Heil, Herr Hauptwachtmeister! Wojna z Polską recenzja

Hans Hellmut Kirst jest to osoba, którą z pewnością kojarzą osoby zainteresowane tematyką II Wojny Światowej. Jest to również człowiek o którym możemy przeczytać: „jeden z najlepszych i najbardziej kontrowersyjnych pisarzy niemieckich ubiegłego stulecia. W czasie rozmów ze znajomymi zaznajomionymi z jego twórczością najczęściej padają takie tytuły, jak „Noc długich noży” i „Fabryka oficerów”, wynika z nich jednak, że „Heil, Herr Hauptwachtmeister! Wojna z Polską” jest im zupełnie obca.

Już we wstępie możemy przeczytać, iż jest to sprawozdanie w formie opowieści o pewnej baterii wielkoniemieckiego Wermachtu w wojnie przeciwko Polsce w trakcie dobrze znanej z lekcji historii kampanii wrześniowej. Po krótkim wprowadzeniu przenosimy się niemal w samo centrum akcji, a przynajmniej takie wrażenie możemy odnieść, śledząc rozmowę podoficera sanitarnego Guske z wachmistrzem Morgenotem, będących członkami 3 Baterii 11. Pułku Przeciwlotniczego. Kulisy niemieckich przygotowań poznajemy głownie dzięki dialogom, dzięki czemu akcja utworu staje się wartka, a samą książkę czyta się stosunkowo szybko.

Kolejne strony ukazują nam codzienne zmagania członków wspomnianej jednostki z wojenną rzeczywistością, począwszy od delikatnej kwestii sprowadzenia trumien w czasie przygotowań, poprzez codzienną gimnastykę na świeżym porucznika Geigera, czy też czynności poprzedzające pochówek jednego ze starszych szeregowców, „pierwszego poległego bohatera, który w zasadzie powinien być już podoficerem”. Żołnierze ukazani są w niemal groteskowy sposób, przez co mimowolnie nasuwa nam się pytanie: „czy to możliwe, aby napisał to Niemiec”?

Powieść ta jest niewątpliwie próbą rozliczenia się autora z demonami przeszłości. Kirst nie należał co prawda do partii narodowo-socjalistycznej Adolfa Hitlera, był za to zawodowym żołnierzem Wermachtu, który po wojnie poświęcił się pisarstwu, determinowany traumą przeszłości i wynikającym z niej poczuciem winy. „Wojna z Polską” ujawnia metody działania Wermachtu „od środka”, ukazuje jego całkowite podporządkowanie woli Hitlera i krytykuje wojnę, macają na celu urzeczywistnienie jego najbardziej zbrodniczych celów.

To wszystko przedstawione zostaje stosunkowo prostym językiem, doskonale oddającym nastrój bohaterów powieści. Gdyby pokusić się o podział prozy na „kobiecą” i „męską”, powieść ta niewątpliwie zostałaby zaliczona do tej drugiej kategorii, choć może się spodobać także kobietom, czego przykładem mogę być chociażby ja. Z całą pewnością jest to dobra propozycja dla osób choć pobieżnie zainteresowanych historią, a w szczególności tematyką wojenną. Pozostali mogą się rozczarować.