Młody Stalin recenzja

Wróciłem po latach do tej biografii Stalina obejmującej lata do Rewolucji Październikowej w 1917 r. Chciałem oto zrozumieć, jak formowała się osobowość tego strasznego człowieka, jednego z największych potworów XX wieku.

Pokazuje Montefiore, że w młodości Stalin był przywódcą grup bandyckich zajmujących się wymuszeniami, fałszowaniem pieniędzy, napadami na banki, piractwem i ściąganiem haraczu w zamian za ochronę. Czyli był po prostu zwykłym gangsterem na usługach bolszewików, a ci nieoficjalnie aprobowali jego metody; chodziło w szczególności ekspropriacje czyli napady na banki, w ten sposób zdobywano pieniądze na potrzeby partyjne.

Charakterystyczny jest tu napad na konwój pocztowy w Tyflisie (dzisiejszym Tbilisi) w 1907 r.; był to akt krwawego terroru w którym zginęło około 40 osób, w tym wielu cywilów, ale pieniądze dla partii bolszewickiej zostały zdobyte. Stalin był mózgiem napadu, chełpił się nim do końca życia, chociaż miał początkowo z tego powodu duże kłopoty, bo nawet wielu bolszewików nie akceptowało jego gangsterskich metod, ale Lenin był zachwycony. W każdym praworządnym kraju bohater książki spędził by za taki czyn resztę życia w więzieniu, ale carski aparat policyjny i sądowy był niestety mocno niesprawny.

I taki właśnie był bohater tej książki, postać niewątpliwie charyzmatyczna ale gangster i terrorysta otaczający się kryminalistami, prawdziwy ojciec chrzestny dla którego przemoc była chlebem powszednim a wszelka moralność pustym słowem.

Gangsterskie metody postępowania wypracowane na Kaukazie: skrajną bezwzględność, całkowity cynizm, akceptację przemocy, mordowanie przeciwników, przeniósł potem Stalin do wielkiej polityki ze świetnym skutkiem: przeciwnikom brakowało jego bezwzględności, więc z nim przegrywali i byli likwidowani. W efekcie bohater książki został dyktatorem wielkiego państwa i stosując gangsterskie metody wywarł olbrzymi wpływ na historię XX wieku.

Książka jest czasami zbyt przegadana, autor niepotrzebnie wchodzi w szczegóły, ale wiernie opisuje formowanie się osobowości tego strasznego człowieka.

Lektura obowiązkowa dla wszystkich interesujących się historią Związku Sowieckiego.