Stary człowiek i morze recenzja

"Starego człowieka i morze" przeczytałam w swoim życiu dwukrotnie. Za pierwszym razem w pierwszej lub drugiej klasie gimnazjum. Wtedy przebrnęłam przez nią niechętnie, dziwiąc się, że ta nudna i dziwna opowieść o starym rybaku mogla w ogóle zostać lekturą szkolną, a co dopiero przyczynić się do otrzymania nagrody literackiej. Wtedy największą sensację wzbudzało przekleństwo na końcu książki, które w moim egzemplarzu z biblioteki było podkreślone co najmniej trzema kolorami markerów. Drugi raz sięgnęłam po nią w ostatniej klasie liceum by wykorzystać w prezentacji maturalnej. Dopiero wtedy odkryłam prawdziwe walory tego opowiadania.

Nie dziwię się wcale, że młodzież gimnazjalna, która chcąc nie chcąc spotyka się z tą pozycją w szkole, nie widzi w niej nic wartościowego. Bo przecież jest to historia starego rybaka Santiago, który nie dość, że jest stary i biedny, to jeszcze nie ma szczęścia do łowienia ryb. W końcu udaje się na kilkudniowy połów, podczas którego łapie tylko jednego marlina. Po drodze przezywa nieprzyjemne spotkanie z rekinami, które zjadają złapanego w katuszach marlina. Rybak wraca ze szkieletem ryby do domu, gdzie czeka na niego przyjaciel. Koniec. Gdzie tu ponadczasowe wartości? No właśnie. Gdyby były widoczne od razu nie byłyby takie wartościowe.

Niewątpliwie ogromną rolę pełni tutaj sama postać starego, schorowanego mężczyzny, który nie poddając się przeciwnościom losu i swoim własnym słabościom, uparcie dąży do wyznaczonego sobie celu, nawet jeżeli ponosi wielkie straty fizyczne i psychiczne. Walka, którą toczy z marlinem, jest jednocześnie walką ze swoimi wewnętrznymi ograniczeniami. Do tego, jest to walka w samotności, ponieważ walkę z samym sobą można stoczyć wyłącznie w pojedynkę. To najtrudniejsza z wszystkich bitew, którą trzeba wygrać.
Ponadto opowieść Hemingwaya jest parabolą o przyjaźni. Pokazuje jak piękna i wytrwała jest przyjaźń, która płynie prosto z serca.

Zdecydowanie nie jest to książka dla gimnazjalistów, co niestety zostało przyjęte. Oczywiście są wybitne wyjątki, które czytając książkę myślą nad jej treścią, jednak biorąc pod uwagę ogólnie panujące wśród młodych czytelników przekonanie o "nudności" i "bezsensowności" tej książki, polecam ją osobom starszym, szukającym "podwójnego dna" w literaturze.