Jarosław Iwaszkiewicz
Zostań fanem autora:
× 3

Jarosław Iwaszkiewicz

Autor, zmarł w 1980 (żył 86 lat) 114 czytelników
7.7 /10
144 oceny z 60 książek,
przez 83 kanapowiczów
Urodzony 20 lutego 1894 roku na Ukrainie (Kalnik)
Jarosław Leon Iwaszkiewicz, ps. Eleuter – polski prozaik, poeta, eseista, tłumacz i librecista, współtwórca grupy poetyckiej Skamander, współpracownik „Wiadomości Literackich”, w latach 1955–1980 redaktor naczelny miesięcznika literackiego „Twórczość”, w latach 1959–1980 prezes Związku Literatów Polskich; dyplomata, w latach 1952–1980 poseł na Sejm PRL. Czterokrotnie nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1957, 1963, 1965, 1966). Budowniczy Polski Ludowej, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Urodzony jako Leon Iwaszkiewicz (imię metrykalne), nazywany imieniem Jarosław w najbliższej rodzinie (w oficjalnych dokumentach zapisano je dopiero po 1945). Jego ojciec Bolesław oraz stryj Zygmunt walczyli w powstaniu styczniowym. W setną rocznicę jego wybuchu zadedykował im opowiadanie Heydenreich. Naukę rozpoczął w 1902 w szkole w Warszawie, w 1904 przeniósł się wraz z rodziną do Jelizawetgradu (dziś Kropywnycki), gdzie uczęszczał do liceum, a od 1909 mieszkał i uczył się w Kijowie w liceum nr 4. W tymże liceum, w związku z poznaniem uzdolnionych artystycznie kolegów (zwłaszcza Mikołaja Niedźwiedzkiego, którego określał jako swój uniwersytet) oraz nauczycieli, podjął pierwsze próby twórcze, głównie w zakresie komponowania utworów muzycznych, ale także poezji. Po maturze rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Kijowskim, których jednak nie ukończył. Studiował także w konserwatorium w Kijowie.

Pod koniec nauki w liceum i na początku studiów pracował też jako korepetytor, odbywając wtedy wiele podróży po dworach polskich i rosyjskich na terenie Polski i Ukrainy Naddnieprzańskiej, z których wrażenia stały się kanwą licznych późniejszych utworów. Szczególnie istotny dla jego twórczości był pobyt w Byszewach koło Łodzi i znajomość z tamtejszym środowiskiem szlacheckim. W 1918 w związku z rozszerzającym się chaosem rewolucyjnym na Kijowszczyźnie wyjechał do Warszawy.

Latem 1920 w czasie wojny z bolszewikami wstąpił do stacjonującego w Ostrowie Wielkopolskim 221. Pułku Piechoty złożonego głównie z ochotników (towarzyszył mu m.in. Aleksander Wat). Od 1928 zamieszkał wraz z żoną w Podkowie Leśnej w posiadłości Stawisko. Dzisiaj znajduje się w niej muzeum.

W latach 1923–1925 był sekretarzem marszałka Sejmu Macieja Rataja. Od 1927 pracował w dyplomacji. Pełnił obowiązki sekretarza poselstwa RP w Kopenhadze (1932–1935) i Brukseli (1935–1936).

W czasie II wojny światowej działał w strukturach Polski podziemnej w wydziale kultury i sztuki. Współpracował z prof. Stanisławem Lorentzem przy ratowaniu zabytków kultury. Willa w Stawisku przez cały okres okupacji, a zwłaszcza po upadku powstania warszawskiego, była schronieniem dla wielu Polaków i Żydów zagrożonych aresztowaniem. W szczytowym momencie w majątku ukrywało się ponad 40 osób[6] (za pomoc Żydom w czasie okupacji został w dniu 21 stycznia 1988 wraz z żoną uhonorowany medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata).

Od marca 1947 do grudnia 1948 wydawał pismo „Nowiny Literackie”, które miały w jego zamierzeniu wznowić tradycje „Wiadomości Literackich”. W latach 1945–1946, 1947–1949 i 1959–1980 pełnił funkcję prezesa Związku Literatów Polskich. W latach 1955–1981 był redaktorem naczelnym „Twórczości”. Od 1958 był także członkiem prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Od 1952 do 1980 bezpartyjny poseł na Sejm PRL I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji (podczas trzech ostatnich kadencji – w 1969, 1972 i 1976 – otwierał pierwsze posiedzenia jako marszałek senior). Był też przewodniczącym Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju.

