Powieść poetycka uważana za jeden z najbardziej znanych poematów polskiego romantyzmu.
Głównym bohaterem powieści jest Litwin, który jako dziecko został porwany w czasie najazdu Krzyżaków. Został wychowany przez Mistrza krzyżackiego, który nadał mu nazwisko Walter Alf. Konrad jednak nigdy nie zatracił świadomości narodowej, dzięki litewskiemu wajdelocie poznawał historię i mowę przodków. Akcja powieści toczy się w średniowieczu, w rzeczywistości porusza problemy Polski z XIX wieku. Mickiewicz nawiązuje do dylematów związanych z walką o niepodległość oraz uświadamia konieczność utrzymania świadomości narodowej.