Nigdziebądź recenzja

Richard Mayhew z osobowości podobny jest zupełnie do nikogo. Po przeprowadzce do Londynu rozpoczął pracę w branży ubezpieczeniowej. Prowadzi najnormalniejsze życie, pozbawione ekscesów, przygód i najmniejszych nawet atrakcji. Praca, sen i weekendy spędzane z narzeczoną. O, a ta zdecydowanie robi wszystko, żeby zmienić jego życie w bajkę. Tyle tylko, że nikt raczej nie chciałby zostać obsadzony akurat w takiej roli. Jessica, chociaż piękna i zaradna, jest zimna niczym Morze Baffina w środku zimy. Bez najmniejszych problemów mogłaby ubiegać się o tytuł Królowej Śniegu. Richard pod jej rządami wciśnięty jest gdzieś między podeszwę pantofla a podłogę galerii sztuki. Jest konsekwentnie tresowany do roli salonowego pieska. Serce pęka na widok tego, jak zmienia się w starzejącego się Kopciuszka pozbawionego własnego zdania, gustu i pozorów decyzyjności. Gdy jego wyrachowana Elsa omija wielkim łukiem poobijaną dziewczynkę leżącą na chodniku, w Richardzie coś pęka. Postanawia pomóc nieznajomej, zaopiekować się nią i obudzić w sobie namiastkę rycerza. Nagrodzą za szlachetność nie będzie połowa królestwa, góra złota i ręka królewny. Mężczyzna zostaje wymazany z naszego świata. Nadal w nim jest, jednak nikt nie dostrzega jego istnienia. Stał się obywatelem Londynu Pod, a to miejsce, w którym do przetrwania potrzebny jest prawdziwy charakter.

Gdyby Neil Gaiman żył w innych czasach, to z całą pewnością wędrowałby od miast do miasta, zadziwiając ludzi niezwykłymi historiami opowiadanymi przy ogniskach. Po jego wizytach parobkowie wraz z dziatwą trzęśliby się pod jedną pierzyną, zastanawiając się, czy aby te wszystkie niezwykłości, o których opowiadał, w nocy nie zapukają do drzwi i okien. Gaiman to bajarz jak się patrzy, a opowiadać kocha chyba jak nic innego. Pisze scenariusze, komiksy, książki i przygotowuje słuchowiska. Wysłuchałbym każdej jego opowieści, nawet jeżeli wskoczyłby przy tym w powłóczystą szatę, a w dłoni dzierżył podróżną laskę. Od początku kariery zarysował swój charakterystyczny styl. Gaiman opowiada baśnie dla dorosłych osadzone w sennych i nieraz surrealistycznych krainach, które od naszej rzeczywistości odgradza niezwykle płynna granica. Nigdziebądź, książka będąca jego pierwszym samodzielnym tytułem (wcześniej napisał Dobry Omen wspólnie z Prechettem) jest zbiorem wszystkiego, co najlepsze w twórczości Gaimana. Bohaterowie wyrwani z zupełnie innych światów spotykają się na w fantastycznych realiach będących mozaiką połączonych z humorem i błyskotliwością niezwykłych pomysłów.

Markiz de Carabas jest przebiegłym łotrem spod znaku płaszcza i szpady, dziewczynka o imieniu Drzwi odbywa właśnie swoją przygodę godną Alicji, a Richard jest typowym współczesnym „everymanem” zagubionym w magicznym świecie. Ta kolorowa kompania przemierza Londyn Pod, miejsce łączące w sobie wiktoriańskie wilgotne tunele ze steampunkowymi zdobieniami, w którym nazwy stacji metra należy odczytywać dosłownie (tak, na Earl’s Court naprawdę można znaleźć Dwór Hrabiego). To i tak nie wszystko, co można odkryć w krainie ukrytej gdzieś w tunelach pod Londynem. Towarzysząc Richardowi, zobaczymy całe mnóstwo niezwykłych rzeczy i postaci. W Nigdziebądź świat stworzony przez Gaimana odgrywa niezwykłą, niemal najważniejszą rolę. Jest różnorodny, lecz przy tym mroczny, niebezpieczny, pełen tajemnic i wcale nie aż tak kolorowy jak można się spodziewać. Przypomina trochę stary znoszony płaszcz złożony z licznych nachodzących na siebie łat. Może i wygląda trochę niepokojąco, ale z całą pewnością skrywa w sobie wiele sekretów i jeszcze więcej niesamowitych historii.

Sama powieść jest prosta i dynamiczna. Dzieje się w niej dużo, chociaż pozbawiona jest wątków pobocznych. Narracja co prawda rozdziela się między bohaterów (również tych złych, równie charakterystycznych co cała reszta), mimo to nieustannie mamy do czynienia z jedną kluczową historią. Autor z łatwością snuje baśń dla dorosłych urozmaiconą elementami horroru oraz kryminału, ozdabiając ją błyskotliwym humorem, wyjątkowymi postaciami i niesamowitym klimatem. Nigdziebądź to kawał porządnego baśniowego urban fantasy, w którym znajdziemy wszystko, co najlepsze z twórczości Neila Gaimana.

RuBryka Popkulturalna ocenia 9/10

Recenzja ta została początkowo opublikowana na portalu Nerdheim.pl