Trzecia Rzesza w 100 przedmiotach recenzja

Książka w oryginalny sposób opisuje historię III Rzeszy, mianowicie za pomocą przedmiotów, budowli, dokumentów, czyli rzeczy materialnych. Mamy tu przeróżne przedmioty, od odznaczeń hitlerowskich typu żelazny krzyż, poprzez broń używaną w czasie wojny, oraz puszkę z Cyklonem B, czy gwiazdę Dawida, którą musieli nosić Żydzi. Jest nawet figurka Hitlera dla dzieci do zabawy.

We wstępie Richard Overy pisze, że „Wizerunek był niezwykle ważny dla Hitlera i kierowanej przezeń partii narodowosocjalistycznej. Widoczność w przestrzeni publicznej to jedna z kluczowych przyczyn sukcesów wyborczych nazistów z początku lat 30. XX wieku.” I dalej: „Widowiskowe parady, marsze z pochodniami oraz flagi i symbole składały się na starannie przygotowany i zaaranżowany polityczny spektakl. To on wyróżniał ruch narodowosocjalistyczny spośród konkurentów. Norymberskie zjazdy partyjne stały się zaplanowanym i wyreżyserowanym świadectwem „rewolucji narodowej”, imponującym nawet jak na dzisiejsze standardy.” W tym sensie to był nowoczesny reżim totalitarny, co jasno pokazuje Moorhouse przedstawiając wiele symboli, mitów i rytuałów kultywowanych przez nazistów.

Podkreśla też Moorhouse, że naziści zręcznie wykorzystywali nowe osiągnięcia techniczne (radio, film, plakaty, fotografie itd.) i „zyskali istotną przewagę w wojnach propagandowych lat 30. i 40.” Oczywiście też fałszowali historię na potęgę. Na przykład Horst Wessel, legenda nazistów, został zabity w trakcie sutenerskich bijatyk, ale zrobiono z niego męczennika sprawy.

Przedstawia też Moorhouse osiągnięcia techniczne tego reżimu: wówczas zaprojektowany a do dziś używany kanister na benzynę, Volksvagen garbus, autostrady, itd. Również w dziedzinie militarnej hitlerowcy odnotowywali sukcesy, na przykład projektowali świetne samoloty. To było naprawdę technologicznie zaawansowane państwo, całe szczęście, że nie wygrało wojny...

Marzy mi się podobna książka o reżimie stalinowskim gdzie przedmiotami byłyby na przykład: odznaka NKWD, mapa z podziałem Polski będąca załącznikiem do paktu Ribbentrop-Mołotow (jest też w tej książce), pistolet z którego zabijano polskich oficerów w Katyniu, numery naszywane na walonki więźniów gułagu, czekan którym zabito Trockiego, fajka Stalina, itd., itp., ale nie sądzę, żeby taka książka powstała...

Dostaliśmy świetną popularną książkę historyczną. Więcej takich poproszę!