Wiara w piśmie i tradycji

SPIS TREŚCI Josepha Ratzingera Przyczynki do teologii fundamentalnej Peter Hofmann Wykaz skrótów Część A Wiara Pojęcie i urzeczywistnienie wiary Wprowadzenie do: Joseph Ratzinger, Theologische Prinzipienlehre. Bausteine zur Fundamentaltheologie [Teologiczna nauka o zasadach. Komponenty teologii fundamentalnej], München 1982 Wiara jako poznanie i jako praktyka - podstawowa opcja chrześcijańskiego Credo Co jest konstytutywne dla wiary chrześcijańskiej dzisiaj? Status questionis Wyrażenie tego, co konstytutywnie chrześcijańskie w Kościele pierwotnym Strukturalne założenie wyrażenia: communio Zadanie na dziś Wiara jako nawrócenie - metanoia Wprowadzenie: problem O biblijnych podstawach metanoi Przemiana i wierność Duchowość i wspólnota Dar i zadanie - mała droga Wiara a doświadczenie 1. Doświadczenie jako warunek wszelkiego poznania 2. Granice doświadczenia 3. Stopnie doświadczenia 4. Doświadczenie chrześcijańskie Dodatek: przykład biblijny Siła wiary a wątpliwość wiary Teologia jako nauka wiary Wiara, filozofia i teologia 1. Jedność filozofii i teologii we wczesnym chrześcijaństwie 2. Odróżnienie, które stało się przeciwieństwem 3. Próba nowej relacji Uwaga końcowa: Gnoza, filozofia i teologia Interpretacja - kontemplacja - działanie Rozważania o misji akademii katolickiej 1. Dialog 2. Wolność 3. Centrum: prawda jako podstawa i miara wolności 4. Kult O duchowej podstawie i kościelnym miejscu teologii 1. Nowy podmiot jako założenie i podstawa wszelkiej teologii 2. Nawrócenie, wiara i myślenie 3. Eklezjalny charakter nawrócenia i jego konsekwencje dla teologii 4. Wiara, przepowiadanie i teologia 5. Pokusa i wielkość teologii Jedność wiary a pluralizm teologiczny Wprowadzenie i komentarz do tez I-VIII i X-XII Międzynarodowej Komisji Teologicznej A. Wymiary problemu Teza I Teza II Teza III Teza IV Teza V Teza VI Teza VII Teza VIII B. Kwestia trwałej ważności formuł dogmatycznych Teza X Teza XI Teza XII Pluralizm jako pytanie do Kościoła i teologii 1. Granica roszczenia Kościoła a pluralizm ludzkich decyzji 2. Pluralizm wewnątrz Kościoła a) Kościół powszechny a Kościoły lokalne b) Teologia i teologie Theologia perennis? O aktualności i ponadczasowości w teologii 1. Prawo innych kultur 2. Uprzywilejowana pozycja kultury zachodniej? a) Przywilej kultury łacińskiej b) Przywilej kultury greckiej c) Problem tomizmu d) Dziejowość prawdy 3. Rzeczywistość Krzyża 4. Dzisiejsze zadanie teologii Teologia katolicka [Artykuł w leksykonie, 1962] Tendencje we współczesnej teologii katolickiej Teologia świata Teologia nadziei Teologia religii Uwagi o aktualności Krótkiego wprowadzenia do studium teologii Johanna Sebastiana Dreya Wydział teologiczny a duszpasterstwo O jakiej rzeczywistości mówi wiara? Wywiad z Josephem kard. Ratzingerem Czym jest teologia? O rozumieniu wiary Uwagi do: Karl Rahner Grundkurs des Glaubens, Freiburg 1976 Krótkie formuły wiary O relacji formuły i interpretacji Czym jest wolność wiary? Homilia na zakończenie roku, 1979 Teologia i polityka kościelna Czym jest teologia? Kościół a teologia Pojęcie "polityka kościelna" Polityka kościelna a teologia Przemówienie inaugurujące działalność Uniwersytetu Katolickiego w Eichstätt przekształconego z Wyższej Szkoły Teologicznej Perspektywy uniwersytetu katolickiego Wywiad AGORY z kard. Josephem Ratzingerem Wprowadzenie do: Accademia Romana di San Tommaso d'Aquino e di Religione Cattolica (red.), Matthias Joseph Scheeben. Teologo cattolico d'ispirazione tomista, Città del Vaticano 1988 Co oznacza teologia? Wiara a teologia Wykład z okazji nadania doktoratu honoris causa teologii przez Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu Mądrość - nasze prawdziwe powołanie Część B Tradycja Próba zdefiniowania pojęcia Tradycji Część pierwsza Objawienie i Tradycja. Próba analizy pojęcia Tradycji I. Status questionis II. Tezy na temat relacji Objawienia i Tradycji 1. Objawienie i Pismo 2. Odmienne znaczenie Pisma w Nowym i Starym Przymierzu 3. Chrystus, Objawienie Boga 4. Istota Tradycji 5. Funkcja egzegezy Część druga O interpretacji Trydenckiego Dekretu o Tradycji 1. Pneumatologiczne ujęcie pojęcia Tradycji w zasadniczym projekcie kard. Cerviniego 2. Związek Tradycji z życiem Kościoła w różnych interwencjach podczas dyskusji na Soborze Trydenckim 3. Tradycja a dogmat kościelny 4. Sens Dekretu Trydenckiego Tradycja [Artykuł w leksykonie, 1965] Bez