Szramy. Jak psychosystem niszczy nasze dzieci. recenzja

Jakie powinno być dzieciństwo? Bezpieczne, beztroskie, radosne. A co jeśli tego nie ma, a za to jest strach, niepewność, osamotnienie? Pojawia się ona, zimna, przytłaczająca, powodująca ból. Depresja.

Pomysł napisania reportażu zrodził się tuż po ukazaniu się tekstu „Miłość w czasach zarazy”. Artykuł ten stał się niejako wstępem do czegoś głębszego. Czegoś, co miało w założeniu autorów poruszyć serca, trafić do umysłów obnażyć polskie leczenie psychiatryczne. Sprawić by już nigdy nikt nie przeszedł obojętnie obok dziecięcego cierpienia.

Sięgając po Szramy, wiedziałam, że nie będzie to łatwy i prosty reportaż. Od dawna przecież wiadomo, że opieka nad osobami z problemami psychicznymi to kula u nogi naszego systemu zdrowotnego. Ciężka i coraz bardziej przytłaczająca, bo problem nie maleje. A wręcz lawinowo rośnie. Jesteśmy na drugim miejscu z najwyższym współczynnikiem samobójstw wśród dzieci. I nic nikt z tym nie robi. Książka miała za zadanie pokazać, że nie jest wcale źle. Jest wręcz tragicznie.

Czy zadanie zostało wykonane? Moim zdaniem nie do końca. Czytając, czułam ból. I nie dlatego, że zszokowały mnie zebrane materiały. Choć była jedna historia, która wywołała u mnie ciarki na skórze. Nie mogłam znieść, jak można tak płasko potraktować taki temat. Prawie wszystkie opisy przedstawiają osoby, które były prześladowane za swoją orientację seksualną. Prawie w każdej historii mamy odniesienia do religii i władzy. Owszem rząd i Kościół w tej sprawie nie stoją po stronie prześladowanych, a wręcz sami nawołują do nienawiści.

Mam wrażenie, że autorzy nie pomyśleli, że depresje, nerwice, stany lękowe mogą mieć zupełnie inne podłoże nieopisane w książce. Zabrakło mi tu szerszego spojrzenia. Zresztą wystarczy spojrzeć do przypisów, by zobaczyć, że autorzy nie opisali niczego, czego by nie otrzymali w mailach. Szramy to bez wątpienia ważna i potrzebna książka. Opowieści w niej zawarte z pewnością zostaną w mojej głowie. Historia Adeli nigdy nie powinna się wydarzyć.

Szkoda tylko, że temat został tak potraktowany.