Piętno recenzja

Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów kościoła...

Piotrowski zaczyna cytatem z listu Jakuba (Jk 5,14-15), którego fragment jest elementem namaszczenia chorych. To scena śmierci starej pijaczki, w której - z powodu użycia przez autora tanio przerysowanego języka opisu miejsca, osób i natury - nie ma żadnej powagi śmierci. Jest za to ironia i niemaskowana niechęć do postaci - ofiary upadku moralnego, biedy i alkoholu.

Trudno się dziwić, można by rzec po lekturze, przecież to przez tę kobietę jej dzieci przechodziły gehennę, zdarzyło się tyle zła. W Polsce często dziennikarz i autor reportaży czy powieści czuje się w obowiązku ocenić i napiętnować skazanych (wyłącznie we własnych oczach), czuje swą wyższość moralną i prawo ferowania wyroków. Tyle że to, o czym pisze Piotrowski się nie zdarzyło. Nie mogło się zdarzyć. Narracja i przebieg akcji opierają się bowiem na tak kruchych i nieprawdopodobnych podstawach, zawierają tyle absurdalnych luk i idiotycznych niekonsekwencji, że nie mieszczą się w konwencji kryminału. Kto chce się z nich pośmiać i zobaczyć je wskazane palcem, niech sobie przeczyta recenzję S.Anny(naprawdę polecam: to się dopiero czyta! :).

Mnie natomiast już w pierwszych rozdziałach uderzył język opowiadania: potoczny (kto powiedział, że policjant musi znać język polski?! Patryk Vega pokazał przecież, że wystarczą im 4 słowa zaczynające się na k..., p..., ch... i s...), niechlujny, nomen omen brudny, pełen błędów językowych i ...nudny. Ale to bym przełknął, gdyby to była stylizacja, gdyby to pasowało do narracji. Jednak nie jest to narracja kryminału. Ten język to stylizacja na jakiś paranormalny horror, gdzie wszyscy księża i siostry zakonne to tajemnicza sekta zwyrodniałych pedofili i handlarzy dziećmi. Podobną rolę grają zresztą wiejscy wędkarze-pijaczkowie (wędkarze, sądząc po śmieciach, jakie po nich zostają nad jeziorami i rzekami to rzeczywiście tzw. element...), którzy po ćwiartce jak jeden mąż wolą chłopców, a na wsi - oczywiście - nikt przecież o nikim nic nie wie. W dodatku wiejski pijaczyna urasta w powieści do rangi potwora, który straszy ludzi w snach, wodzi za nos całą stołeczną policję a potem...naraz znika bez słowa wyjaśnienia, jak on to zrobił? Piotrowski nabija się z wierzących absolutnie nie wiedząc, czego szukają w kościele, sam zaś tworzy demona, który jest typowym babokiem, jakim straszy się dzieci. I po co? Jakie to ma uzasadnienie? Że niby bliźniętom śnią się te same sny? On sam w to wierzy?? A może to tylko po to, by "urozmaicić akcję"? Szkoda tylko, że czyni to tak niekonsekwentnie - gdyby pociągnął wątek, może powstałyby jakieś popłuczyny po Mastertonie? A tak potwór zdechł, zanim przestraszył. Taka strata...