wiary w Chrystusa wszystko staje się jedynie tradycją. Inne religie, ekumenizm, dialog z Żydami: rozmowa z kard. Josephem Ratzingerem o roszczeniu chrześcijaństwa do prawdy Pismo Święte i Tradycja. Rec. do: Josef Rupert Geiselmann, Die Heilige Schrift und die Tradition. Zu den neuen Kontroversen über das Verhältnis der Heiligen Schrift zu den nichtgeschriebenen Traditionen, [Pismo Święte i Tradycja. O nowych kontrowersjach na temat relacji Pisma Świętego wobec niepisanych Tradycji] Freiburg 1962 Chrzest i formułowanie wiary - kształtowanie Tradycji i liturgia 1. Relacja chrztu i formułowanie wiary w teologii drugiego tysiąclecia chrześcijaństwa a) Wiara jako warunek chrztu b) Miejsce wiary w liturgii chrztu 2. Chrzest i formułowanie wiary w pierwotnym Kościele Antropologiczne uzasadnienie pojęcia Tradycji Tradycja i człowieczeństwo 1. Tradycja jako warunek człowieczeństwa 2. Tradycja jako zagrożenie człowieczeństwa 3. Podstawowy problem nowożytności: Tradycja czy zerwanie z Tradycją jako droga do człowieczeństwa? Pytanie o Jezusa jako warunek teologicznej odpowiedzi na dylemat nowożytności 1. Afirmacja Tradycji i krytyka Tradycji u Jezusa 2. Łączące centrum: Świadomość posłannictwa u Jezusa 3. Główna podstawa: Relacja Jezusa z Bogiem Spojrzenie na problem: Kościół, chrześcijaństwo i Tradycja Znaczenie Ojców w strukturze wiary I. Aporie tematu 1. Interpretacja Pisma i teologia Ojców 2. Pojęcie Tradycji i pytanie o aktualność myśli Ojców 3. Kościoły odłączone i "Ojcowie Kościoła" II. Próba odpowiedzi 1. Ojcowie i "Ojcowie Kościoła" 2. Kto jest "Ojcem Kościoła"? 3. Podstawy funkcji Ojców w strukturze wiary 4. Konkretyzacje historyczne Zbawienie i historia I. Założenie zagadnienia 1. Podstawowe doświadczenie związku zbawienia i historii 2. Punkty wyjścia chrześcijańskiej formy problemu II. Problematyka teraźniejszości 1. Etapy rozmowy 2. Historia jako antyteza ontologii 3. Poszukiwanie jedności historii i istoty Rec. do: Johannes Betz i Heinrich Fries (red.) Kirche und Überlieferung [Kościół i Tradycja] Freiburg 1960 Dogmat i historia Problem historii dogmatów w ujęciu teologii katolickiej Uwagi wstępne: Znaczenie zagadnienia historycznego dla wiary i teologii I. Aporia historii dogmatów w katolicyzmie i protestantyzmie 1. Rozstrzygnięcia Urzędu Nauczycielskiego Kościoła katolickiego w wieku XIX i na początku wieku XX 2. O prehistorii tych decyzji w katolicyzmie i protestantyzmie II. Punkty oparcia dla historycznego rozumienia wiary w teologii katolickiej 1. W zakresie chrystologii 2. W zakresie pojęcia Objawienia 3. W zakresie pojęcia Tradycji III. Zadanie historii dogmatów w ujęciu teologii katolickiej 1. Możliwość i sens historycznego spojrzenia na dogmat 2. Kwestia dalszego rozwoju sformułowanego dogmatu 3. Nauka i wiara Dyskusja O kwestii historyczności dogmatów I. Czym jest historyczność? II. Czym jest dogmat? III. Historyczność dogmatu Dogmat w historii Uwagi na marginesie Próba krytyki dogmatyzmu Być chrześcijaninem - przekonywająco wyjaśnić Rec. do: Hans Küng, Christ sein [Być chrześcijaninem], München 1974 Kto odpowiada za twierdzenia teologii? W kwestii metody To, co w Kościele zmienne i niezmienne Rec. do: Gottlieb Söhngen, Der Weg der abendländischen Theologie. Grundgedanken zu einer Theologie des "Weges", [Droga teologii zachodniej. Podstawowe myśli o teologii "drogi"] München 1959 Rec. do: Alfred Adam, Lehrbuch der Dogmengeschiche 1: Die Zeit der Alten Kirche [Podręcznik historii dogmatów 1: Czas Kościoła pierwotnego] Güterloh 1965 Teologia a Urząd Nauczycielski Kościoła Kościół i teologia naukowa Instrukcja O powołaniu teologa w Kościele Uwaga wstępna 1. Prezentacja 2. O dyskusji nad tekstem a) Autorytet tylko przy nieomylności? b) Urząd Nauczycielski, uniwersytet i środki masowego przekazu c) Tradycja prorocka przeciwko Tradycji biskupiej? Teologia i Urząd Nauczycielski Synchronia i diachronia w naukach, w filozofii i w teologii Pismo Święte: słowo bosko-ludzkie Pismo, Kościół, Urząd Nauczycielski i teologia Archiwum Kongregacji Nauki Wiary Uwagi z okazji jego otwarcia w 1998 roku Uwagi o motu proprio "Ad tuendam fidem" i do "Doktrynalnego komentarza" Kongregacji Nauki Wiary 1. O prehistorii końcowej formuły Professio fidei 2. O problematyce prawnokościelnej 3. Kwestia drugiej płaszczyzny przyzwolenia wiary 4. "Komentarz doktrynalny" Kongregacji Nauki Wiary Teologia na uniwersytetach państwowych