Autor: @LiterAnka ·2 minuty

2023-01-18

1 komentarz

18 Polubień

Oksana Zabużko należy do najbardziej znanych w Polsce pisarek ukraińskich. W związku z jej osobą pojawiły się w ostatnim czasie głośne kontrowersje, których jednak wolałabym tutaj nie roztrząsać, a zainteresowanych odsyłam do artykułu opublikowanego na portalu oko.press. Ja chciałabym skupić się na swoich wrażeniach z lektury „Muzeum porzuconych sekretów”, z którym spędziłam ostatnie ponad pół miesiąca. Czemu tak długo? Bo to szalenie wymagająca lektura, której trzeba poświęcić 100% uwagi.

Fabuła książki opiera się na postaci Daryny Hoszczyńskiej, dziennikarki telewizyjnej, która poszukuje materiałów do filmu o wojennych i powojennych losach Ołeny Dowhan, związanej z UPA i zabitej przez służby stalinowskie w 1947 roku. Jednocześnie dziennikarka stara się odpowiedzieć na pytanie, czy niedawna śmierć jej przyjaciółki i malarki, Władysławy Matusewycz, była tylko nieszczęśliwym wypadkiem. Zwłaszcza że z rozbitego samochodu kobiety zniknęły jej obrazy.

Jeśli ktoś sięgnie po tę książkę, by poznać historię kryminalną, to srodze się zawiedzie. W „Muzeum porzuconych sekretów” w ogóle trudno uchwycić jakiekolwiek wątki. Narracja jest trudna, bo została poprowadzona wielogłosowo. A do tego zmienia się również perspektywa czasowa, bo raz jesteśmy w czasach wojennych, by za chwilę przenieść się do współczesności, w której bohaterowie rozmawiają o jeszcze innych wydarzeniach. Odnalezienie się w meandrach tak skonstruowanej fabuły zajęło mi dobre 200 stron i dopiero dalszy ciąg układał się we w miarę spójną całość.

Książka wypełniona jest historią Ukrainy. Autorka pokazała w niej niemal całe ostatnie stulecie, w którym kraj zmagał się między innymi z radzieckim reżimem, by zdobyć wolność, a ostatecznie szukać najlepszego sposobu, by ją wykorzystać. Powieść odzwierciedla poglądy Oksany Zabużko na losy Ukraińców, o których pisała później w „Planecie Piołun”. Niepodległość kraju ciągle jest szokiem dla Rosji, która nie jest w stanie się z tym faktem pogodzić oraz nie zamierza tego tak zostawić. Autorka bez kompleksów wypowiada się o wielu wydarzeniach z najnowszej historii świata, krytycznie ocenia posunięcia światowych mocarstw na arenie międzynarodowej.

„Muzeum porzuconych sekretów” nie ucieka również od komentarza na temat wewnętrznej polityki Ukrainy oraz najważniejszych wydarzeń XXI wieku. Najwięcej uwagi poświęca jednak samym Ukraińcom, a przede wszystkim wpływowi, jaki historia wywarła na ten naród jako taki. Doświadczenie Wielkiego Głodu jest w nim ciągle żywe. Bezustanne zagrożenie ze strony radzieckich służb bezpieczeństwa również pozostawiło ślady na tożsamości narodowej Ukraińców.

Oksana Zabużko napisała książkę dla upartych czytelników. Rzuciła im kłody pod nogi w postaci gęstego tekstu, pozbawionego tradycyjnego zapisu dialogów. Połączyła w jednym utworze kilka wątków obejmujących spory zakres czasowy. Wymęczyła mnie solidnie, a jednak nie żałuję żadnej chwili spędzonej z jej książką. Żałuję, że wielu fragmentom nie poświęciłam tyle uwagi, ile potrzebowały. Bo „Muzeum porzuconych sekretów” wiele mówi o naszych sąsiadach. Pozwala lepiej zrozumieć ten naród, który już niejednokrotnie został skazany na zagładę, a jednak wciąż istnieje i to coraz silniejszy. Ukraina w powieści Oksany Zabużko nie jest wyidealizowana. Autorka pokazuje to, co w kraju się udało, ale nie unika też krytycznych ocen tego, co można było zrobić lepiej.

Pozostaje mi tylko wspomnieć jeszcze, że w tak trudnej książce odnalazłam jeden z najlepiej napisanych wątków miłosnych, z jakim miałam do czynienia w całym moim życiu czytelniczym. Autorka doskonale oddała pokrewieństwo dusz i wzajemne oddanie Daryny i Adriana. Ta miłość nie ma w sobie żadnej wzniosłości, żadnych wielkich słów i uniesień, a i bez tego jest zaskakująco wyraźna.

Moja ocena:

Data przeczytania: 2023-01-18

× 18 Polub, jeżeli recenzja Ci się spodobała!

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe

Sprawdzam dostępność...

Ogłoszenia

Dodaj ogłoszenie

3 wydania

Muzeum porzuconych sekretów

Oksana Zabużko

8/10

Pierwsza epopeja wolnej Ukrainy Trzy kobiety. Ołena Dowhan, członkini UPA zabita przez stalinowską policję w 1947 roku. Jej historię, znajdując starą fotografię, odkrywa kijowska dziennikarka Dary...

