Jerzy Besala w piątym, ostatnim tomie swej pracy bada przekształcanie się relacji kobiet i mężczyzn w XIX i XX wieku, kiedy to wzniosłe uczucia prowadziły dialog z "chytrością rozumu". Kontekstami kulturowymi i politycznymi są tutaj między innymi romantyzm, nacjonalizm, socjalizm, komunizm, faszyzm, feminizm, genderyzm.
Autor podkreśla wpływ filozofów, poetów i pisarzy na pojmowanie najpiękniejszego z uczuć i związane z tym lęki, jak u Henryka von Kleista czy Sørena Kierkegaarda. Przygląda się miłościom twórców i realizatorów dwudziestowiecznych systemów opresyjnych (Hitlera, Stalina i Mao Zedonga), by doprowadzić swą opowieść do czasów "rewolucji seksualnej" lat 60., hippisów i epoki "ponowoczesności", cechującej się narastającą falą tak zwanych singli i próbami wprowadzenia queeryzmu do heteronormatywnego myślenia.
Autor podkreśla wpływ filozofów, poetów i pisarzy na pojmowanie najpiękniejszego z uczuć i związane z tym lęki, jak u Henryka von Kleista czy Sørena Kierkegaarda. Przygląda się miłościom twórców i realizatorów dwudziestowiecznych systemów opresyjnych (Hitlera, Stalina i Mao Zedonga), by doprowadzić swą opowieść do czasów "rewolucji seksualnej" lat 60., hippisów i epoki "ponowoczesności", cechującej się narastającą falą tak zwanych singli i próbami wprowadzenia queeryzmu do heteronormatywnego myślenia.