I odpuść nam nasze... recenzja

Głośna sprawa zabójstwa Andrzeja Zauchy i jego kochanki, Zuzanny Leśniak. Tego strasznego czynu dokonał mąż kochanki w wielkiej desperacji narastającej od momentu uświadomienia sobie, że relacje między sławnym bardem (nota bene lubianym i podziwianym przez niego) a jego żoną nie należą do jedynie przyjacielskich. Autor buduje podwójne napięcie. Z jednej strony nie szczędzi szczegółów zbrodni przy okazji opisywania samego zdarzenia, z drugiej opisuje, jak doszło do zabójstwa. Sam sprawca wciąż na nowo przeżywa pamiętne chwile i katuje się tymi wspomnieniami, bo wie, że zasłużył na najwyższy wymiar kary. Zdawał sobie sprawę, że taki czyn trzeba odpokutować. Nie spodziewał się jedynych 15 lat za podwójne zabójstwo. Uważał, że kara śmierci byłaby odpowiednia, ale w Polsce została ona zniesiona.

W powieści dostajemy portret psychologiczny zwyczajnego człowieka stającego się mordercą, pod wpływem rozpaczy. Ujawnia się jego wrażliwe sumienie, które nie daje spokoju. Vincent przeżywa każdy moment. W celi znajduje wyrozumiałość i podobnych sobie desperatów – zabójców. Pojawiają się też kolejne portrety psychologiczne świetnie nakreślone przez Wiśniewskiego.

Po wyjściu z więzienia Vincent, kiedy chce ułożyć sobie życie z nową partnerką i uwolnić swojego synka od piętna syna mordercy, nie może tego zrobić, ponieważ w społeczeństwo postrzega go jednoznacznie. Bardzo trudno jest wyjść poza schemat zabójcy. Życie przebiega w cieniu dokonanej zbrodni, ukaranej i odpokutowanej, ale w ludzkich umysłach wciąż zagnieżdżonej, bez możliwości rehabilitacji czy odkupienia.

Spodziewałam się nieco innych treści, ale rozumiem, co autor chciał przekazać. Rozczarowanie zachowaniem rodaków potęguje świadomość, że Vincent, z pochodzenia Francuz, przybył do Polski zafascynowany Polakami i zjawiskiem, jakim była „Solidarność”. Pokochał Polkę i polską mentalność pełną paradoksów: tolerancję i zaściankowość, dyskrecję i plotkarstwo, wybaczanie i potępianie w jednym, dziwactwa i megalomanię, odpustową religijność i cwaniactwo, jadowitą zawiść z jednej strony, a z drugiej odwagę, wrażliwość, umiłowanie wolności, patriotyzm i honor. W licznych dygresjach i przemyśleniach otrzymujemy obraz społeczeństwa polskiego w latach osiemdziesiątych XXw. Jakże trafny.