6 marca 1953 wszedł w skład Ogólnonarodowego Komitetu Uczczenia Pamięci Józefa Stalina. W czerwcu 1968 wszedł w skład Komitetu Honorowego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. W 1969 był członkiem Komisji Nagród Ministerstwa Kultury i Sztuki.

Pochowany 5 marca 1980 (na jego życzenie w mundurze górniczym) na cmentarzu w Brwinowie pod Warszawą.

Muzeum życia i twórczości Jarosława Iwaszkiewicza (Muzeum Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów) otwarto po śmierci pisarza w willi Stawisko w Podkowie Leśnej.
Jego żoną była pisarka i tłumaczka Anna Iwaszkiewiczowa z domu Lilpop. Miał z nią dwoje dzieci: Marię (1924–2019) i Teresę (1928–2012). W 1947 adoptowali ocalałego z Rzezi Woli Wiesława Kępińskiego (ur. 1932). Dalekim krewnym poety był kompozytor Karol Szymanowski.

Jarosław Iwaszkiewicz był biseksualistą. Motywy homoseksualne były poruszane przez niego zarówno w poezji, jak i prozie. W swoich zapiskach intymnych, dzienniku i listach wprost określa siebie jako homoseksualistę. Wynikało to raczej z jego generacyjnych przyzwyczajeń do określeń z poprzedniej epoki. W świetle współczesnego rozumienia orientacji seksualnych i jego biografii można scharakteryzować go jako biseksualistę.

Prawnuczka Jarosława Iwaszkiewicza Ludwika Włodek poświęciła życiu pisarza książkę pt. Pra, która została bestsellerem i była nominowana do kilku ważnych nagród.

Książki

Rachunki włóczęgi
Rachunki włóczęgi
Jarosław Iwaszkiewicz
8/10

Rachunki włóczęgi Jarosława Iwaszkiewicza to książkowa edycja rozproszonych szkiców i artykułów podróżniczych. Stanowi naturalne uzupełnienie dla wydanych za życia pisarza i przygotowanych przez niego...

Rozmowy o książkach
Rozmowy o książkach
Jarosław Iwaszkiewicz
6/10

Wybór 125 felietonów drukowanych w Życiu Warszawy w latach 1961-1967

Rozmowy o książkach
Rozmowy o książkach
Jarosław Iwaszkiewicz
8/10

Obszerny wybór recenzji i felietonów, które Jarosław Iwaszkiewicz w swojej rubryce zatytułowanej "Rozmowy o książkach", publikował w latach 1954-1979 na łamach dziennika "Życie Warszawy". W tych lapid...

Róże, Cecylie, Florentyny
Róże, Cecylie, Florentyny
Henryk Sienkiewicz, Maria Konopnicka, Stefan Żeromski, Eliza Orzeszkowa ...
9/10

Zbiór opowiadań pisarzy polskich poświęconych kobietom w wyborze Marii Błaszczyk i Hanny Lebeckiej.

Siedem opowiadań o Mickiewiczu
Siedem opowiadań o Mickiewiczu
Jarosław Iwaszkiewicz, Juliusz Kaden-Bandrowski, Wilhelm Mach, Ksawery Pruszyński ...
9/10
Seria: Szczęśliwa siódemka

Opowiadania: * Jarosław Iwaszkiewicz — "Mickiewicz"; * Władysław Terlecki — "Przybysz"; * Henryk Sienkiewicz — "Latarnik"; * Juliusz Kaden-Bandrowski — "Mickiewicz wraca do kraju"; * Jan Wiktor ...

Spotkania z Szymanowskim
Spotkania z Szymanowskim
Jarosław Iwaszkiewicz
9/10

Sława i chwała. Tom 2
Sława i chwała. Tom 2
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10
Cykl: Sława i chwała, tom 2

Powieść wydana w latach 1956-62. Pomysł dzieła powstał w czasie okupacji. Akcja obejmuje okres od przedednia I wojny światowej do 1947, przenosi się często z miejsca na miejsce, począwszy od ziemiańs...

Sława i chwała. Tom 3
Sława i chwała. Tom 3
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10
Cykl: Sława i chwała, tom 3

Powieść wydana w latach 1956-62. Pomysł dzieła powstał w czasie okupacji. Akcja obejmuje okres od przedednia I wojny światowej do 1947, przenosi się często z miejsca na miejsce, począwszy od ziemiań...

