Sapiens. Od zwierząt do bogów recenzja

Z okazji dziesięciolecia premiery książki „Sapiens. Od zwierząt do bogów” Yuvala Noaha Harariego doczekaliśmy się pięknego jubileuszowego wydania z nowym posłowiem Autora, w którym podsumowuje dokonania i postęp człowieka w ciągu ostatniej dekady. Jednak w całej książce sięga o niebo dalej w przeszłość podejmując się ambitnego zadania prześledzenia historii ludzkości od czasów prehistorycznych do współczesności. To fascynująca podróż, która odkrywa tajemnice przeszłości naszego gatunku, wyjaśniając, jak Homo sapiens zdobył dominującą pozycję na Ziemi.

Harari zaczyna od pytań fundamentalnych: co stało się z innymi gatunkami ludzi? Czy Homo sapiens ich eksterminował? Autor spekuluje, że inne gatunki były zbyt podobne, by je ignorować, ale zbyt różne, by je tolerować. Ta refleksja prowadzi do analizy unikalnych cech Homo sapiens, w szczególności naszej zdolności do komunikacji. Harari sugeruje, że język mógł być kluczowym elementem przewagi naszego gatunku.

Książka zabiera nas w podróż do ery kamienia, gdzie Harari szuka powiązań między naszymi współczesnymi zachowaniami a tymi naszych przodków, zbieraczy-łowców. Autor zastanawia się, czy skłonności do przejadania się i brak monogamii mogą mieć swoje korzenie w tamtych czasach. Przełomowym momentem w historii ludzkości była rewolucja poznawcza, która znacznie przyspieszyła rozwój naszego gatunku.

Jednym z fascynujących tematów poruszanych przez Autora jest rola zwierząt w historii człowieka. Pierwszym udomowionym zwierzęciem był pies, co miało miejsce tysiące lat temu. Przejście do rolnictwa, z dominującą rolą pszenicy i hodowli zwierząt, nazywane rewolucją agrarną, przyniosło ogromne zmiany społeczne i demograficzne. Harari zauważa, że liczba zbieraczy-łowców wynosiła kilka milionów, podczas gdy populacja rolników sięgnęła setek milionów.

Jednym z najważniejszych pojęć przedstawionych w "Sapiens" jest idea "porządku wyobrażonego". Harari twierdzi, że wiele aspektów naszej rzeczywistości społecznej, ekonomicznej, religijnej i prawnej opiera się na mitach stworzonych w naszej wyobraźni. To właśnie te wspólne wyobrażenia umożliwiają współpracę na dużą skalę i kształtują naszą rzeczywistość.

"Sapiens: Od zwierząt do bogów" to niezwykle erudycyjna i wciągająca lektura, która łączy historię, antropologię, socjologię i filozofię, aby przedstawić kompleksowy obraz historii ludzkości. Harari pisze w sposób przystępny, zrozumiały dla szerokiego grona czytelników, co czyni jego książkę idealną dla każdego, kto interesuje się naszą przeszłością i przyszłością. To dzieło, które nie tylko poszerza horyzonty, ale również prowokuje do głębokich refleksji na temat naszego miejsca w świecie.

Czy z wszystkim jednak mamy się zgadzać? Oczywiście, że nie, każdy z nas ma prawo do własnej interpretacji i wniosków, ale nie ulega wątpliwości, że Autor, opierając się na historii, nauce i zachodzących zmianach dokonuje w dużej mierze trafnych spostrzeżeń i wysuwa uzasadnione hipotezy.