencją i ceremonią właściwą Japonii, a że nie mam dostępu do kodów i konwencji japońskich, więc książka jest dla mnie pewną zagadką ale i pewnym rozczarowaniem – po prostu niewiele lub zgoła nic w niej się nie dzieje.

Audiobook jest znakomicie czytany przez Jacka Kissa ale i tak dosłuchałem go do końca z wielkim trudem.