Amerykanka

Jane Coulfield, studentka filozofii Uniwersytetu Harvarda, w 1936 roku udaje się do Niemiec, by poznać lepiej filozofię Martina Heideggera i zrozumieć naturę Rzeszy pod rządami Hitlera. Nawiązuje tam przelotny, jak wówczas myśli, romans z młodym Niemcem. Z czasem jej sytuacja komplikuje się i musi uciekać – jedzie do Francji, gdzie zaszywa się na kilka lat. Jednak po wybuchu wojny przeszłość nieoczekiwanie daje o sobie znać… W wyniku splotu różnych okoliczności Jane dociera do Jugosławii i trafia do piekła Jasenovaca, straszliwego obozu prowadzonego przez chorwackich ustaszy. Tam zmierzy się z uosobieniem zła – byłym księdzem, komendantem Miroslavem Filipoviciem-Majstoroviciem. Czy starczy jej siły, nie tylko fizycznej, by przetrwać?

Bohaterka spotyka na swojej drodze postaci historyczne, wśród nich jugosłowiańskiego komunistę i przyszłego prezydenta Josipa Broza-Titę, amerykańską powieściopisarkę Gertrude Stein czy niemiecką filozofkę Hannah Arendt. Jej niezwykłe losy toczą się na tle znanych z historii wydarzeń – akcja rozgrywa się m.in. na pokładzie statku „Andrea Doria”, który uległ katastrofie w 1956 roku.

Dutka stworzył charakterystyczny dla swej twórczości kolaż gatunków: wstrząsającej powieści wojennej, romansu z wątkiem obyczajowym i traktatu filozoficznego. To poruszająca lektura, dzięki której czytelnicy, śledząc losy Jane, ważnego świadka zbrodni w bałkańskim Auschwitz, z całą mocą mogą poczuć, że II wojna światowa była w istocie piekłem. To zarazem uniwersalna powieść o nietuzinkowej kobiecie i jej dramatycznej walce o przetrwanie.