Gottland recenzja

„Kiedy więc Gottland został Europejską Książką Roku, powiedziałem w swoim przemówieniu: Cieszę się, że książka Polaka o Czechach została uznana za książkę Europejczyka o Europie. No i że w tym roku w kategorii proza fakt wygrał ze zmyśleniem. Wydaje mi się zresztą, że w dzisiejszym świecie zdarza się tyle, że nic już nie trzeba zmyślać”.

Pierwszy raz usłyszałam a autorze w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy prowadził program telewizyjny „Na każdy temat”. Zachwyciła mnie konwencja programu a zarazem sam prowadzący. Mariusz Szczygieł – wyważony, konsekwentny i dociekliwy. Później, w ferworze walki młodości z codziennością na jakiś czas o nim zapomniałam, ale dzisiaj wracam. Zaczęłam od „Gottland”. Jest to zbiór reportaży o Czechosłowacji w czasach socjalizmu i wpływie systemu na ludzkie losy. Losy nie tylko zwykłych ludzi, ale także na tych, których znamy także w naszym kraju jak Helena Vondrackowa czy Karel Gott. Wybrałam się z autorem w podróż do przeszłości i nie żałuję. Poznałam historię firmy obuwniczej „Bata”. Bardzo ciekawą historię o realizacji marzeń, o dążeniu do celu za wszelką cenę a także o zwykłych ludziach – pracownikach firmy. „Bata” przetrwała wojny, światowe kryzysy ekonomiczne, socjalizm, dzięki determinacji właścicieli ma dzisiaj ponad sto lat. Kolejny interesujący reportaż ma tytuł „Dowód miłości” i nie ma tu mowy o jakimś romantycznym zrywie kochanków a wręcz przeciwnie. Dowodem uczuć jest pomnik wodza – Józefa Stalina. „Żaden rzeźbiarz nie ma prawa odmówić udziału w konkursie. Pięćdziesięciu czterech twórców dostaje trzy kwartały na to, aby pomnik zaprojektować”. Dzisiaj ta opowieść może budzić śmiech lub przerażenie, z jakim rozmachem władze podeszły do realizacji budowy pomnika. Całość nie ma jednak happy endu - ani pomnik ani życie artysty. Poza tym w „Gottlandzie” wszystko jest ciekawe. Każdy reportaż jest pisany w niezwykły sposób, jak przystało na Mariusza Szczygła. Doskonały język, obiektywizm i dążenie do poznania prawdy. Dla mnie powrót do tekstów autora to początek nowej, pięknej przygody.