Waverley, czyli sześćdziesiąt lat temu recenzja

Walter Scott szkocki adwokat, zasłynął jako powieściopisarz oraz poeta. Jego dzieła nie zbyt popularne w XIX wieku zyskały wielką sławę w latach późniejszych. Dziś Scott jest równie chętnie cytowany jak James Aldrich, czy Richard Watson Gilder. Wznowienie powieści Waverley, czyli sześćdziesiąt lat później to numer jeden na współczesnej liście wydawniczej.

Monarchia Stuartów

Po śmierci króla Karola w roku 1685 na tron wstąpił Jakub II jako król Anglii i Jakub VII król Szkocji. Jakub cieszył się ogromnym poparciem torysów, więc wydawać by się mogło, że wszyscy będą zadowoleni. W roku 1685 jako pierwszy przeciwko nowej władzy zbuntował się Archibald Campbell, 9. hrabia Argyll. Hrabia liczył na konflikt na tle religijnym, jednak Szkoci nie rwali się do walki. Powstanie stłumiono a Argyll został stracony.

Jakub zaczął rządzić bardziej autorytarnie. Zaczęło to wywoływać niepokoje.

Tolerancja religijna

Król w roku 1687 wydał Deklarację o Tolerancji Religijnej. Deklaracja zapewniła katolikom wolność kultu oraz uchylała działanie ustaw karnych w stosunku do nich. Ostry protest Kościoła Anglikańskiego spowodował wściekłość króla. Protestanci po upadku rebelii zaczęli pokładać wielkie nadzieje w księciu Oranii Wilhelmie. 10 października 1688 roku Wilhelm udał się do Anglii w celu obrony wiary protestanckiej.

W wyniku wygranej bitwy przez księcia Jakub pokonany w roku 1688 odpłynął do Francji. Próba ucieczki króla została odebrana jako abdykacja i od tego momentu tron pozostawał pusty. Wilhelm wraz ze swoją żona Marią w roku 1698 zostali koronowania na monarchów Anglii i Szkocji.

Powstanie jakobitów

Jakub po utracie tronu nie poddawał się, mając poparcie króla Ludwika XIV oraz irlandzkich katolików w roku 1689 podjął próby odzyskania tronu. Od jego imienia wszystkich popierających sprawę Jakuba nazwano jakobitami. Pierwsze powstanie nastąpiło w Szkocji. Król jednak nie odnosił sukcesów w walce z protestantami.

W 1696 roku jakobici podjęli próbę odzyskania korony poprzez zamach na króla Wilhelma III. Niestety plan się nie powiódł. Jakub resztę życia spędziła na wygnaniu. Król Ludwik XIV podarował mu pałac w Saint-Germain-en-Laye. Z biegiem czasu zaproponował Jakubowi objęcie tronu polskiego po śmierci króla Jana III, ten się nie zgodził, ponieważ bał się, iż będąc królem Polski, straci szansę na powrót na tron Anglii.

Weverley

Na tle ważnych dla Wielkiej Brytanii wydarzeń historycznych, wśród kurzu powstań i śmierci Walter Scott umieścił akcję swojej powieści Wavarley, czyli sześćdziesiąt lat temu. Powieść ukazała w roku 1814. Akcja pozycji rozgrywa się w ramach czasowych bitwy pod Prestonpans 21 września 1745, potyczki lorda Lonsdale’a – 19 grudnia i bitwy pod Culloden – 16 kwietnia 1746.

Młody szlachcic Edward Weverley wychowywany jest przez ojca wiga, a także po części przez wuja torysa podtrzymującego jakobicką tradycję rodziny. Chłopak po wstąpieniu do armii angielskiej dość szybko nudzi się wojaczką. Korzysta z możliwości złożenia wizyty znajomemu wuja - jakobity. Tam zakochuje się w jego córce Róży. Po tym jak baronowi ukradziono bydło, Edward wybiera się na wyprawę w góry. Tam poznaje Florę, w której się zakochuje, jednak dziewczyna nie odwzajemnia jego uczuć.

Młody Weverley rozdarty między dwoma kobietami, po wielu bitwach i stoczonych bojach udaje się pod przykrywką do Londynu, aby oczyścić z zarzutów swojego wuja, oraz ostatecznie rozwiązać swoje dylematy sercowe.

Osobista refleksja

Książka Waltera Scotta porównywana jest do powieści Diany Gabaldon Obca. Przyznam szczerze, że o ile wątek historyczny jest dość podobny to jednak Scott to klasyk. Uwielbiam powieści pani Gabaldon, jednak do pióra Waltera jeszcze jej brakuje.

Fabuła, akcja, tło historyczne przedstawione niesamowicie. Otwartość języka przypomina, książkę pana Lewandowskiego Australijskie piekło. Przyznam szczerze, że nie jestem fanką poezji Scotta, ale powieść ta bardzo mi się podobała. Kocham historię, wątki polityczne, konflikty religijne, to rozdarcie bohaterów, oraz niejednoznaczne decyzje.

Powieść posiada wątek miłosny, jednak moim zdaniem nie jest on jakby główną przesłanką tekstu. Jest to bardziej publikacja sensacyjno - historyczna z romansem w tle. Szczegóły z powstań szkockich, problemów króla Jakuba, opisy stoczonych walk to wszystko z całą pewnością zachwyci miłośników historii. Pozycja bardziej męska niż żeńska... Moim zdaniem romans w opisie może być mylący.

Pióro Waltera Scotta na przestrzeni lat podczas wznawiania jego dzieł nie ulega zmianie. Dziś nikt już tak nie pisze. Jego powieści są wciągające, zajmujące oraz mają iskrę, która łączy autora z czytelnikiem. Bardzo się cieszę, że Wydawnictwo MG wznowiło tę pozycję. Prywatnie bardzo chętnie sięgam po klasyki, zachęcam do tego również Was. Jestem przekonana, że przy książce Weverley, czyli sześćdziesiąt lat temu nie będziecie się nudzić i zachwyci Was tak samo jak mnie.

Walter Scott, Waverley albo lat temu sześćdziesiąt



Książka została otrzymana z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl.