Przepiękna opowieść. Jestem pod wielkim wrażeniem tej wspaniałej książki przedstawiającej losy autentycznej chińskiej lekarki z XV wieku. Tradycyjna chińska medycyna, życie w czasach panowania dynastii Ming, kultura i zwyczaje tak bardzo odległe od naszych i losy chińskich kobiet zawsze posłusznych i żyjących w cieniu – to największe walory tej powieści.
Główną bohaterką książki jest Tan Yunxian, lekarka specjalizująca się w kobiecych dolegliwościach i autorka książki o tej tematyce. Powieść przedstawia jej losy od wczesnego dzieciństwa do starości. Dzieciństwo, młodość, dojrzałość i starość są tu pięknie nazwane. Poznajemy więc Yunxian w czasie dni mleka, dni spinania włosów, dni ryżu i soli oraz dni siedzenia w ciszy. Te niezwykłe nazwy to cztery części książki. We wstępie zaś i podziękowaniach zawartych na końcu autorka Lisa See zdradza jak trafiła na mało znaną postać pani Tan i jak pracowała nad książką. A oryginalnych, ciekawie brzmiących nazw jest tu więcej np. miesięczna woda księżycowa czy pałac dziecka na określenie miesiączki i macicy.
Największe zalety książki to ciekawa fabuła pełna różnych wątków (nawet kryminalny się tu znajdzie) i niezwykle rewelacyjne ukazanie chińskich zwyczajów, obyczajów i sposobu życia. Przeczytamy tu nie tylko o sposobach z tradycyjnej chińskiej medycyny na leczenie różnych przypadłości, ale także o wyglądzie domów i organizacji życia rodziny, o obchodzonych świętach, zwyczajach ślubnych i pogrzebowych, o prowadzeniu śledztwa i rozprawie sądowej, o podróżowaniu, stylu ubierania i posiłkach w czasach dynastii Ming. Najwięcej miejsca autorka poświęca oczywiście kobietom. Czytając, poznamy zróżnicowanie chińskiego społeczeństwa i uwarunkowane tradycjami konfucjańskimi posłuszeństwo kobiet wobec mężczyzn i synowych wobec teściowych. Poznamy również zwyczaje związane z okresem ciąży, porodu i połogu, a także straszną praktykę krępowania kobiecych stóp.
Losy Tan Yunxian są niezwykle ciekawe. Główna bohaterka wcześnie straciła matkę. Na szczęście trafiła do domu kochających ją dziadków, w którym zaczęła uczyć się medycyny i poznała swoją przyjaciółkę Meiling. Później Yunxian została wydana za mąż i jej najważniejszym zadaniem stało się urodzenie syna. Dziewczyna pochodziła z wysokiego rodu, nie musiała więc pracować fizycznie. Całe dnie spędzała na układaniu wierszy, rozmowach z innymi kobietami, parzeniu herbaty, uczeniu dzieci i haftowaniu. Takie życie choć wygodne wiązało się z wieloma wyrzeczeniami. Kobiety z elitarnych rodzin od dzieciństwa miały krępowane stopy, co przynosiło im mnóstwo bólu. Praktycznie nie mogły chodzić. Zresztą i tak prawie nigdy nie opuszczały domostwa. Yunxian jednak odbyła w życiu jedną dalszą podróż. Trafiła do Zakazanego Miasta i poznała cesarzową. Poza tym jej życie kręciło się wokół domowych spraw i leczenia chorych. Ogród Pachnących Rozkoszy, w którym mieszkała, składał się z wielu osób, a to pociągało za sobą wiele pracy.
Yunxian przeżyła wiele. Źródła podają, że chińska lekarka dożyła wieku 93 lat, co było niemal niespotykane w tamtych czasach. Straciła wiele. Nie raz była oddzielona od ludzi, których kochała. Ojciec po śmierci matki nie interesował się jej losem, wcześnie wydano ją za mąż, co oddzieliło ją od dziadków i przyjaciółki. Zawsze jednak w trudnych chwilach otaczały ją inne kobiety. Ten kobiecy krąg dobra był wsparciem. Któż bowiem zrozumie kobietę lepiej niż druga kobieta? Babcia Ru, konkubina Zhao, służąca Makówka, położna Meiling, panna Chen, teściowa Kuo - te kobiety zawsze były blisko Tan, bliżej niż mąż czy ojciec.
Całym sercem polecam tę powieść wszystkim czytelnikom. Pokazuje ona kobiecą siłę i solidarność, ale przede wszystkim naprawdę niezwykle pięknie opowiada o chińskiej medycynie, kulturze, historii i filozofii.
Dziękuję Wydawnictwu Filia za egzemplarz książki.