Bruliony profesora T.

Trzy w jednym, czyli powieść, która się rozleciała. 

Bohater, Amerykanin i slawista, wraca po latach do Polski. Tam wpada w sidła miłości, rozwiązuje zagadkę kryminalną i pisze książkę o Gorkim i rosyjskim środowisku literackim w czasach Rewolucji Październikowej (plus minus 20 lat). 

Wątek kryminalny jest tylko pretekstowy. Służy temu, żeby akcja jakoś się posuwała, żeby bohater mógł się gdzieś przemieszczać, z kimś spotykać, coś zaobserwować. Romans… Jak dla mnie, nudy na pudy, wydumane to jakieś, niewiarygodne. Niby współczesny, a staroświecki. Pani, zgodnie z tradycją, to jakieś psychologiczne dziwadło, oczywiście poza moralnością. Kobiecie można przypisać każdą dowolną nielogiczność, każdy niezrozumiały motyw, bo to, wicie, rozumicie, kobita jest. Byle piękna była. 

Co to za romans, kiedy ciekawsze od tego, co pani z panem jest to, co Gorki z Leninem? 

A to właśnie w tej sprzed stu lat Rosji żyją ludzie z krwi i kości. Kłócą się, błądzą, kochają, mają ambicje i namiętności. To jest największa wartość i prawdziwy temat tej  książki. Dlaczego nie jedyny? Taka myśl mi cały czas towarzyszyła – że gdyby autor zechciał napisać pełnowymiarową powieść o Gorkim czy Mandelsztamach, to zakasowałby Barnesa z jego „Zgiełkiem czasu”.  A tak… Słabo. 

Od pewnego czasu miałam ochotę sięgnąć po książkę tego pisarza. Zobaczyłam płytkę z tym utworem i z chęcią po nią sięgnęłam.
Główny bohater i narrator to pięćdziesięcioletni amerykański profesor, slawista, który przybywa do Polski z cyklem wykładów. Kiedyś studiował w Moskwie i przebywał w Polsce . Ma w naszym kraju grono przyjaciół, a może też wrogów. Powieść toczy się trójtorowo. Pierwszy wątek dotyczy zamordowanego przyjaciela, byłego ministra i parlamentarzysty. Sprawców tego mordu nie odkryto, a profesor pragnie rozwikłać tą zagadkę. Czy odnajdzie sprawców i motyw? Drugim wątkiem jest romans z młodą i piękną , ale żonatą redaktorką wydawnictwa, Matyldą. Ze strony Matyldy jest to dziwna gra, a może nie. Cały czas uwodzi, ale czy chce być uwiedziona? Co pragnie na tej znajomości zyskać? On się zastanawia; „Czy kocham tę Panią, co to za uczucie do tej Pani?” Subtelnie prowadzony wątek męsko-damski. Trzeci wątek jest powiązany z Matyldą. Matylda wiedząc o jego rozległej wiedzy i posiadanych materiałach dotyczących znajomości Gorkiego z Leninem, a także o innych wybitnych pisarzach w czasie rewolucji nakłania go do napisania książki i wydania w jej wydawnictwie. Narrator dzieli się z nami swoimi przemyśleniami i analizą narodzin bolszewizmu w Rosji, o konflikcie Lenina z Gorkim, a także z innymi pisarzami i intelektualistami. Dla kogoś interesującego się historią Rosji i rewolucji wspaniała lektura.
Ciekawie skonstruowana powieść, gdzie wątki współczesne przeplat...