Osada recenzja

Gdy przeczytałam, że autor fabułę "Osady" umieścił w czasie zimy stulecia, która sparaliżowała całą Polskę, wiedziałam, że muszą ją przeczytać. Dobrze pamiętam przełom lat 1978 i 1979, więc chciałam poznać w jaki sposób przedstawił tę zimę Michał Śmielak. Autor wyjaśnił, że trochę zmanipulował początek śnieżnej i mroźnej apokalipsy, chcąc bardziej pokazać świąteczny klimat w tym czasie. Jednak nie przeszkadzało to zupełnie, a tym którzy nie pamiętają tej zimy z pewnością będzie to obojętne.
Nie mogąc zbyt długo czytać, postanowiłam wysłuchać audiobooka. I to była bardzo dobra decyzja, bo Janusz Zadura idealnie sprawdził się w roli lektora.

Tuz przed świętami Bożego Narodzenia maleńką wioskę w Karkonoszach zasypał śnieg. Tak się wydawało mieszkańcom, lecz tak naprawdę zasypało cały kraj.
Grupka nastolatków spotykała się w opuszczonym gospodarstwie, starej stodole mieli swoją kryjówkę, ukrytą przed dorosłymi. Mogli tam miło spędzić czas na pogawędkach, lecz także wypić podprowadzoną rodzicom nalewkę.
Dziadek jednego z chłopców opowiada wnukom historię sprzed lat, mówiąc, że wieś nawiedza co jakiś czas... mara.
Gdy na święta przyjeżdża dawno niewidziany tutaj Jan Ryś, który jest milicjantem, jego rodzina jest tym zaskoczona, ale także zadowolona, że od nowego roku będzie pracował bliżej nich, bo w Jeleniej Górze. A do tego czasu postanawia spędzić z nimi ten okres.
Świąteczny nastrój zakłócają nie tylko zamiecie śnieżne i mróz, ale zaginięcie młodej dziewczyny. Poszukiwania początkowo nie dawały żadnego rezultatu, matka dziewczyny obawiała się, że dziewczyna zaginęła w czasie powrotu z pasterki. Awaria autobusu uniemożliwiła jazdę wracającym mieszkańcom wsi, więc przedzierali się pieszo. Nikt jednak nie pamiętał, czy dziewczyna była w autobusie... Przypadkowo znaleziono jej zwłoki w studni znajdującej się w samym środku wsi. Dziewczyna została zamordowana. Młody milicjant próbuje wytropić mordercę. Jeden z mieszkańców udaje się na nartach do miasta, żeby zawiadomić o zabójstwie. Jednak gdy mieszkańcy znajdują kolejną zamordowaną dziewczynę, sprawa robi się coraz poważniejsza. Starsi mieszkańcy powtarzają, ze wieś ponownie nawiedziła mara, bo już wiele lat temu również ginęły tu młode dziewczyny...
Co kryje się w tej opowiadanej historii? Dlaczego zginęły te dziewczyny? Jan Rys, chociaż jest niedoświadczonym milicjantem, to zdaje sobie sprawę z tego, że skoro wioska jest odcięta od świata, to zabójca musi być stąd. Tylko kto nim jest? Jak prawidłowo wytypować mordercę? Czeka niecierpliwie na przyjazd ekipy policyjnej.
Jednak to dopiero zaczynają się prawdziwe problemy, a sytuacja staje się wręcz beznadziejna, mała i spokojna osada zamienia się powoli w najkoszmarniejsze miejsce...

Czterdzieści lat później emerytowanego Jana Rysia policjanci z wydziału Archiwum X wzywają na przesłuchanie w sprawie zbrodni z zimy 1978-1979. tylko oni nawet nie wiedzą w co się pakują rozpoczynając to dochodzenie... Tak właściwie to czytelnicy również nie zdaja sobie sprawy jaką intrygę uknuł autor.

Od pierwszych stron historia wciąga w swoją fabułę i w napięciu trzyma do ostatniej kartki. Przeplatane wątki teraźniejsze z tymi historycznymi stwarzają niesamowity klimat.