Powolność

Ten esej został napisany niczym powieść: w dziewięciu niezależnych częściach pojawiają się i spotykają te same postacie: Strawiński i Kafka oraz ich dziwni przyjaciele: Ansermet i Brod; Hemingway i jego biograf; Janacek i jego mały naród; Rebelais i jego spadkobiercy: wielcy powieściopisarze. Głównym bohaterem książki jest sztuka powieści: duch humoru, z którego powstała, jej tajemnicze powinowactwo z muzyką, jej historia tocząca się w trzech odsłonach; jej egzystencjalna mądrość. W świetle tej "mądrości powieści" książka rozważa wielkie sytuacje naszej epoki: moralne procesy wytoczone sztuce naszego stulecia; czas, który mija i czyni niepewną tożsamość "ja" obecnego z tym samym "ja" z dnia wczorajszego; wstyd jako podstawowe pojęcie epoki zbudowanej na jednostce; niedyskrecję, która stała się zwyczajem i regułą; testamenty; zdradzone testamenty (europy, sztuki, sztuki powieści, artystów).