Jak prowadzić kronikę parafialną? Poradnik

To przewodnik odnoszący się do metody pisania oraz treści kroniki parafialnej, która traktowana jest wciąż jako główne źródło wiedzy o historii nie tylko samej parafii, co społeczności, z którą była związana. Autor daje wskazówki, ale również podejmuje zagadnienia przybliżające historię kronikopisarstwa. Pozycja ta będzie przydatna nie tylko dla kronikarzy kościelnych, ale również np.: miejskich.

Czas płynie dyskretnie i niezauważalnie. W pierwotnym doświadczeniu czas dotykał wieczności w kategoriach natury,
np. w zmieniających się porach roku. Przez analogię rytm ludzkiego życia od poczęcia i narodzin aż do śmierci kojarzył się z rocznym cyklem zmian przyrody.

Od początku człowiek utrwalał ślady swego istnienia w postaci rysunków, malowideł, rzeźb i pomników. Szczególną formą informacji o nim samym i jego działalności były zapisy sporządzane np. na papierze. Z zachowanych rękopisów i druków tchnie bezcenna wiedza o człowieku. Ślady jego działań znajdują się we wszelkiego rodzaju kronikach, w tym parafialnych, stanowiących dziś jedno z najważniejszych źródeł do pisania historii parafii. […]

Kroniki parafialne były prowadzone z inicjatywy księży proboszczów, a ich założenie wynikało z potrzeby uwiecznienia lokalnych wydarzeń, głównie związanych z działalnością parafii.

Zdarzało się też, że zachętą do działań kronikarskich stawało się odpowiednie rozporządzenie wyższych przełożonych. Na przykład w dniu 10 września 1945 roku ks. dr Edmund Nowicki, administrator apostolski w Gorzowie Wlkp., wydał rozporządzenie dotyczące założenia biura parafialnego, a w nim polecił duchownym prowadzić kroniki w gorzowskiej Administracji Apostolskiej.

Niniejsza publikacja została podzielona na dwie części.

W pierwszej sygnalizuje w wielkim skrócie zagadnienia dotyczące czasu, historii, źródeł historycznych, nauk pomocniczych historii i historii Kościoła. W drugiej, sięgając do tradycji, wprowadza w tematykę kronik parafialnych. W wielkim skrócie służy pomocą wszystkim, którzy prowadzą kroniki parafialne. Stanowi przyczynek i zachętę do dalszych rozważań na ich temat.