Sonata Kreutzerowska recenzja

W tej wydanej w serii Koliber książeczce znajdują się dwa opowiadania, z których jedno jest tytułowym a drugie nosi tytuł "Albert". "Albert" to liryczna mini opowieść o biednym, trochę szalonym, skrzypku, który swą grą wyzwala w starym, samotnym, kawalerze chęć niesienia mu pomocy. Dieslow przygarnia Alberta z myślą, że stworzy mu warunki do rozwoju, jako artysty, ale ten uzależniony od alkoholu nie chce zmieniać swego dotychczasowego marnego życia i podporządkować się swemu opiekunowi.
W tytułowej "Sonacie Kreutzerowskiej", która jest jednym z najgłośniejszych opowiadań Lwa Tołstoja, pisarz zawarł historię - dzisiaj powiedziałabym, że toksycznego - małżeństwa, które zakończyło się tragedią. Historię tę poznajemy dzięki narratorowi, który przysłuchuje się swoistego rodzaju spowiedzi głównego bohatera, w której ten relacjonuje sąsiadującemu z nim w pociągu adwokatowi jak doszło do tego, że zamordował swą żonę. Poznyszew, który został uniewinniony, w swym długim i niezwykle emocjonalnym monologu oskarża głównie siebie za zaistniałą sytuację ukazując cały proces budzenia się u niego przerażająco obsesyjnej zazdrości, i przyczyn, jakie według niego, legły u jej podstaw. I chociaż za pogarszające się relacje obwinia również żonę to odpowiedzialnością za taki stan rzeczy obarcza obyczaje panujące w jego klasie społecznej, które przyzwalały na niemoralne prowadzenie się młodych mężczyzn, którzy żeniąc się szukali dziewcząt czystych, godnych być ich żonami. Poznyszew zarzucił również swemu środowisku, że dziewczęta są wychowywane tak, by czarować urodą, strojem a wszystko to po to, by złapać męża. Sam uważa się właśnie za ofiarę takiej mariażowej polityki chociaż z drugiej strony wyrzuca sobie rozpustność swego przedmałżeńskiego życia, które przełożyło się na brak zaufania do swej żony.
"Sonata Kreuzerowska" jest porażającym studium psychiki głównego bohatera, który w swych uczuciach do żony popada wciąż w skrajności, aż wskutek niepohamowanej zazdrości doprowadza się do obłędnej nienawiści, z czasem wywołującej w nim przemożną chęć stosowania wobec niej przemocy, co w efekcie kończy się strasznym dramatem. To proza gęsta od złych emocji, ale niezwykle wciągająca.
Interesującym jest to, że Lew Tołstoj posłużył się w swym opowiadaniu swoim postępkiem, który tu potępił. A mianowicie Poznyszew przyznaje, że dał swej narzeczonej do przeczytania swój pamiętnik, jak to zrobił sam pisarz dając swej młodziutkiej żonie, Zofii, swój, w którym zawarł szczegóły swych przedmałżeńskich romansów o czym wspomina ona w swej autobiografii, pisząc jakiego szoku doznała w trakcie ich czytania. Kierując się zaś przywołanymi na wstępie przez pisarza fragmentami Ewangelii można by sądzić, że "Sonata Kreutzerowska" miała pokazać jakie są skutki popełnianych w młodzieńczym życiu grzechów obyczajowych.