Jakbyś kamień jadła recenzja

Moje pierwsze, niekoniecznie udane, spotkanie z Wojciechem Tochmanem. O Serbach i Bosniakach. Serbowie prawosławni, Bosniacy muzułmanie. Ginie ludność cywilna, gwalca się, zamykają w obozach i robią to co zawsze się robi na wojnie. Autor największy nacisk położył na krzywdę bosniackich muzułmanów - w tej wojnie wszyscy, każda strona konfliktu prowadziła czystki - żadna ze stron nie oszczędzila ludności cywilnej. Dlatego kiedy autor wyraża żal że gdzieś tam stały cztery meczety a teraz nie ma żadnego - mogę tylko powiedzieć że gdyby nigdzie nie było meczetów, cerkwi, kościołów - skończyłyby się powody do większości wojen. Nie szkoda mi ani meczetów ani ludzi którzy religię traktują jako powód do zabijania lub umierania. Obie postawy są dla mnie jednakowo niezrozumiałe i szalone. Tak. Chrześcijan, katolików którzy żyją w państwach na wskroś islamskich też nie żałuję, chociaż wiem co z nimi robią muzułmanie. Bo jak ja jadę do Indii, chociaż tamtejsza kultura i religia mnie śmieszy, nie wrzucę tej ślicznej białej ze złotym dzwoneczkiem krowy na grilla skoro wiem że tubylcy się do niej modlą. Bo mam trochę rozumu. O czym czytamy jeszcze u Tochmana? Ano o tym że po wojnie różne światowe organizacje sfinansowaly odszukiwanie, wydobywanie, składanie do kupy i identyfikacje znalezionych kości. I pochówki. Czyli, mówiąc jak jest bez patosu, wetkneli mnóstwo pieniędzy w wyciągnięcie kości, bo po tylu latach tylko one się zachowały, umycie ich, posegregowanie, pozamykanie w workach i ponowne zakopanie. Do tego pranie ubrań. Fotografowanie ich żeby rodziny rozpoznały. Wydawanie katalogów z tymiz ubraniami. Tak, to ma sens proszę Państwa, lepiej wyjmować szczątki z ziemi, wydać upiorna ilość pieniędzy na nie wiadomo co (autor wspomina ile mniej więcej szczątków udało się zidentyfikować) zamiast zająć się żywymi. I to jest rzeczywiście wstrząsające. Bo sama treść ze względu na tendencyjnosc już nie. Albo mówimy o tragedii wspólnej dla wszystkich stron konfliktu albo nie mówmy wcale.