Tatry w poezji i sztuce polskiej
Tatry w poezji i sztuce polskiej
Zdzisław Kleszczyński, Seweryn Goszczyński, Maria Konopnicka, Władysław Bełza ...
10/10

Zbiór wierszy znanych i cenionych polskich poetów, którzy na przestrzeni kilku epok opisywali i utrwalali piękno naszych polskich gór w swoich utworach. Przedmowę, wybór i opracowanie utworów Michał ...

Teatralia
Teatralia
Jarosław Iwaszkiewicz
6/10
Seria: Dzieła Jarosława Iwaszkiewicza

Zawiera: - Stanisława Wysocka i jej kijowski teatr "Studya". Wspomnienie - Teatr Polski w Warszawie 1938-1949 - Lektury dla Szyfmana - Z teki kierownika literackiego (1957)

Trzy opowieści
Trzy opowieści
Anton Czechow, Lew Tołstoj, Ivan Bunin
7/10
Seria: Nike

Trzy opowieści trzech rosyjskich pisarzy. "Śmierć Iwana Ilicza" Lwa Tołstoja, "Step" Antoniego Czechowa oraz "Suchodoły" Iwana Bunina. Wszystko w przekładzie Jarosława Iwaszkiewicza.

Wenecja i inne szkice
Wenecja i inne szkice
Jarosław Iwaszkiewicz
9/10

Zbiór esejów powstałych w efekcie rozlicznych podróży Jarosława Iwaszkiewicza po Europie i świecie, ale także po Polsce. Na tom składają się teksty wybrane z następujących książek: Listy z podróży do ...

Wybór opowiadań
Wybór opowiadań
Anton Czechow ...
6/10

- Prace wakacyjne Nadi N., pensjonarki - Śmierć urzędnika - Kameleon - Końskie nazwisko - Kapral Priszybiejew - Dyplomata - Dzieciarnia - Święta noc - Wańka - Tyfus - Wielki tydzień - Zinoczka - Spać ...

Zarudzie
Zarudzie
Jarosław Iwaszkiewicz
8/10
Seria: Biblioteka Czytelnika

Iwaszkiewicz układał swoje opowiadania w pewne cykle lub grupy. Nie pozwalał ich rozdzielać nawet wobec argumentu, iż nie trzymają się chronologii powstawania. I tak uważał, że "Heydenreich" powinien ...

Śpiewnik włoski
Śpiewnik włoski
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10

Album tatrzańskie
Album tatrzańskie
Jarosław Iwaszkiewicz
Seria: Seria Tatrzańska

Xenie i elegie - Zakopane Pejzaże sentymentalne - Dojazd do Zakopanego - Niebo - Muzyka gór - Nocleg w górach Kasydy - Skąd widzieliśmy Tatry Ciemne ścieżki - Wiersze 1 - 25 I Album tatrzańskie ...

Anegdoty losu. Antologia nowel i opowiadań duńskich
Anegdoty losu. Antologia nowel i opowiadań duńskich
Hans Christian Andersen, Martin Andersen Nexø, Karen Blixen, Anders Bodelsen ...
Seria: Seria Dzieł Pisarzy Skandynawskich

Zbiór 34 nowel i opowiadań czołowych duńskich pisarzy.

Anna i Jarosław Iwaszkiewiczowie. Listy 1944–1949
Anna i Jarosław Iwaszkiewiczowie. Listy 1944–1949
Anna Iwaszkiewicz, Jarosław Iwaszkiewicz

Tom „Listy 1944–1949” otwiera edycję powojennej korespon­dencji Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów z lat 1944–1979. W tym tomie publikowane są 142 listy, cała zachowana korespondencja małżonków z tego o...

Birch Grove & Other Stories
Birch Grove & Other Stories
Jarosław Iwaszkiewicz

Iwaszkiewicz's work is familiar to every Polish reader, yet remains unknown to the outside world. These stories were all written in the 1930s, and provide an extraordinary evocation of Poland's first ...

Choroba na śmierć
Choroba na śmierć
Søren Aabye Kierkegaard

Chrześcijańsko-psychologiczne rozważania dla zbudowania i pobudzenia. Choroba na śmierć ukazała się w 1849 r. i należy do drugiego okresu pisarstwa Kierkegaarda; jest ona dla jego myśli tekstem klucz...

Ciemne ścieżki
Ciemne ścieżki
Jarosław Iwaszkiewicz

Zbiór wierszy Jarosława Iwaszkiewicza.

