Wniebogłos recenzja

Rysiek z Tuklęczy ma głos jak dzwon. Dzwon żałobny. Chce śpiewać wniebogłosy, ale nie może. Boi się, że jego pożegnalne nuty odeślą na tamten świat kolejnych bliskich.

"Kolejna powieść o polskiej wsi..." - pomyślałem sobie, kiedy przeczytałem opis. Przygotowałem się na kolejną pozycję o patologii, alkoholizmie, patriarchacie itede, itepe. Jakież jednak było moje zdziwienie, kiedy zacząłem czytać! Strony same się przewracały, a mózg chciał tylko więcej i więcej. Książkę połknąłem na dwa razy. Nie mogłem się powstrzymać, tak bardzo mnie wciągnęła.

"Wniebogłos" przypomniało mi tragiczną historię Sienkiewiczowskiej nowelki "Janko Muzykant". Wiele te teksty mają ze sobą wspólnego. I tu, i tu jest biedne środowisko. I tu, i tu chłopiec z pięknym marzeniem. I tu, i tu wreszcie tragizm, smutek, żal. A także śmierć, choć zgoła inna.

Książka Aleksandry Tarnowskiej jest czarna jak jej okładka. Czytelnik kibicuje małemu Ryśkowi, współczuje, płacze razem z nim. Przede wszystkim jednak wiernie towarzyszy. Podąża za jego losami niczym osoba w orszaku żałobnym.

To nie jest książka taka jak wszystkie. Przede wszystkim czas akcji to lata 70. Nie mamy więc tu opowieści o współczesnej wsi polskiej, co ostatnio jest modne. Brak też wzmianek politycznych. Jest za to ludowość i obyczaje skupione wokół pogrzebów.

Szalenie ciekawi są bohaterowi. Główny bohater, 12-letni Rysiek, który dorasta na śmierci, żyje pod dyktando innych, przede wszystkim wszechmogącego ojca. Ojciec Mietek - zatwardziały, szorstki, żyjący przeszłością i strachem, toczony niemożnością. Celina - nauczycielka Ryśka, dawna mieszkanka wsi i kochanka Mietka. Chyba najbardziej zagadkowa postać, której do końca nie rozgryzłem. Niezwykle fascynująca.

Po nieudanych lekturach dwóch książek nominowanych do Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza w końcu sięgnąłem po "Wniebogłos". Długo zastanawiałem się nad oceną, ale chyba padnie pierwsze 5/5 w tym roku. Polecam, szczególnie jeśli macie dość czytania o współczesnej polskiej wsi i chcecie sięgnąć po coś świeżego.

Moja Babcia, dobrze pamiętająca czasy opisane w książce, mówi zawsze: "Piękny film". Więc ja napiszę: "Piękna książka".