Kogo uznać w dziejach polskich za postać kryształową? A kogo za osobistość ze skazą? I czy w ogóle jest możliwy tego rodzaju podział? Czy istniał w dziejach naszych jednoznacznie "lepszy" i "gorszy" sort Polaków? Książka opowiada o właśnie o takich „lepszych” i „gorszych”. Autor, śledząc losy i decyzje królów, hetmanów, prymasów, wysokich urzędników, agentów, urzędników etc., ukazuje jak bardzo zawodne są tego typu rozróżnienia. Ludzie uwikłani w historię często musieli wybierać między złem a gorszym złem, a nie tylko między dobrem a złem; między chęcią polepszenia swego bytu a wiernością. W książce są naszkicowane są z tej perspektywy m.in. postacie Jagiellonów, agentów księcia Albrechta Hohenzollerna, Jana Kazimierza, Hieronima Radziejowskiego, Stefana Czarnieckiego i innych kontrowersyjnych osobistości z kart naszych dziejów.