Koniec świata w Breslau recenzja

Czytając tę powieść miałem ochotę zadać panu Krajewskiemu jedno pytanie: „Po co?”. „Po co pan to napisał?”. „Po co ta książka?”. Jednak z perspektywy zakończonej już lektury trochę je przeformułuję i będzie ono brzmiało tak: „Czy było warto? Czy było warto panie Krajewski pisać tę książkę?” I, od razu zaznaczę, teraz już nie jest to pytanie retoryczne, ja naprawdę się zastanawiam, czy pewne zalety tego tekstu nie usprawiedliwiają jak najbardziej jego powstania i opublikowania.

No bo tak: postać głównego bohatera, Mocka. Jest żywa, wiarygodna, w pełni ukształtowana, może być bez problemu „używana” w następnych powieściach. Wierzymy w to co czytamy, wierzymy w to co on robi, jest ludzki, momentami wręcz odpychający – ale, jak już zaznaczyłem, to kwestia owej wiarygodności... mimo wszystko jakoś mu kibicujemy, przyjmujemy za fakt jego profesjonalizm i to, że chce choć trochę naprawić ten zbrukany świat. Z tym profesjonalizmem do pewnego momentu miałem zresztą problem, bo denerwowało mnie, że o tym, że Mock jest gwiazdą lokalnej policji słyszymy i słyszymy, a jakoś tego nie dostrzegamy, zawsze mnie drażni, gdy coś jest w książce, filmie czy serialu tak budowane. Ale w pewnym momencie to się zmieniło, trochę zadziałał fakt, że ilość przeszła w jakość i z drobnych Mockowskich postępków „zlepiła się” całość, trochę pewne konkretne wydarzenie było tu przełomem. Więc to okej.

W tym miejscu dodać trzeba, że także sprawy rodzinne Mocka jakoś tam czujemy, choć na pewno one nie angażują, do tego braku zaangażowania czytelnika wrócę za chwilę.

Tak samo udał się klimat miejsc, powieściowych lokacji. Czujemy te ulice, czujemy te domy, slumsy, kasyna, brudne zaułki. Tak, nie da się zaprzeczyć. Czujemy także zimę, śnieg nam chrzęści pod stopami tak jak mieszkańcom Wrocławia sprzed tych kilku dekad.

Chyba właśnie na tym głównie zależało Krajewskiemu, o to mu w pierwszym rzędzie chodziło. Mock i Wrocław, Wrocław i Mock, po to to napisał. I tu powraca moje wyjściowe pytanie – czy było warto. Czy było warto dla tych dwóch rzeczy pisać powieść, poświęcając samą intrygę – bo sorry, trudno mi sobie w ogóle wyobrazić, by sama sprawa „mordercy z kalendarza” kogokolwiek ruszyła, by ktokolwiek nawet nie tyle śledził ją z zainteresowaniem, ale choćby trochę się w to co się na kartach powieści dzieje, w samo śledztwo zaangażował. Był pomysł, można było go zapewne dobrze wykorzystać, ale... ale tego po prosto nie zrobiono. Poświęcono go, moim zdaniem przynajmniej po części świadomie go poświęcono właśnie dla postaci głównego śledczego i klimatu miejsc. W tym jest nawet jakaś tam logika, postać i miejsce będą mogły być użyte jeszcze w innych książkach więc trzeba było poświęcić wiele uwagi ich powołaniu do powieściowego życia w drugim dopiero tomie serii, ale... ale czy było warto?

Jeszcze jedno zdecydowanie się autorowi nie udało – atmosfera oczekiwania na apokalipsę, na koniec świata, i szerzej, atmosfera mistycyzmu, którą ewidentnie chciał on wypełnić ten tekst. Nic, zero, nie czujemy tego w ogóle. Nie czujemy sekty, nie czujemy tego, że coś nadchodzi. Nie zagrało, tyle. No i duży minus za samo zakończenie, niepotrzebnie przekombinowane.