Komentarze

@OutLet · prawie 2 lata temu

No, to doczekałam się! Świetna recenzja. :)

× 4

Komentarze (12)

@LiterAnka · prawie 2 lata temu

Ocieram pot z czoła i dziękuje😅

× 2

@OutLet · prawie 2 lata temu

Podziwiam Cię. Tyle trudnych stron w pół miesiąca, wokół życie i obowiązki... Ja bym to pół roku czytała.

× 1

@tsantsara · prawie 2 lata temu

Ja czytam już ze 2 lata... Ale nie dlatego, że książka wydała mi się trudna. Przeciwnie, pisana jest znakomicie. Ale kiedy doszedłem do miejsca, w którym banderowcy uratowali Żydówkę, nie byłem w stanie kontynuować. Żałuję, że nie mogłem o to zapytać autorki, bo historia mówi o całkowicie odmiennym stosunku UPA do Żydów. Potrzebuję więc dowodu, bo na razie mam głębokie podejrzenie, że to świadome kłamstwo.

× 1

@OutLet · prawie 2 lata temu

@tsantsara, no właśnie... I to jest ta dyskusja, o której @LiterAnka wspomina na początku recenzji.

@LiterAnka · prawie 2 lata temu

@tsantsara widzę, że temat jest ci bliski. Ja tak szczerze mówiąc niewiele wiem o UPA, a że temat jest gorzki i mocno eksploatowany jako zarzewie potencjalnego konfliktu, to jestem ostrożna, jeśli chodzi o samodzielne szukanie wiedzy historycznej. Możesz polecić jakieś obiektywne lektury?

× 1

@tsantsara · prawie 2 lata temu

Literatury na ten temat jest mnóstwo, ale w większości to publicystyka historyczna - po obu stronach. Z ukraińskich na pewno warto poczytać Bohdana Osadczuka, Iwana Rudnyćkego ale też Wiktora Poliszczuka, choć ten ostatni jest kontrowersyjny nie tylko dla Ukraińców, ale nawet dla paru polskich historyków. Nie kojarzę niestety żadnej wspólnej publikacji ukraińskich i polskich historyków na ten temat - może to na razie mało możliwe.... Z polskich historyków piszą o Ukrainie właśnie Hryciuk, Hrycak, Serczyka chyba nie ma co polecać, bo zajmuje się wcześniejszym okresem. Nie czytałem o tym za wiele, jednak wielokrotnie spotykałem się i rozmawiałem z naocznymi świadkami tego, co UPA urządzała na Wołyniu, Podolu, bliżej w Bieszczadach czy po prostu po drugiej stronie Sanu. Najbardziej rzeczowe (choć nie bezstronne) polskie opracowania to właściwie "tylko" dokumentacja zbrodni i zebrane świadectwa (np. Siemaszkowie). Ukraińskie opracowania historyczne starają się temat przemilczeć lub gloryfikują UPA. Jeśli chodzi o bibliografię naukową, można co nieco znaleźć np. pod artykułem na portalu Historia.org.pl. Mam też co nieco w swojej biblioteczce, jeśli chcesz tam zajrzeć, ale opracowań historycznych jest tam stosunkowo niewiele (moje półki: Kresy + O Ukrainie i Bałorusi).

× 1

@Brzezina · prawie 2 lata temu

Ksiazka Siemiaszkow Ludobójstwo... pewnie godna polecenia, ale 1500 stron moze przytłoczyć. Ja posiadam Czas samotności, ksiazka napisana przez historykow Klimeckiego i Karpusa, przeczytałam cześć i mogę powiedzieć, że dobrze się czyta bo jest pisana zwięźle na temat historii Ukrainy w latach 1914- 2022 oraz zawiera sporo ciekawej bibliografii.

@LiterAnka · prawie 2 lata temu

O bosze, Klimecki i Karpus? Toz to moi wykładowcy ze studiów☺️

× 1

@Brzezina · prawie 2 lata temu

No co ty!?!?!? Tez po UMK???:)))

@LiterAnka · prawie 2 lata temu

Tak jest :)

@LiterAnka · prawie 2 lata temu

Klimecki to mój promotor nawet 👍
Przeczytam tę książkę na pewno

× 1

@Brzezina · prawie 2 lata temu

Koniecznie, ale super spotkać kogoś z uczelni;))

3 wydania

Muzeum porzuconych sekretów

Oksana Zabużko

8/10

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe

Sprawdzam dostępność...

Ogłoszenia

Dodaj ogłoszenie

Pozostałe recenzje @LiterAnka

Ja i romantasy? Okazuje się, że owszem :)

Fantastyka zdecydowanie za rzadko gości na moich półkach. Na palcach jednej ręki mogę policzyć, ile książek z tego gatunku przeczytałam. Dzisiaj dołączyła do nich „Niewo...

Recenzja książki Niewolnica elfów

Kafka w wersji medycznej

Kiedy widzę na okładce nazwisko, które wskazuje na to, że autor pochodzi z kraju znajdującego się poza głównym nurtem literackim, niezmiennie przyciąga to moją uwagę. Je...

Recenzja książki Klinika