W szponach recenzja

Paradoksalnie lubię to uczucie, gdy zabieram się do pisania recenzji ze świadomością, że nie uda mi się oddać słowami nawet połowy swoich emocji związanych z danym tytułem. Świadczy to bowiem o tym, że doznałam czytelniczej ekstazy, która zwyczajnie wymyka się mojej zdolności racjonalnego pojmowania. Podejmuję się więc niejako próby z góry skazanej na porażkę, ale może ktoś z natłoku moich chaotycznych refleksji wysnuje jedyny poprawny wniosek - tę książkę po prostu trzeba poznać.

"W szponach" to tytuł oddający niejako moją relację z twórczością Izabeli Janiszewskiej. Ta eteryczna kobieta porwała mnie w swoje szpony i najwyraźniej nie zamierza wypuścić, a wręcz z czasem zaciska je coraz mocniej. Jej proza trafia do mnie na jakimś zupełnie innym poziomie niż większość czytanych przeze mnie książek, a przede wszystkim uderza prosto w takie struny mojej duszy, na których nie pozwalam na co dzień grać nikomu. Iza wprawia je po prostu w ruch, pozostawiając mnie z melodiami zbyt pięknymi, bym mogła oprzeć się ich dźwiękom.

Nie potrafiłam się oderwać od tej książki. Miałam kryzys czytelniczy przed jej lekturą i po niej wcale nie jest lepiej, ale przy "W szponach" zupełnie mnie opuścił. To znów historia inna niż zwykle, tak bardzo złożona, tak wielowątkowa. Nieco satyfakcji przyniosło mi to, że połączyłam kilka faktów zanim ułożyły się w całość w tekście, ale tak naprawdę w ogóle się na tym nie skupiałam. Na pierwszym planie były dla mnie emocje, a te momentami przytłaczały, rozdzierały i prowokowały do zadawania pytań odnoszących się nie tylko do fabuły. Najprostszą odpowiedzią jest osławione "tyle wiemy o sobie, ile nas sprawdzono". Ale czy aby na pewno? Przecież lubimy mówić o tym, co zrobilibyśmy na czyimś miejscu, oceniać innych, krytykować, pouczać, a to zostało zresztą doskonale przedstawione w tej powieści.

"W szponach" to złożona historia, w której przeszłość położyła się cieniem na życiu tak wielu osób. Konsekwencje dotknęły ich w różny sposób, na różnych etapach egzystencji, nawet jeśli wydawało się, że pozornie ich uniknęli. Izabela Janiszewska po raz kolejny udowodniła, że potrafi się zanurzyć w najgłębsze odmęty ludzkiej psychiki, by wyłowić z nich okrutną prawdę i oddać w ręce czytelników opowieść przerażająco realną.

Moje 11/10.