Nacja recenzja

Czasami autorzy celowo zamieszczają w swoich powieściach słowa, które mogłyby ułatwić pracę recenzentom i wszystkim innym, którzy lubią wypowiadać się o książkach, ale z niewyjaśnionych przyczyn boją się nadawać sobie fajnych nazw. Recenzent to bardzo fajna nazwa. Jaki inny rzeczownik może wzbudzać u pisarza takie obrzydzenie? No, pewnie jest kilka... Niemniej, pisarze nienawidzą recenzentów, krytyków, czy jakkolwiek nazwiecie tych złych ludzi. Nie wierzcie im, kiedy twierdzą inaczej. Obrzucają ich domy papierem toaletowym, fajdają wycieraczki, spamują skrzynki pocztowe. Zdarza się jednak, że postępują zupełnie odwrotnie, wręcz humanitarnie i umieszczają w swoich tekstach fragmenty, dzięki którym recenzent nie musi potem zbytnio główkować nad błyskotliwym podsumowaniem ich powieści.

Terry Pratchett zdobył się na ten gest. „Czyż nie jest to historia o tym, co prawdziwe?” – spytał jeden z bohaterów „Nacji”, i rzeczywiście, jest to doskonałe podsumowanie tej książki. Wydaje się bowiem, że „Nacja” jest opowieścią o ludzkiej naturze. Drodzy państwo, brodaty brytol w kapeluszu przejrzał nas na wylot! Zrobił to w wyjątkowo zabawny sposób, może dlatego, by nikogo za bardzo nie urazić. Nie obrazimy się, gdyż jest geniuszem.

Mau spędził na Wyspie Chłopców cały miesiąc. Przetrwał. Już prawie był mężczyzną. Wystarczyło wrócić do domu, a następnie przejść przez... ten interes z ostrym nożem, kiedy to nie można krzyknąć. Nie przewidział jednak, że po powrocie nie zastanie żadnego domu. Zamiast niego, ujrzał stosy martwych ciał swoich bliskich. Nacja została zgładzona, a on był jej ostatnim mieszkańcem. No, prawie ostatnim. Była jeszcze dziewczyna-duch. Spodniowiec, który przybył z odległych krain w naprawdę wielkim kanu. Tak właśnie zaczyna się „Nacja”. Potem jest już tylko ciekawiej. Mau musi odbudować wyspę, choć nie stał się nawet mężczyzną, w głowie huczą mu głosy Praojców, a okręty Najeźdźców – którzy chętnie zjedliby wasze głowy – w każdym momencie mogą ukazać się na horyzoncie.

Terry doskonale konstruuje postaci. Jednych uwielbiałem, innych szczerze nienawidziłem i irytowałem się każdym słowem, które wydobywało się z ich plugawych ust. Wiedzcie, że czytelnik nie może doświadczyć lepszego uczucia niż nienawiść do fikcyjnej postaci. Nic innego nie powoduje tak cudownego żaru w sercu. Żaden plastyczny opis czy nawet najlepiej skonstruowana fabuła. Nic.

„Nacja” to książka, przy której trzeba myśleć. Dotyka problemów, które towarzyszą nam, ludziom, od wielu wieków. Konflikt nauki z religią. Ignorancja. Rola spodni w cywilizowanym świecie. Skuteczna ochrona przed rekinami. Wiara w to, co niewidoczne oraz umiejętność negowania poglądów, które wszystkim wydają się właściwe. Myślę, że najlepsze co możecie teraz zrobić, to przeczytać „Nację”.