“Tak samo jak wiara i rozum spotykały się w określeniu Boga, tak też łączyły się w opisie człowieka. Dla żadnego nieomal z Ojców Kościoła i ich późniejszych następców nie ulegało wątpliwości, że tym, co w człowieku najdoskonalsze, jest rozum. To on miał władać uczuciami, nadawać im kierunek i znaczenie. Wola i rozumne pożądanie, nie tłumiły uczuć – panowały nad nimi. ”
“ Codziennie bombardowanie nas tysiącami fragmentów kultury, dzieł malarskich, muzycznych i literackich, które powinny zostać zobaczone i pochwalone ze względu na swoje wątłości estetyczne, sprawiło, że zatarła się nasza pierwotna wrażliwość. W ten sposób okazuje się, że pod wpływem wielości doznań tępiejemy i tracimy zdolność bezpośredniego przeżywania.”
“Poezja Miłosza jest ciągła kontemplacją, która karmi się momentami wieczności. Jest próbą wyniesienia się ponad zmienność czasu, by zdobyć ogląd niepodległy światu.”
“Poezja jest nauką konieczności. Dobry wiersz to taki, który nie może zostać zmieniony. Ustawienie głosek, barwa, kolejność. Wszystko jest konieczne i niezmienne. Jedna zmiana słowa – i słychać fałsz. A więc poeta jest twórcą i zarazem nim nie jest. Jest, gdyż zapewne nikt inny, tylko on odgadł konieczny związek słów. I nie jest, bowiem w swym działaniu on konieczność nie tworzy, ale ją odnajduje.”
“Niemodne to słowo (morał), spotykane już tylko w bajkach, ma przecież starodawną i czcigodną tradycję. Jest ukoronowaniem opowiadanie, dzięki niemu poprzez poszczególny los zyskujemy wiedzę ogólną, poznanie, które choć odbiega swą ścisłością i dokładnością od naukowego, to jeszcze przynieść nam może zdumienie. Życie innego człowieka, o ile zostanie zrozumiane, może stać się wzorem do naśladowania, ba, samym uleczeniem nawet.”
“W ostateczności głównym punktem poezji Herberta, jej głównym przesłaniem, jest współczucie. Jego poezja została zbudowana na zasadzie opozycji między tym, co jednostkowe, swojskie, cielesne i człowiecze, a tym co boskie, wieczne i doskonałe. W gruncie rzeczy, wbrew wszelkim miotanym przeciwko człowiekowi oskarżeniom, wiersze Herberta są bardzo głęboko humanistyczne, to znaczy opisują życie w taki sposób, że przynoszą pocieszenie.”
“Prawda religijna nie jest tym samym, co racja polityczna. Prawda religijna mówi nam o zbawieniu i stawia nas wobec absolutnego Boga. W sferze politycznej podstawową kategorią jest względny interes, a jedną z głównych zalet polityki jest skuteczność. O ile w stosunku do kwestii religijnych można mówić o nieomylności Kościoła, to w wypadku polityki historia dostarcza licznych dowodów jego pomyłek.”
“Można być przywiązanym do wolności politycznej i gospodarczej i przyjmować dogmat o nieomylności Kościoła. Autorytet Kościoła ograniczony jest do kwestii religijnych i etycznych. Kościół ma oczywiście prawo zabierać głos w sprawach publicznych, ale występuje on tam tylko, jako reprezentant jednej z licznych opinii.”
“Artysta musi postępować tak, by potomność sądziła, że nie istniał. ”
“W miarę jak ludzkość się doskonali, jednostka ulega degradacji. Kiedy wszystko zostaje sprowadzone do równoważenia bilansu interesów ekonomicznych, jakież miejsce pozostaje na cnotę? ”
“Być może miłość do pisarza jest najczystszą, najsolidniejszą formą miłości. ”
“Wielu krytyków chciałoby być dyktatorami literatury, regulować przeszłość i ustalać ze spokojną pewnością siebie przyszłe kierunki sztuki. Tego miesiąca wszyscy mają pisać o tym i o tym; w następnym miesiącu nikomu już tego tematu poruszać nie wolno. To i to nie będzie wznowione, dopóki nie wydamy odpowiedniego polecenia. Wszystkie egzemplarze tej uwodzicielsko szkodliwej powieści muszą być natychmiast zniszczone. ”
“Książka posiada moc kreowania świata. Powieści nie tylko się czyta, nie tylko mniej lub bardziej lubi. Stają się one częścią nas samych, żyjemy z nimi, kochamy je, niekiedy boimy się ich. To właśnie dzięki nim interpretujemy samych siebie: widzimy siebie jako Tomaszów, Franzów albo Jakubów, widzimy świat oczami Agnieszki czy Pawła.”
“Dlatego jest to również jedna z głównych zasad życia: każdą rzecz, którą się posiada przyjmować jako całość; wówczas każde uzupełnienie wyda się nadmiarem i bogactwu nie będzie końca.”
“Ci którzy wieczność czują, są ponad wszelkim strachem. Widzą każdej nocy to miejsce, gdzie dzień zaświta, i są spokojni.”
“Widzicie zatem, że sztuka jest: drogą do wolności. ”
“Sztuka narodowa! Przecież każda szczera sztuka jest narodowa. Korzenie jej istoty grzeją się w ojczystym gruncie i z niego czerpią odwagę. Wszelako pień wznosi się już samotnie, gdzie zaś korona się rozszerza, tam królestwo niczyje. I może być tak, że głuchy korzeń nie wie, kiedy gałęzie kwitną.”
“Rzeczą artysty jest kochać zagadkę. Tym właśnie jest cała sztuka: miłością, która ogarnia zagadki, - i tym są wszystkie dzieła sztuki – zagadkami, otoczonymi, ozdobionymi, obsypanymi miłością. ”
“Wszyscy ludzie rodzą się z właściwym sobie pragnieniem szczęścia, i do tego finału, niby do jednego, prawdziwego celu zmierza każde ludzkie działanie, ale w tym właśnie tkwi trudność: poznać, co to jest szczęście i na czym ono polega; i nie mniej trudne jest osiągnięcie tego poznawczego celu, i ludzie dążą ku niemu różnymi drogami.”
“Trzy są radości, przynoszące korzyści i trzy są przynoszące stratę. Raduj się kultywowaniem obyczajowi i muzyki, raduj się mówieniem dobre o innych i raduj się posiadaniem wielu prawych przyjaciół, a zyskasz niechybnie. Raduj się arogancją, raduj się bezczynnością i raduj się wszczynaniem kłótni, a stracisz niechybnie.”
“Człek szlachetny rozumie prawość, człek małostkowy rozumie zysk. ”
“Tak naprawdę wychowuje jednak to, czym rodzice żyją.”
“Pewien mężczyzna otwiera drzwi, a za nimi przebiera się naga kobieta. Człowiek dobrze wychowany natychmiast zamyka drzwi i mówi: "Przepraszam panią". Człowiek taktowny także natychmiast zamyka drzwi, ale mówi: "Przepraszam pana".”