Saturn recenzja

Jacek Dehnel puścił wodze nieokiełznanej fantazji opisując męski mikrokosmos z Francisco Goyą, jako postacią centralną. Towarzyszą mu jego syn Javier i wnuk Mariano. Kobiety, owszem są, ale znajdują się na obrzeżach tego świata, pełniąc różnorakie funkcje służebne.

Autor zajmuje się niezwykle złożonymi, toksycznymi relacjami pomiędzy trzema mężczyznami. Cechuje je pogarda, niespełnione oczekiwania, wzajemne oskarżenia, brak akceptacji. Geniusz protoplasty rodu, jego egocentryzm zatruwa relacje miedzy ojcem i synem. Javier widzi swego ojca jako „okrutnego, głuchego ojca, rzucającego wyzwiska, z których całej obrzydliwości nie zdaje sobie może sprawy, bo nie jest w stanie ich usłyszeć (…)”. 

W cyklu Czarnych obrazów widzi Autor klucz do duszy Javiera, jego depresji i zarazem jego wyzwolenia. Nie są to miłe dla oka pejzaże, oto jak widzi je Mariano: „…tłoczą się jakieś gnomy, odrażające postaci, szatany, wiedźmy, staruchy, od których zbiera się na wymioty. Widziałem destylat z najgorszych koszmarów sennych dziadka: świecące ciała, zanurzone w gęstej masie czerni jak w odgotowanym atramencie; spustoszone równiny, wykrzywione mordy. (…). „Tato – spytałem – co to jest?” „Co? Prawda”. Natomiast sam Javier, czyli „łamaga, niedojda, ameba, mimoza, pomyłka wypierdek” - to tylko niektóre z obelg pod jego adresem – postrzega swoje obrazy, jako piękne kiedy unoszony na skrzydłach wizji woła: „Asmodeuszu, wcielony w kobietę? Minerwo? Sztuko? O, porywaj mnie, porywaj, tak pięknie porywasz”.

Podtytuł książki „Czarne obrazy z życia mężczyzn z rodziny Goya” bezpośrednio odsyła do „Las pinturas negras”. Ta opowieść pełna jest gęstej, czarnej, lepkiej substancji. Z pewnością nie wszystkim się spodoba.