Dialog nr 6, czerwiec 1960
Dialog nr 6, czerwiec 1960
Friedrich Dürrenmatt, Finn Methling, Franciszek Zabłocki, Jerzy Szaniawski ...

Pismo poświęcone dramaturgii współczesnej i sztukom widowiskowym. Numer zawiera m.in. 1. Dürrenmatt Friedrich - Herkules i stajnia Augiasza, 2. Methling Finn - Podróż do zielonych cieni – tł. Jaros...

Dla zakochanych. Wiersze poetów polskich
Dla zakochanych. Wiersze poetów polskich
Leopold Staff, Władysław Broniewski, Jarosław Iwaszkiewicz, Julian Tuwim ...

Wybór polskiej poezji miłosnej dokonanej przez Barbarę Olszańską. W zbiorze znajdziemy m.in. - Leopold Staff: Pierwsza przechadzka; Podwaliny; Most; Ciężar - Julian Tuwim: Kwiaty polskie; Matka; Złot...

Dziedzictwo Chopina i szkice muzyczne
Dziedzictwo Chopina i szkice muzyczne
Jarosław Iwaszkiewicz

"Piszę o muzyce, ponieważ ją kocham, ponieważ chce mi się o niej pisać", objaśniał Jarosław Iwaszkiewicz genezę swych szkiców muzycznych, podkreślając jednocześnie, jak ważna jest dla niego ta sztuka....

Dzienniki 1956-1963 Tom II
Dzienniki 1956-1963 Tom II
Jarosław Iwaszkiewicz

Drugi tom trzytomowej edycji Dzienników Jarosława Iwaszkiewicza (1894-1980) to nie tylko interesująca kontynuacja wielu wątków z tomu poprzedniego. Rok 1956, będący cezurą w najnowszej historii Polski...

Dzienniki t. III 1964- 1980
Dzienniki t. III 1964- 1980
Jarosław Iwaszkiewicz

W trzwcim ostanim tomie Dzienników na pierwszy plan wysuwa się starość z jej gorzką samowiedzą, podziwem dla sudowności zycia i oczekiwaniem na śmierć. Choć stary poeta coraz częściej wraca pamięcią d...

Gawęda o książkach i czytelnikach
Gawęda o książkach i czytelnikach
Jarosław Iwaszkiewicz

Wydana w miniaturowej formie gawęda Jarosława Iwaszkiewicza ze zdjęciami przedstawiającymi autora w różnej scenerii.

Hilary, syn buchaltera
Hilary, syn buchaltera
Jarosław Iwaszkiewicz
Seria: Dzieła Jarosława Iwaszkiewicza

Hilary jest biedny. Wybiera drogę trudną. Chce dojść do "czegoś". Do wielkości. Do stworzenia siebie. Włamuje się w chaos wielkomiejski i... myli się. Rozmija się z wewnętrznym nurtem swego życia, z ...

Jan Sebastian Bach
Jan Sebastian Bach
Jarosław Iwaszkiewicz

Jan Sebastian Bach jest jednym z najwybitniejszych muzyków wszech czasów. Jego twórczość do dziś budzi zachwyt i jest natchnieniem dla wszystkich, którzy w profesjonalny sposób chcą uprawiać muzykę. J...

Jarosław Iwaszkiewicz, Teresa Jeleńska,Konstanty A. Jeleński. Korespondencja
Jarosław Iwaszkiewicz, Teresa Jeleńska,Konstanty A. Jeleński. Korespondencja
Teresa Jeleńska, Konstanty Aleksander Jeleński, Jarosław Iwaszkiewicz

Przyjaźń Konstantego A. Jeleńskiego z Jarosławem Iwaszkiewiczem dziwiła i gorszyła środowisko emigracyjne. Jeleński - współpracownik Kongresu Wolności Kultury i paryskiego miesięcznika \Kultura\" - uw...

Cytaty

Żyj, moja Psyche, w miłości jest życie.
Nie płacz, na Boga, bo jeszcze cię zapytają, dlaczego płaczesz.
Za książką kryje się autor. Jego pisanie jest więc zawsze listem do czytelnika. Piszemy zazwyczaj listy do przyjaciół. Książka jest listem autora do przyjaciela.
Książka i czytelnik są parą spojoną węzłami trwałymi, nierozerwalnymi. Spojoną w miłości czy też w nienawiści.

Komentarze

© 2007 - 2024 nakanapie.pl