Od monotonności języka bardziej jednak irytująca jest maniera polegająca na zohydzaniu bohaterów i miejsc, które czytelnik w mniemaniu autora ma postrzegać jako do gruntu złe i niegodne. Wtedy trzeba to zasugerować w opisie, podbić emocje, jeszcze bardziej obrzydzić. I tak obrzędy kościelne otacza atmosfera, której podobieństw należałoby szukać u Poe'go i w jego straszeniu Cthulhu. To stara technika pseudo-dziennikarzy i publicystów, którzy szczują przeciwko ludziom lub grupom społecznym. W powieści dopuszczalna, bo teoretycznie wszystko bierze się z wyobraźni autora i jest tzw. "dziełem artystycznym", w które nie należy ingerować, które jest wyłączone z oceny i prawdopodobieństwa. Jednak i powieściopisarz ma się trzymać stworzonych przez siebie realiów, by być wiarygodnym! A jeśli Piotrowski wymyślił (o czym donosi w posłowiu) klasztor hieronimek opiekujący się sierotami, kościelny ośrodek odosobnienia dla nieukaranych księży-pdofilów oraz farmę świń w Nietkowie, w którym świnie obgryzają trupy ofiar seryjnego zabójcy, to w jakim celu umieszcza zastrzeżenie, że "podobieństwo wydarzeń i osób do rzeczywistych jest niezamierzone"? Czyż nie po to, by właśnie zasugerować, że takie zdarzenia miały jakoby miejsce, a podobne osoby istnieją? Nie przypadkiem, jak sądzę, książka ukazała się w 2020 roku, w szczycie nagonki na KK rozpętanej przez lewicowe media. Charakterystycznym elementem takich nagonek jest ich totalizm - we wszystkich dostępnych formach. Nie zdziwiłbym się, gdyby Piotrowski się w to świadomie wpisywał. Dopiero po jakimś czasie okazuje się, kto za takimi oskarżeniami stoi, ale w umysłach bezrefleksyjnych czytelników zawsze coś zostanie - zawsze się jakieś błoto przyklei. Ten sposób pisania to powód, dla którego nie uwierzyłbym Piotrowskiemu w nic jako dziennikarzowi. W dodatku "śledczemu" (odpowiednią charakterystykę dziennikarzy śledczych zawarł w swej powieści - przyjmuję, że sam siebie tak samo ocenia). Mam nadzieję, że rodzinna miejscowość (Zielona Góra), a zwłaszcza Nietków, godnie uhonorują autora, który tam właśnie umieścił akcję swej bestsellerowej powieści i tak żywo odmalował ludzi i stosunki tam panujące... Może jakiś pijany, wymiotujący Bachusik w sutannie, ale koniecznie z twarzą autora?

I jeszcze dwa słowa o języku policji. Kiedy w nowoodrodzonej II Rzeczpospolitej powstała policja, każdy kandydat do służby musiał przedstawić nie tylko odpowiednie dokumenty, ale także "świadectwo moralności", mieć określone predyspozycje fizyczne, a następnie ukończyć szkolenie policyjne. Żeby się mógł ożenić, musiał mieć zaoszczędzone 3 pensje przysługujące osobie na wyższym stanowisku od tego, które sam zajmował, a żona miała mieć maturę i posag. W komunizmie być może wystarczała sama "chęć szczera" i przynależność partyjna - być może takie właśnie wyobrażenie o policji ma nadal Piotrowski, gdy "zatrudnia" w policji Brudnego bez aktu urodzenia i jakichkolwiek informacji o jego przeszłości? Przecież jego pierwszemu "dziełu" patronuje Patryk Severski (por. Podziękowania), który praktykował jeszcze w komunistycznej milicji. A milicjanci, jak agenci z "07 zgłoś się", we własnym mniemaniu byli przecież jedynymi sprawiedliwymi, do wszystkich zwracali się z góry i na "ty" i uważali, że mają prawo zgnoić każdego.

I dziennikarz brukowca czy autor brukowej powieści musi dać czytelnikowi to, na co czeka, czego pożąda, za co chętnie zapłaci. A płaci najwięcej za "mięcho": krew, dewiacje, bestialstwo, seks (tu akurat bardzo ubogi) i ohydę. Piotrowski wyraźnie chce epatować czytelnika brutalnością, okrucieństwem i bebechami mordowanych. Ludzie (mężczyźni?) nie mają wyobraźni, więc trzeba im to detalicznie opisać. Niska motywacja. Ale "Nie" też z wypiekami czytała masa osób. No cóż, smacznego!





Notatki >>
Autor/Korekta:
"niby wszystko wyglądało w jak najlepszym porządku"; marzenie wybitnego lekarza o seksie z żoną: "a potem będziemy się dziko i namiętnie kochać" (to najbardziej pieprzne marzenie erotyczne tej powieści)